Onderzoek leidt tot herformulering rol verkenner

Nieuwsuur (NOS/NTR) deed in 2023 journalistiek onderzoek naar een van de meest brisante politieke affaires: de kwestie ‘positie Omtzigt, functie elders’, uit de formatie 2021. Premier Mark Rutte ontkende aanvankelijk dat hij het over Omtzigt had gehad, maar uit documenten bleek later dat hij het wel over het toenmalig CDA-Kamerlid had gehad. De nadere reconstructie en nieuwsgaring van Nieuwsuur leidde tot een stevig nieuwsverhaal, met forse impact. Niet alleen Rutte had het over Omtzigt gehad, de toenmalig verkenners Jorritsma en Ollongren zelf zagen Omtzigt vanaf dag één als een obstakel voor de formatie en agendeerden dit al in de eerste, vertrouwelijke gesprekken. Dit opmerkelijke feit bleef tot de Nieuwsuur-publicatie in juni volstrekt onder de radar. De onthulling was onder meer gebaseerd op on en off the record-gesprekken met hoofdrolspelers en op openbare en vertrouwelijke documenten waar Nieuwsuur kennis van nam.

De onthulling leidde tot ergernis in Den Haag, en tot een spraakmakende hoorzitting met Ollongren, Jorritsma en oud-Kamervoorzitter Arib. De publicatie droeg bij aan een breed gedragen wens in Den Haag om in de toekomst een verkenner te kiezen die op grotere afstand van Den Haag zou staan en minder politiek zou bedrijven.