De maakbaarheid van ons lichaam

SHAPE  is opgedeeld in drie thema’s: de kwetsbaarheid van het lichaam, het hybride lichaam en genderdiversiteit. In de eerste zaal valt je blik meteen op een muur die ontworpen is door Studio Harm Rensink en Elmo Mistiaen. Dit is namelijk allesbehalve een witte tentoonstellingsmuur, maar eerder een landschap dat lijkt op huid. In deze ruimte komen het kwetsbare en hybride lichaam samen. “Het is geen klassieke modetentoonstelling”, legt conservator Suzan Rüsseler uit. “We tonen namelijk ook de discussie over schoonheidsidealen en de kritiek daarop. Je ziet bijvoorbeeld een sculptuur van een lichaam dat niet voldoet aan de norm, maar diezelfde figuur staat ook te dansen in een video. Het is een plezierige uiting van lijfelijkheid die niet voldoet aan de standaard.” 

In dezelfde ruimte hangt een pufferjurk van Moncler, die ooit door actrice Sarah Jessica Parker (je kent haar misschien van Sex and the City) is gedragen in een tv-serie. “Het is een heel luxe kledingstuk dat ze eigenlijk helemaal niet nodig heeft.” Daartegenover staat een tent die een verwijzing maakt naar vluchtelingen. “Zij hebben vaak niet eens de juiste kleding om zichzelf goed te beschermen.” Door deze stukken bewust tegenover elkaar te plaatsen, laat het museum ze een dialoog met elkaar aan gaan en word je zelf ook aangemoedigd erover na te denken. 
 
Henrik Vibskov, een Deense modeontwerper en muzikant, heeft speciaal voor SHAPE  een grote installatie gemaakt met allemaal tubes waar bewegende bollen in zitten. Doordat er ook geluid te horen is, heeft het werk bijna een soort meditatieve werking gekregen. En extra leuk: het is gebreid in het lab van het Textielmuseum.  

Het tweede thema van de expositie is genderdiversiteit. Als je deze zaal binnenloopt, vind je “een waaier van mogelijkheden hoe je gender kunt uitdrukken in mode”, vertelt Rüsseler. Er hangt bijvoorbeeld een outfit die voor de ene helft een baljurk is en de andere helft een pak. Maar er zijn ook exemplaren die juist heel erg het feminiene óf masculiene omarmen, bijvoorbeeld in de vorm van een Tom Brown-pak waarin de spieren extra worden geaccentueerd. “Hiermee wordt het westerse ideaalbeeld van een opgepompt lichaam getoond.”  
 
Tot slot besteedt de tentoonstelling ook aandacht aan het hybride lichaam. Met de opkomst van AI worden we namelijk geïntroduceerd aan de wereld van digitale mode. Iets wat een aantal jaar geleden nog compleet ondenkbaar was. Een voorbeeld hiervan is The Fabricant, een Nederlands collectief met Amber J. Sloten als hoofdontwerper. Door slechts delen van outfits te laten zien, laten zij een computer met behulp van een algoritme kijken hoe een outfit eruit zou kunnen zien. Vervolgens maken zij daar weer iets nieuws van. “Dit roept de vraag op: wat doet dat eigenlijk met ons als mens? Als we hieraan meedoen, zijn wij het dan nog wel echt – of is het iemand anders?”   

Het kiezen van één highlight uit de tentoonstelling is voor conservator Suzan Rüsseler bijna onmogelijk. Alle individuele thema’s en stukken vertellen samen namelijk één groot verhaal. De mens en het lichaam: hoe staan we daar nu in en hoe kijken we richting de toekomst?  
 
SHAPE - body, fashion, identity is nog tot en met 30 maart te zien in het Textielmuseum in Tilburg.