Tekenen tegen de macht
Elke vrijdag ploft Alma Mathijsens nieuwsbrief vol kunst en cultuur op de digitale deurmat van onze abonnees. Voor wie, tot ons verdriet, nog niet is ingeschreven op deze wekelijkse parel, delen we haar overdenkingen ook hier. Zo blijf je toch op de hoogte van Alma’s kijk op alles wat er nú te zien, te beluisteren of te bezoeken is in het culturele landschap.
‘We hebben nauwelijks kunst die onze realiteit en ons leven reflecteert.’
Victoria Lomasko is een kunstenaar en een strijder ineen. Ze verbeeldt huiselijk geweld en staatsgeweld in Rusland van binnenuit. Haar moeder wordt al haar hele huwelijk geslagen door haar echtgenoot, die nog steeds samenwonen. Haar vader was tegen het communisme, maar maakte uit noodzaak propaganda:
‘Wat een compleet fiasco voor een kunstenaar: de ideologie van de vijand afbeelden,’ zegt zijn dochter over hem.
Lomasko weigert haar vader te omhelzen als die daarom vraagt, hij spreidt zijn armen wijd, zijn dochter loopt in een reflex naar een andere kamer.
‘Ze wil me opeten,’ zegt hij spottend.
De vrouwen hebben geen uitweg, het geweld is haast geaccepteerd, ze blijven hele levens lang bij hun agressors. Het huidige regime van Poetin houdt haar burgers op dezelfde wijze gevangen. We kijken naar Lomasko bij protesten waar ze met een kladboek en een fineliner vliegensvlug tekeningen maakt van wat er om haar heen gebeurt. Demonstranten die worden weggesleept, mensen die scanderen ‘wij zijn de macht’, megafoons en mondkapjes. Want alles speelt zich af in de jaren van de pandemie. Lomasko probeert zo lang mogelijk te blijven, maar uiteindelijk moet ze gehaast vluchten uit haar thuisland. Met haar kat en haar moeder aan haar zijde vertrekt ze naar het vliegveld. Ze vraagt haar moeder om net zo lang te wachten in de vertrekhal tot ze door de security heen is, uit angst daar niet doorheen te komen. Want die blijft achter.
In de volgende aflevering van Draw for Change volgen we Ann Telnaes, een Amerikaanse striptekenaar, die eerder dit jaar opstapte bij de Washington Post omdat een tekening van haar werd geweigerd. Ze had Jeff Bezos laten knielen voor een standbeeld van Donald Trump. De techgigant is de eigenaar van de krant. Weinig documentaire reeksen die de tijden waarin we nu leven beter vangen.
Alma Mathijsen
Zal nooit ergens aankomen zonder snacks, zelfs in het theater smokkelt ze chips mee. Leest boeken het liefst in een keer uit, bij voorkeur in bad met extreem veel schuim en een bord pasta. Schrijft in de tussentijd romans over alles wat haar hart doet breken.
Vond je dit leuk?
Op de hoogte blijven?
Schrijf je in voor de NPO Cultuur nieuwsbrief en ontvang iedere vrijdag mooie, inspirerende en interessante tips. Van kunst tot film en van muziek tot theater, zo hoef je niets meer te missen!