In welk theater zit jij op 4 mei?

Elk jaar spelen door het hele land gelijktijdig meer dan honderddertig voorstellingen die ieder op hun eigen manier betrekking hebben op de Tweede Wereldoorlog.De herdenking van en reflectie op onze gedeelde geschiedenis zorgt voor een meer samenhangende en empathische samenleving.

Welke voorstelling bezoek jij op 4 mei? Vier suggesties van NPO Cultuur:

RUBATO in Rotterdam (TR8 William Boothlaan)

De horror van de concentratiekampen ken je waarschijnlijk wel. Wat je misschien niet weet, is dat daar ook muziek werd gemaakt. Zowel stiekem, door gevangenen die met elkaar zongen, als in openbare concerten georganiseerd door de nazi’s zelf. Het was de ultieme vernedering: optreden voor de onderdrukker.

In RUBATO verdiepen twintigt jonge nieuwkomers zich in de rol van muziek in de kampen. Ze spreken met een overlevende van de Jappenkampen en een deskundige van Kamp Westerbork. Op basis van deze gesprekken en hun eigen ervaringen maken zij een voorstelling. Welke betekenis had muziek te midden van alle gruwelijkheid? Was het ook een vorm van verzet? En wat vertelt dat ons over onze verhouding tot de oorlogen van nu?

GETUIGENIS in Amsterdam (Frascati)

In 1959 ontvouwt zich een intrigerend verhaal waarin een journalist, verzetsheld en voormalig medewerker van een verzetskrant, verstrikt raakt in het verleden. Onvermoeibaar jaagt zij op oorlogsmisdadigers. Wanneer de politie haar toestaat één van hen een uur lang te interviewen, begint een ontroerend gesprek dat verdergaat dan een simpel vragenvuur. 

Terwijl de woorden vloeien, openbaren persoonlijke motieven en diepgewortelde gevoelens zich, waardoor het morele kompas van de toeschouwer op scherp wordt gezet. Goed en kwaad krijgen een nieuwe betekenis, terwijl de grenzen van de waarheid vervagen onder de last van het oorlogsverleden. In deze zoektocht naar de waarheid worden fundamentele vragen gesteld: bestaat er wel zoiets als een absolute waarheid? En zo ja, hoe beïnvloedt dit onze herdenkingen?

In GETUIGENIS worden de diepste menselijke dilemma’s blootgelegd en wordt je in het publiek uitgenodigd om mee te reizen door een emotionele rollercoaster van verleden, heden en toekomst.

Concept en spel: Roziena Salihu en Momo Samwel

Monument in Den Bosch (Verkadefrabriek)

In de manier waarop we spreken over oorlog, waarop we oorlog herdenken, komt het zo snel tot polarisatie. Tot kant kiezen, tot meningen vormen, tot de neiging te denken alles te moeten weten. Zeker in combinatie met een tijd waarin alles zo snel gaat, dat een minuut stil zijn al een hele uitdaging is. Mimecollectief  VegeLijf creëert een ruimte die eenzelfde functie heeft als een oorlogs- of vredesmonument.

In Monument nodigen Hali Neto en Luuk Weers van VegeLijf je uit voor een route langs levende sculpturen. Lijven die fysiek balans zoeken, die harmonieus versmelten of star tegenover elkaar staan, die terug- of vooruitkijken. Jij als bezoeker krijgt de ruimte om, net als bij een sculptuur, dichtbij te komen, afstand te nemen, je te vervelen of ontroerd te raken. Museum meets mimevoorstelling meets meditatieruimte meets stadsplein.

Concept en spel: Hali Neto en Luuk Weers

Het kind is niet meer in Utrecht (Theater Zimihc)

Begin 1942 telde het Centraal Israëlistisch Weeshuis in Utrecht achtenveertig pupillen. De meesten waren na de Kristallnacht door hun ouders op de trein naar Nederland gezet in de verwachting dat zij hier veilig zouden zijn. Het pakte heel anders uit. In 1942 werd het joodse weeshuis in twee etappes leeggehaald. De uit Duitsland gevluchte kinderen het eerst, hun Nederlandse huisgenootjes volgeden driekwart jaar later. Slechts enkelen zouden de oorlog overleven.

18 jongeren uit het tussenjaar van de Theaterschool Utrecht maken samen met regisseur Gilles Groot een voorstelling waarin zij de kinderen die in het weeshuis woonden herdenken. In deze beeldende en muzikale voorstelling wordt o.a. met filmfragmenten gewerkt die de jongeren hebben opgenomen in de synagoge waar de weeskinderen vroeger hun gebeden uitspraken.

De voorstelling is enerzijds een monografie over het lot van joodse weeskinderen van vlak voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog en anderzijds borduurt de voorstelling verder op actuele vragen rondom het oplaaiende antisemitische, de oorlog in Gaza, het gevoel een kant te moeten kiezen en de bittere vraag in oorlogstijd; hoe nú kind te zijn?

Regie: Gilles Groot