Tip van Simone Atangana Bekono
Verhalen van de onderkant
In juli Simone Atangana Bekono het schrijven van de NPO Cultuur nieuwsbrief over. Deze brief vol kunst en cultuur ploft iedere vrijdag op de digitale deurmat van onze abonnees. Voor wie, tot ons verdriet, nog niet is ingeschreven op deze wekelijkse parel, delen we haar overdenkingen ook hier.
1966. Vraag een inwoner van Zuid-Limburg maar wat dat jaar voor de regio betekende. Staatsmijn Maurits werd op één april definitief gesloten, nadat toenmalige minister van Economische Zaken Joop den Uyl in december een jaar eerder aankondigde dat alle staatsmijnen zouden verdwijnen. Het gevolg van die beslissing: werkloosheid en het leeglopen van de mijnstreek.
Tales from the downside (2007) van filmmaker Patrick Bisschops is een tijdscapsule naar de provinciale counter culture die deels ontsproot uit de gevolgen van die beslissing. Het ongenoegen over de impact van de mijnsluiting op de omgeving is twee generaties later nog steeds voelbaar onder de jongeren in Zuid-Limburg. De cijfers liegen er niet om: 18 procent van de jongvolwassenen in Heerlen is aan het begin van het millennium werkloos, voor kans op vooruitgang reist men naar andere delen van het land. Desondanks (of misschien juist daarom) ontstaat er een bruisende lokale muziekscene, waarin een combinatie van metal- en punkbands zich verenigt onder de naam Mijnstreek Oost Crew (M.O.C.). We volgen onder andere Tom, de frontman van band Progress, die naar Den Haag verhuisde voor meer werkgelegenheid maar er niet kan aarden. Zijn band en heimwee naar zijn geboortegrond trekken hevig aan hem, hij steekt zo veel mogelijk tijd in zijn muziek.
De docu ontving destijds nogal wat kritiek. Kijkers uit de regio waren niet gediend van de manier waarop de sfeer van Zuid-Limburg werd afgeschilderd en vonden dat Bisschops niet genoeg van de werkelijke cultuur rondom M.O.C. liet zien. Niet geheel onbegrijpelijk: de jongens die hij volgt vinden zichzelf wel heel zielig, en de troosteloosheid van de omgeving wordt in elk shot benadrukt. Maar het beeldmateriaal van de energieke shows maakt veel hiervan weer goed, omdat duidelijk wordt hoe toegewijd zowel muzikanten als hun jonge publiek zijn. Zo wordt Tales from the downside toch een uniek portret van een alternatieve jongerencultuur in een vaak vergeten stukje Nederland.
Verhalen van de onderkant
Gastredacteur
Simone Atangana Bekono
Simone Atangana Bekono is schrijver van zowel proza als poëzie, docent en redacteur. Ze debuteerde in 2017 met de dichtbundel hoe de eerste vonken zichtbaar waren. Daarna verscheen in 2020 haar debuutroman Confrontaties, die werd genomineerd voor de Libris Literatuurprijs 2021 en bekroond werd met de Hebban Debuutprijs, het Beste boek voor jongeren en de Anton Wachterprijs 2022 voor het beste literaire prozadebuut. Hierna schreef ze de novelle Zo hoog de zon stond (2022) en onlangs de dichtbundel Marshmallow (2024), waarvoor ze de Jan Campertprijs 2024 ontving. Ze treedt geregeld op in zowel binnen- als buitenland en haar werk is vertaald in onder andere het Engels, Frans, Afrikaans en Italiaans.