Tip van Seshiekela Moerlie

Niets te Niche: Zandsculpturen

In Niets te Niche ga ik weg van de bekende paden, op bezoek bij de meest unieke musea van Nederland. Deze keer neem ik je mee naar Zandsculpturen Garderen.

Midden op de Veluwe bevindt zich de grootste zandsculpturencollectie van Nederland. Het is allesbehalve een standaard museum met witte muren. Zowel binnen als buiten staan al sinds 2009 tientallen beelden die samen één verhaal vertellen. Nu vraag je je waarschijnlijk af: buiten – hoe blijven die sculpturen dan heel? Die vraag stelde ik aan prijswinnend zandkunstenaar en creatief leider Maxim Gazendam, waarop hij de volgende uitleg gaf. De zandsculpturen worden allemaal voorzien van een speciale, beschermende laag vernis. Hiermee kunnen ze het regenachtige Nederlandse weer doorstaan. Natuurlijk ontstaan er af en toe wel beschadigingen, voornamelijk doordat mensen aan de beelden zitten. Deze worden vervolgens gerepareerd door een expert.

Elk jaar is er bij Zandsculpturen Garderen – net als in andere musea – een andere tentoonstelling te zien: van Hollandse Meesters tot 75 jaar bevrijding. Op het moment van mijn bezoek, december 2024, is het thema nog boeken. Een hoop sculpturen in de zandbibliotheek zijn geïnspireerd op sprookjes en kinderboeken, zoals de klassieker De mooiste vis van de zee (mijn persoonlijke favoriet die veel goede herinneringen naar boven haalt). Maar ook liefhebbers van non-fictie, romans en zelfs stripboeken kijken hun ogen uit. Jong of oud – ik garandeer je dat je een aantal “is dit óók gemaakt van zand?”-momenten zult beleven. 

In 2025 staat de zandsculpturententoonstelling volledig in het teken van de 750ste verjaardag van Amsterdam. In onze hoofdstad wordt dit natuurlijk een jaar lang uitgebreid gevierd, maar ook Zandsculpturen Garderen haakt hier graag op in. Dit thema is volgens Maxim namelijk dé gelegenheid om de rijke historie, maar ook het heden van de stad (letterlijk) uit te beelden. Met meer dan 150 sculpturen laten ze het publiek op een verrassende manier – verwacht dus meer dan enkel zanderige grachten – kennis maken met Amsterdam door de eeuwen heen. 

Ben je nieuwsgierig geworden naar de zandsculpturen? Kijk dan naar Niets te Niche op onze Instagram (@npocultuur). 

Zandkunstenaar Maxim Gazendam staat voor een railing. Achter hem zie je verschillende zandkunstwerken uit de tentoonstelling in Garderen, waaronder een groot mensenhoofd.
Seshiekela Moerlie

Niets te Niche: Zandsculpturen

Meer NPO Cultuur