Revolutie of dure grap?
Tijdens de coronaperiode doken ze ineens overal op: NFT’s. De non-fungible tokens, oftewel niet-vervangbare digitale bezittingen, veroverden in rap tempo de kunstwereld. Simpele profielfoto’s van getekende apen gingen voor absurde bedragen over de toonbank, terwijl kunstkenners dat met argwaan bekeken. Maar net zo snel als NFT’s opkwamen, verdwenen ze weer. Voor die trip down memory lane kijk je nu op NPO Start naar Het Uur van de Wolf: Minted - de prijs van cryptokunst (NTR). Daarin zie je niet alleen de bliksemcarrière van de NFT’s, maar ook de kunstenaars die de opkomst en ondergang van de tokens van dichtbij hebben meegemaakt.
Ik zal het maar eerlijk toegeven: digitale kunst heeft me nooit echt kunnen boeien. Ik hou van kunst die je kunt aanraken, waar je de textuur van verfstreken ziet en voelt, aangebracht met een échte kwast en échte verf. Toen de NFT Bored Apes in 2021 opdoken, vond ik ze best geinig. Even bleef ik hangen, tot ik de bedragen hoorde die ervoor werden neergeteld - op dat moment schoot ik spontaan in de lach. In mijn hoofd zag ik meteen het type koper voor me: cryptofanaten die achter hun schermen zaten en zonder blikken of blozen gigantische bedragen neerlegden voor zielloze plaatjes. Geld dat ik nooit op mijn bankrekening zal hebben.
Na korte gesprekken met vrienden over de tokens verdwenen de apen in een grote berg van herinneringen aan de COVID-periode. Totdat ik deze documentaire op tv zag .
Minted - de prijs van cryptokunst begint met Beeple, een digitale kunstenaar die al jarenlang dagelijks een kunstwerk maakt. Tijdens een veiling bundelde Mike Winkelmann, de man achter Beeple, al die kunstwerken samen tot één groot kunstwerk. Van een afstandje lijkt het net een grote brei met verschillende kleuren pixels, maar als je inzoomt zie je dat in elk blokje een ware afbeelding schuilt. Everydays: the First 5000 Days wordt voor 69 miljoen dollar (!!) verkocht.
Door deze transactie zijn NFT’s nu niet meer te omzeilen. Kunstenaars gaan aan de slag met de nieuwe manier van kunst verkopen. Zelfs mensen die een echt fysiek kunstwerk maken, zonder een computer die er te pas aan hoeft te komen, storten zich op de tokens. En dat zorgt voor een enorme rage en de opkomst van de Picture For Profile NFT’s. Dat zijn de plaatjes van bijvoorbeeld apen, punks en uilen waar het grote geld zich in school. Opeens had elke beroemdheid een NFT. Van Paris Hilton tot Jimmy Fallon, Jim Carrey en Snoop Dog.
Maar zoals met elke hype kwam er ook een moment waarop de luchtbel knapte. Wat ooit werd gezien als de toekomst van digitale kunst, veranderde in een markt vol speculatie, oplichterij en teleurstelling. De beroemde apenprofielfoto’s raakten in de vergetelheid en de prijzen kelderden met 92%. Minted – de prijs van cryptokunst laat niet alleen zien hoe de NFT’s de kunstwereld op zijn kop zetten, maar ook hoe snel een fenomeen weer uit beeld kan verdwijnen. Zijn de NFT’s een revolutie geweest of gewoon een dure grap? Oordeel zelf.
Remi Kerkhoven
Is onmogelijk aan te treffen zonder een boek op zak, muziek op haar oren (als er maar enige vorm van groove in zit) of filosoferend over de talloze films die ze in kleine filmhuizen heeft gezien. Het liefst op de hoogte van alle nieuwtjes in het culturele landschap, zodat ze kan opscheppen.
Vond je dit leuk?
Op de hoogte blijven?
Schrijf je in voor de NPO Cultuur nieuwsbrief en ontvang iedere vrijdag mooie, inspirerende en interessante tips. Van kunst tot film en van muziek tot theater, zo hoef je niets meer te missen!