Verdwaald in een TikTok-rabbithole, de Insta-story’s uitgespeeld en zelfs de commentsecties op Facebook gecheckt? Misschien ben je dan wel verslaafd aan sociale media. Je bent niet de enige: 1 op de 3 jongeren (35%) zegt dat ze dat zijn.

3Vraagt deed onderzoek naar jullie sociale mediagebruik, in het kader van de Week van de Mediawijsheid. Per dag zit 40% van de jonge mannen en 51% van de jonge vrouwen meer dan 3 uur op sociale media - dan zijn dingen als nieuwsapps, WhatsApp of spelletjes op je telefoon dus niet meegerekend. 

De meeste jongeren zijn niet per se blij met die schermtijd. Bijna de helft van de jonge mannen en tweederde van de jonge vrouwen zou minder op sociale media willen zitten. De meesten noemen hun tijd daar nutteloos en gebruiken het uit verveling: “Eigenlijk is het zonde van de tijd om zoveel op een scherm te scrollen, maar het is verslavend en verlammend. Het is moeilijk om te stoppen en iets in real life te gaan doen”, legt een deelnemer uit.

Wat mis je?

Een dag niet op socials kijken is een dag niet geleefd, right? 1 op de 3 jongeren -alweer: meer vrouwen dan mannen- hebben het gevoel dat ze iets hebben gemist als ze een dagje scrollen overslaan. “Ik heb het gevoel dat ik iets mis als ik er een dag niet op kijk”, vertelt iemand in het onderzoek, “Maar het zou ook kunnen dat ik dat gevoel heb omdat ik verslaafd ben, en niet omdat ik het écht belangrijk vind.” 

Een deelnemer heeft daarom een idee: “Het lijkt me een goede zaak als sociale media helemaal niet meer zouden bestaan, al denk ik dat het daar inmiddels te laat voor is”. Deze persoon is niet de enige die dat manifesteert: 36% van de jongeren zou willen dat sociale media gewoon helemaal niet meer bestaan. “Als niemand het meer doet, dan mis je ook niks.”

Likes, reacties en notificaties

Uit onderzoek van de Universiteit van Chicago blijkt dat sociale media vaak verslavender zijn dan tabak en alcohol. Dat onderzoek zegt dat het verlangen naar sociale media moeilijker te onderdrukken is dan het verlangen naar een peuk of een biertje, vooral omdat sociale media altijd en overal beschikbaar zijn. 

De prikkels en sociale bevestiging die je krijgt, zoals likes, reacties en notificaties, versterken de verslaving, omdat je bij elke like een soort ‘beloning’ ontvangt, waardoor je een dopamine-boost krijgt. En die krijg je dus bijvoorbeeld ook van roken of drinken. Goed begin van het einde van je sociale media verslaving, is dus bijvoorbeeld de notificaties van die apps uit te zetten. The more you know! 

---

Over dit onderzoek

• Deel