Weet jij al op wie je 22 november gaat stemmen? Met 26 partijen op je stembiljet snappen we dat je door de bomen het bos niet meer ziet. De oplossing: kieswijzers. De helft van jullie (50 procent) gebruikt die om informatie te krijgen over de standpunten van partijen. Er zijn inmiddels bijna meer kieswijzers dan partijen, dus we zetten ze voor je op een rijtje.

StemWijzer

De dertig stellingen van de StemWijzer zijn opgesteld op basis van onderwerpen uit (concept)verkiezingsprogramma's. Er wordt bij het kiezen van de stellingen gekeken naar wat er de afgelopen tijd in het nieuws was en wat kiezers zelf zeggen dat ze belangrijk vinden. Die stellingen zijn vervolgens voorgelegd aan partijen zodat zij er hun mening over konden geven. Na het invullen krijg je een overzichtelijk lijstje met partijen. 

MijnStem

Bij MijnStem krijg je een zelfde soort uitslag als bij de StemWijzer, een lijst partijen, maar de vragen zijn net wat anders opgesteld. Bij de StemWijzer antwoord je met ‘eens’ of ‘oneens’, in MijnStem gebruik je een slider om de vragen te beantwoorden. Ook zijn de thema’s bij MijnStem vaak net wat anders dan bij de StemWijzer. 

KiesKompas

Dan het kieskompas - die uitslag ziet er wat anders uit. Je ziet hier niet alleen welke partij er dichtbij je staat, maar ook waar jij staat in het politieke speelveld. Ben je links, rechts, progressief of conservatief? En hoe links of rechts zijn de partijen zelf eigenlijk? 

De makers van het KiesKompas hebben ook thema-kieshulpen voor wonen, energie en zorg. Daarnaast hebben ze een versie met begeleiding: bijvoorbeeld voor mensen die laaggeletterd zijn of politiek moeilijk te begrijpen vinden. 

Stemchecker

Een paar jaar geleden kwam de Volkskrant met een eigen stemhulp, de Stemchecker, die niet kijkt naar verkiezingsprogramma’s maar naar het stemgedrag van de partij in de kamer. Het gaat dus niet om beloftes, maar om wat partijen daadwerkelijk doen. 

Een nadeel: nieuwe partijen zoals Nieuw Sociaal Contract (NSC) van Pieter Omtzigt zitten hier niet in, want die konden niet stemmen in de kamer. Ook is deze tool nadelig voor coalitiepartijen, want die moesten in de afgelopen regeringsperiode vaak stemmen volgens afspraken in de coalitie en konden dus niet volledig volgens hun eigen standpunten stemmen. 

De Stemmentracker werkt hetzelfde als de Stemchecker.

KiesHart

Het KiesHart van Hart van Nederland matcht jou niet met een partij, maar met een persoon. Er worden geen vragen gesteld over de inhoud, maar over je karakter. Deze stemhulp vertelt je daarna op welke persoon op de kieslijsten jij het meest lijkt. 

StemChat

Nieuw deze verkiezingen: de StemChat. Door middel van kunstmatige intelligentie kan je hier ‘in gesprek’ met de 26 verkiezingsprogramma’s, om de ideeën van de partijen te vergelijken. Je kunt bijvoorbeeld vragen wat partijen willen doen om de ‘pechgeneratie’ te compenseren, dat zet ‘ie handig voor je op een rijtje. 

Jongeren Kieswijzer & Young Voice

Er zijn twee kieswijzers speciaal voor jongeren. De Jongeren Kieswijzer behandelt thema’s die belangrijk zijn voor jonge kiezers, Young Voice doet hetzelfde maar geeft er ook nog uitleg bij in korte video’s, speciaal voor mensen die voor het eerst gaan stemmen of nog niet zo veel van politiek weten. 

Kieswijzers per thema

Dan heb je nog de kieswijzers per thema: voor landbouw, wonen en onderwijs, maar ook de cannabis kieswijzer en de politieke sekswijzer. Dat laatste klinkt platter dan het is, ze vragen je daar bijvoorbeeld wat jij vindt van het verbod om homogenezing of dat abortus uit het wetboek van strafrecht moet. 

Rainbowvote

Dit is geen kieshulp zoals de namen hierboven, maar ‘gewoon’ een overzicht van wat partijen willen doen als het gaat om de rechten van LHBTIQ+’ers in de samenleving. Hoe denken partijen bijvoorbeeld over genderneutrale toiletten? En moeten LHBTIQ+-asielzoekers uit landen waar dat strafbaar is, altijd asiel krijgen in Nederland? 

Stem op een Vrouw

In de huidige Tweede Kamer zijn 58 van de 150 leden vrouw. Stem Op Een Vrouw wil dat dit aantal omhoog gaat en heeft daarom een manier bedacht om ‘slim’ op vrouwen te stemmen. 

Wist je al dat de jonge generatie goed is voor een kwart van de zetels in de Tweede Kamer? Samen vertegenwoordigt deze generatie meer zetels dan de grootste partij in de kamer, de VVD, nu heeft. Dus zijn de Tweede Kamerverkiezingen belangrijk? Zeker - misschien wel belangrijker dan ooit. Daarom lees je de komende maand alles wat jongeren moeten weten over de verkiezingen op NPO3.nl/stemmen. Via deze link kan jij daar ook aan bijdragen. 

---

Over dit onderzoek

3Vraagt, onderdeel van het EenVandaag Opiniepanel, stuurt circa eens per maand een vragenlijst aan leden tussen de 16 en 34 jaar. Je kunt hier lid worden van 3Vraagt. Aan dit onderzoek, gehouden van 9 tot en met 22 oktober 2023, deden 1.811 deelnemers mee. Een deel van die deelnemers is geworven via de kanalen van NPO3 en BNNVARA’s De Marker. De resultaten zijn na weging representatief voor vijf variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, stemgedrag en spreiding over het land.

• Deel