Jonge vrouwen verzwijgen hun menstruatieklachten op het werk: “Bang dat de baas vindt dat ik me aanstel”

Artikel
30 mei 2024
4 minuten leestijd

Buikpijn, migraine, stemmingswisselingen of zelfs flauwvallen: menstruatieklachten zijn geen grapje. En dat is lastig als je ook nog een baan hebt. Veel jonge vrouwen verzwijgen hun klachten op de werkvloer. Ze melden zich ziek, werken thuis, of werken ‘gewoon’ door, met pijn.

Dat blijkt uit onderzoek van 3Vraagt en Spot On onder 1765 mensen tussen de 16 en 34 jaar, onder wie 881 mensen die menstrueren. Wat blijkt: menstruatieklachten zijn #bloedserieus.

Buikpijn, concentratieproblemen en flauwvallen

De meeste jonge vrouwen hebben veel last van hun menstruatie. 71% heeft maandelijks fysieke klachten, 60% merkt het mentaal. Vooral de eerste paar dagen zijn een b*tch, zeggen de meesten: buikpijn en rugpijn, migraine, concentratieproblemen en moeheid komen vaak voor.

Maar de klachten kunnen ook ernstiger zijn. Deze deelnemer vat een normale menstruatie voor haar samen: “De dagen ervoor moet ik vooral heel veel huilen, de hele dag door. De eerste paar dagen heb ik onwijs veel buikpijn en hoofdpijn, en ben ik heel moe. Soms ook misselijk. De buikpijn is op de eerste of tweede dag altijd ongeveer 4 tot 6 uur lang zo erg dat ik (meermaals) flauwval.”

Ziek melden

Momenteel is ziek melden de enige optie als je zoveel last hebt van menstruatieklachten dat je niet kunt functioneren. Meer dan de helft van de jonge vrouwen (55%) heeft dat al eens gedaan, 29% kiest er weleens voor om dan thuis te werken. De meesten zeggen dan niet eerlijk tegen hun baas dat ze last hebben van hun ongesteldheid, maar verzinnen een smoesje. “Ik zeg dat ik migraine heb”, vertelt een deelneemster bijvoorbeeld. “Dat is een bijwerking van mijn menstruatie, dus niet helemaal gelogen.”

Want de meesten vinden het toch vrij ongemakkelijk, hun menstruatieklachten bespreken met hun baas: 61% heeft het daar nog nooit over gehad met een leidinggevende. “Ik ben bang dat hij vindt dat ik me aanstel”, legt iemand in het onderzoek uit. Deelnemers die het wél met hun baas hebben besproken, zeggen vaak dat die baas zelf een vrouw is, dus dan vinden ze het gesprek makkelijker.

‘Ik functioneer gewoon niet’

In een aantal landen is daarom menstruatieverlof ingevoerd: een paar dagen per maand of jaar waarop je verlof kunt opnemen als je last hebt van menstruatieklachten. In Nederland hebben we dat (nog) niet wettelijk geregeld, terwijl het voor veel vrouwen wel een uitkomst zou zijn. 7 op de 10 jonge vrouwen in het onderzoek zeggen daar gebruik van te maken als dat mogelijk zou zijn, 16% zelfs elke maand.

“Ik moet me nu bijna elke maand ziek melden omdat ik niet functioneer”, legt iemand in het onderzoek uit, “dus ik weet zeker dat ik verlof zou opnemen, als dat zou kunnen”. Anderen zeggen dat ze het af en toe zouden gebruiken, of zouden graag andere mogelijkheden krijgen als thuiswerken, een ruimte om even te liggen als ze veel pijn hebben, of meer toiletpauzes.

Menstruatieverlof in de wet?

Maar menstruatieverlof wettelijk regelen, daar zijn de jonge vrouwen in het onderzoek verdeeld over: 43% is voor, 40% is tegen. Een voorstander zegt: “Ik kan er niets aan doen dat ik ongesteld word, ik heb hier ook niet voor gekozen.” Dan hoor je natuurlijk vaak: waarom meld je je niet gewoon ziek? Ook daar heeft ze een duidelijk antwoord op. “Mijn tijdelijke contract wordt niet verlengd omdat ik me zo vaak ziek meld. Met wettelijk verlof zou ik daar geen last van hebben.”

Tegenstanders maken zich dan weer veel zorgen over hun positie op de arbeidsmarkt als alle vrouwen recht hebben op wettelijk menstruatieverlof. “Ik denk dat het de kwetsbare positie van vrouwen op de arbeidsmarkt alleen nog maar kwetsbaarder maakt. Wie wil er straks nou een vrouw aannemen als ze constant voor van alles vrij kan krijgen?”, vraagt een panellid zich af. Zeker in combinatie met zwangerschapsverlof, zeggen deelnemers, zouden werkgevers er weleens voor kunnen kiezen om minder vrouwen aan te nemen. En dan zijn we weer terug bij af.

Over dit onderzoek