Niet alleen je haute couture is o zo duur, tegenwoordig voel je gewoon een beetje leven al keihard in je portemonnee. Bijna de helft van de jongeren (44 procent) zegt dat ze er nu financieel slechter voor staan dan drie maanden geleden.

Dat blijkt uit onderzoek van 3Vraagt onder bijna 1700 jongeren tussen de 18 en 34 jaar. Een deelnemer legt uit: “Een paar maanden geleden maakte ik avondeten voor 3,50, dat lukt nu niet meer voor minder dan 7 euro. En als student is mijn lening niet verdubbeld.”

‘Heb je gezien hoe duur pindakaas is?!’

Een deel van de ondervraagden had in de afgelopen maanden problemen om de vaste lasten te betalen. Een op de zeven had bijvoorbeeld geen geld voor de energierekening, een op de tien kwam in de problemen met de zorgverzekering. 

Een derde van de jongeren had de laatste tijd te weinig geld om boodschappen te doen. “Ik moest altijd al op prijzen letten, maar nu kan ik zelfs de simpelste dingen niet meer betalen. Heb je gezien hoe duur pindakaas is?!”, zegt iemand. 

Minder luxe producten

Veel jonge mensen letten door de hoge prijzen op de boodschappen, ook als ze wel rond kunnen komen. Bijna driekwart bezuinigt bijvoorbeeld op luxe producten: “Minder borrelhapjes en chocola. Dat is sowieso beter voor je, maar je leven wordt er wel minder leuk van”, vindt een deelnemer. Een ander: “Vierlaags toiletpapier is inmiddels ook gewoon een luxeproduct geworden. Je mag best weten: daar baal ik van.”

Ook koopt de helft van de jongeren inmiddels minder biologische producten. “Ik voel me er nogal schuldig over, maar biologisch vlees is niet meer te betalen, dus kies ik toch voor het ‘normale’ spul.”

Vaker vega

Een groot deel eet ook het ‘normale’ spul veel minder vaak: bijna de helft heeft bezuinigd op vlees, vis of kip omdat dat te duur is geworden, een kwart eet daardoor ook minder groente en fruit. “We kopen nauwelijks meer verse groente, alleen diepvries of in blik”, zegt een deelnemer.

Veel jongeren (52 procent) letten bij het kiezen van eten meer op de prijs dan op hoe gezond een product is. “Lunchen met een tosti kaas is een stuk goedkoper dan lunchen met een salade”, zegt iemand. “Omdat ik dat soort keuzes moet maken, ben ik een stuk ongezonder gaan eten.” 

Enorme winsten

Door sommige mensen wordt gepleit dat de overheid moet ingrijpen in de prijzen van boodschappen, bijvoorbeeld met een tijdelijke maximumprijs voor producten, zoals ook met het energieplafond is gedaan. Meer dan de helft van de jongeren (54 procent) vindt dat een goed idee, maar de meesten (80 procent) vinden toch dat die verantwoordelijkheid bij de supermarkt zelf ligt. “Sommige supermarkten maken zo belachelijk veel winst, dan kan je best je klanten een beetje tegemoet komen", vindt een deelnemer. 

Over dit onderzoek

3Vraagt, onderdeel van het EenVandaag Opiniepanel, stuurt circa eens per maand een vragenlijst aan leden tussen de 16 en 34 jaar. Aan dit onderzoek, gehouden op 27 en 28 maart 2023, deden 1.656 mensen tussen de 16 en 34 mee. De resultaten zijn na weging representatief voor vijf variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, stemgedrag en spreiding over het land.

• Deel