Zeg eens eerlijk: heb jij je na de zomervakantie ook voorgenomen om nu écht meer te gaan lezen, ook thuis? Je bent niet de enige. Tweederde van de jongeren zegt dat ze echt wel vaker een boek willen lezen, maar het lukt ze gewoon niet.

Dat blijkt uit onderzoek van 3Vraagt. Vooral telefoons zorgen voor afleiding. Meer dan de helft van de ondervraagde jongeren leest minder omdat ze vaker naar hun pokkie grijpen. Ook zegt een derde dat ze überhaupt minder concentratie hebben omdat ze zo vaak op sociale media zitten. “De tv aanzetten of op je telefoon zitten is gewoon makkelijker, je hoeft minder na te denken. Bij lezen moeten je hersenen toch harder werken.”

Wel zetten sommigen die telefoons juist in om méér te lezen: een op de drie jonge lezers in het onderzoek gebruiken online boekenplatforms als BookTok (boekreviews op TikTok) of Goodreads. “Door BookTok ben ik totaal verslaafd geraakt aan lezen”, vertelt iemand. “Ik las vroeger veel, maar was het kwijtgeraakt. Inmiddels zit ik op bijna 140 gelezen boeken dit jaar.”

‘School verpest mijn leesplezier’

De meeste jonge deelnemers aan dit onderzoek lezen vrij regelmatig. Een derde leest dagelijks, een kwart wekelijks. Maar een op de acht leest helemaal nooit een boek. Sommige mensen in het onderzoek zeggen dat dat door de middelbare school komt: “Daar is mij mijn leesplezier afgepakt. Lezen voelt als iets dat moet, in plaats van iets dat ik zelf zou willen.”

Ontspanning is voor bijna alle ondervraagden (85 procent) de belangrijkste reden om te lezen: “Voor ik ga slapen, een paar bladzijden om mijn hoofd leeg te maken”. 60 procent wil zich graag mee laten slepen in een verhaal. “Vooral de totaal andere werelden. Harry Potter, Bridgerton, Lord of the Rings. Daar kan ik me helemaal in verliezen.”

Papier of scherm?

Uiteraard de belangrijkste discussie onder lezers: een e-book of een gewoon, papieren boek? Die laatste blijft het toch nog winnen. Van de lezers in het onderzoek doet 88 procent dat op papier, 51 procent pakt er wel eens een e-book bij. Dat is samen, inderdaad, meer dan 100 procent: sommige mensen lezen op beide manieren.

---

Over dit onderzoek

3Vraagt, onderdeel van het EenVandaag Opiniepanel, stuurt circa eens per maand een vragenlijst aan leden tussen de 16 en 34 jaar. Aan dit onderzoek, gehouden van 7 tot en met 12 oktober 2022, deden 1.379 mensen tussen de 16 en 34 mee. De resultaten zijn na weging representatief voor vijf variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, stemgedrag en spreiding over het land.

• Deel