‘We moeten opletten dat mensenrechten nageleefd worden'

Drie op de tien (30 procent) jonge mensen hebben het gevoel dat mensenrechten in Nederland geregeld geschonden worden. Ze noemen vooral het recht op vrijheid van meningsuiting, gelijkheid, privacy, godsdienst, asiel en een voldoende levensstandaard.

Dat blijkt uit onderzoek van 3Vraagt, onderdeel van het EenVandaag Opiniepanel. Vandaag viert de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens haar zeventigste verjaardag.

Jonge mensen zijn wakker

"Dat deze rechten onder jonge mensen leven merken wij ook”, zegt Adriana van Dooijeweert, voorzitter van het College voor de Rechten van de Mens. “Het zijn vooral de klassieke mensenrechten waar ze zelf mee te maken hebben. Die gaan over de vrijheden die de overheid de burger moet garanderen."

De voorzitter heeft een dubbel gevoel bij het cijfer: “Aan de ene kant vind ik het alarmerend dat 30 procent voelt dat er geregeld mensenrechten worden geschonden, daar moet wat aan gebeuren. Aan de andere kant vind ik het een goed signaal, want het betekent dat jonge mensen wakker zijn als het gaat over mensenrechten.” 

Volgens Van Dooijeweert moeten we bij het tegengaan van schendingen niet alleen de overheid meekrijgen, maar ook bewust kijken naar ons eigen gedrag: “Met grapjes over huidskleur of schelden met het woord ‘homo’ kun je anderen discrimineren. Ook horen we dat bijvoorbeeld transgenders moeite hebben om aan een baan te komen of bij een sportvereniging aan te sluiten. Ik denk dat jonge mensen ook aan dit soort voorbeelden van schendingen denken." 

65 procent van de jonge mensen heeft het gevoel dat mensenrechten in Nederland nauwelijks geschonden worden. 

"Jonge mensen zijn wakker als het gaat over mensenrechten."

Duizenden telefoontjes

Het College kan geen exacte cijfers geven over het aantal mensenrechtenschendingen in Nederland. Daar is uitvoerig onderzoek voor nodig. Ook is lang niet iedereen bereidt om het te melden als hun rechten zijn geschonden.

De voorzitter vertelt wel dat het College een paar duizend telefoontjes per jaar ontvangt van mensen die zich zorgen maken over gelijke behandeling en andere mensenrechten: “Het varieert van klachten over het beperken van demonstratievrijheid tot het melden van etnisch profileren door de politie.” Door deze meldingen en door eigen onderzoek heeft het College zicht op hoe het met de mensenrechten in Nederland gaat.   

‘In China of Rusland gaat het slechter'

De overgrote meerderheid (89 procent) van de deelnemers aan het onderzoek heeft het gevoel dat mensenrechten in Nederland bij wet goed zijn beschermd. “’Het is hier toch goed geregeld, kijk eens naar landen als China of Rusland. Daar is het allemaal veel erger’ is een reactie die ik vaak hoor”, vertelt Van Dooijeweert. “Maar ook in Nederland zien we zaken waar we aandacht voor moeten hebben.”

Ze gaat verder: “Het is niet zo dat dit een klaagverhaal is dat Nederland op grote schaal mensenrechten schendt.” De voorzitter ziet ook veel positieve dingen. Bijvoorbeeld hoe de overheid zich inzet voor mensen met een beperking op het gebied van werk en openbaar vervoer. Ook ziet ze dat er door de #metoo discussie meer aandacht is voor het tegengaan van seksueel geweld in Nederland. “Wat ik vooral wil aangeven is dat we moeten opletten dat mensenrechten nageleefd worden”, zegt ze afsluitend.

“Het is niet zo dat dit een klaagverhaal is."

Lees hier meer over het onderzoek

Over dit onderzoek

3Vraagt is onderdeel van het EenVandaag Opiniepanel en stuurt circa eens per maand een vragenlijst aan leden tussen de 16 en 34 jaar. Aan dit onderzoek, gehouden van 16 tot en met 22 november 2018, deden 1027 deelnemers mee. De resultaten zijn na weging representatief voor vijf variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, stemgedrag en spreiding over het land. De uitslagen worden gepubliceerd door EenVandaag , de jongerenplatforms van NPO3 en andere platforms van de Publieke Omroep.

• Deel