Wie moet Rutte opvolgen als premier?

De geruchten doen zich al langer de ronde: gaat Rutte binnenkort een Europese topfunctie krijgen? EenVandaag sorteert alvast voor en vroeg het Opiniepanel: wie is de meest geschikte opvolger? Dit zijn de vijf meest genoemde politici.

Klaas Dijkhoff

In de eigen gelederen heeft de VVD een mogelijke kandidaat in Klaas Dijkhoff. Dat hij goed ligt bij veel kiezers, ook voor andere kiezers, werd vorig jaar al beklonken met zijn Politicus van het Jaar-verkiezing. 

In 2019 is dat beeld niet anders. Hij wordt door veel panelleden genoemd als meest geschikte premier. Zijn duidelijke mening, zijn nuchtere taalgebruik en het lef om met eigen plannen te komen vallen bij hen nog steeds in goede aarde. Een panellid: "Dijkhoff is meestal erg duidelijk en gebruikt 'normale' taal die vrijwel iedereen kan begrijpen. Heb het idee dat hij wel weet wat leeft bij de mensen. En hij is geen ja-knikker. Hij durft voor zijn mening uit te komen en het ook te zeggen.” 

Tegelijk erkennen kiezers dat de stijl van Dijkhoff botst met het gegeven dat de premier moet polderen, maar een goede visie hebben is ook belangrijk, menen zij. Panelleden hebben het gevoel dat hij weet wat het volk vindt, "zelfs als VVD’er". 

Hugo de Jonge

De minister van Volksgezondheid betrad pas anderhalf jaar geleden het landelijke politieke toneel en kan zich in zijn rol als vicepremier zo nu en dan al presidentieel opstellen. Dat komt duidelijk goed aan: veel mensen vinden hem een geschikte opvolger van Mark Rutte. 

Wat waarderen mensen aan De Jonge? Panelleden vinden hem fris, vol energie en een positieve uitstraling hebben. “De Jonge is jong, behoorlijk modern, maar niet té”, zegt een panellid. Zijn energie kan ten koste gaan van zijn betrouwbaarheid, maar dat is niet het geval. Net als bij Dijkhoff draagt zijn nuchtere taalgebruik daaraan bij. 

Tot slot vinden panelleden het te prijzen dat hij als minister van Volksgezondheid de marktwerking in de zorg ter discussie stelt. Iemand zegt: “Omdat hij leiderschap toont en eindelijk eens maatregelen durft te nemen in de zorg. Ik heb er zelf jaren in gewerkt en het is een schande hoeveel geld er over de balk is gegooid."

Jesse Klaver

In een paar jaar zijn vijf dertigers kopstuk van een partij geworden in de huidige Tweede Kamer. De eerste dertiger aan de top van zijn partij is Jesse Klaver. Hij doet het al jaren goed bij zijn eigen kiezers, maar wordt ook door andere linkse kiezers gezien. Dit levert hem al jaren in een hoge notering in de Politicus van het Jaar-verkiezing op. 

Zijn jeugdigheid weet Klaver goed te benutten, vinden panelleden die hem aanvinken als geschikte premier. Hij is jong, fris en ad rem. Vooral jonge kiezers kunnen dit in hem waarderen. Ook kan hij zich goed mengen in het politieke spel en kan zich goed uiten in debatten. 

Een panellid: “Jesse is nog wel jong, maar beheerst het politieke vak goed en hij kan waarschijnlijk ook wel bruggen bouwen. Spreekt bovendien de jongere generaties aan.” Eén van de redenen waarom mensen hem de oppositieleider vinden, peilde EenVandaag eerder. 

Gert-Jan Segers

Hoeveel invloed kan een kleine partij in een coalitie hebben? De twijfels daarover zijn behoorlijk weggenomen, met dank aan partijleider Segers. De ChristenUnie blijft als enige coalitiepartij stabiel in de peilingen en het vertrouwen in Segers groeit alleen maar.  

Betrouwbaar en integer: daarmee scoort Segers. Daarnaast stellen ze zijn rust op prijs. Een kenmerk waar veel andere fractieleiders in tekort schieten, vinden kiezers. Segers is, volgens hen, in staat zich te verplaatsen in de mening van een ander. Een panellid: “Segers is duidelijk, eerlijk en heeft begrip voor andermans standpunt. Dat zie ik niet veel bij andere politici.”

Zijn betrouwbare imago trekt ook kiezers aan die weinig met geloof in de politiek op hebben. Iemand zegt: "Hij is de meest integere van allemaal. Ik vertrouw hem, ook al ben ik totaal niet gecharmeerd van een partij op religieuze basis.” Een ander illustreert zijn betrouwbare imago tot slot: “Zoals ik eens iemand (zeker geen ChristenUnie-stemmer) hoorde zeggen: ‘Bij Segers zou ik durven onderduiken als er weer oorlog komt’."   

Kajsa Ollongren

Nog een vicepremier die pas sinds 2017 in de landelijke politiek zit. Kajsa Ollongren, minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, is namens D66 vicepremier in het kabinet. In die hoedanigheid vervangt ze Mark Rutte af en toe al als hij er niet is. Dat bevalt sommige mensen goed. Ze wordt omschreven als deskundig en diplomatiek. Een panellid zegt: “Ze zou een goede vertegenwoordiger in het buitenland zijn. Ze is vriendelijk maar komt tegelijk altijd krachtig over.” 

Dat Ollongren een vrouw is, speelt voor veel mensen ook mee: “Het is tijd voor een vrouwelijke premier. Met haar voorkomen en ervaring als bestuurder, zou Ollongren de geschikte vrouwelijke kandidaat zijn.”

Over dit onderzoek

Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 55.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van online onderzoek. Aan dit onderzoek deden 20.850 leden van het EenVandaag Opiniepanel mee. Het onderzoek vond plaats van 4 tot en met 7 maart 2019. Mensen konden kiezen uit de fractievoorzitters in de Tweede Kamer en de vice-premiers. 

De uitslag van de peilingen onder het EenVandaag Opiniepanel is na weging representatief voor zes variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, burgerlijke staat, spreiding over het land en politieke voorkeur gemeten naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2017. Panelleden krijgen ongeveer één keer per week een uitnodiging om aan een peiling mee te doen. Op de meeste onderzoeken respondeert 50 tot 60 procent van de panelleden.

• Deel