Terug naar Brandpunt+
Hoe een bordspel laat zien dat onze samenleving vele malen beter kan
- Even bellen met
- 23 maa 2018
- 5 minuten leestijd
Nee, de wereld is niet perfect, en ja, we zien uit automatisme het nodige over het hoofd. Enter Terra Nova Minimaatschappij, een door Lisa Hu ontwikkeld bordspel dat je dwingt een stapje terug te doen en te peinzen over waarom de boel is zoals-ie is.
We werkten al eens samen met Terra Nova Minimaatschappij, een bordspel waarbij de deelnemers een samenleving moeten inrichten op een onbewoond eiland en dus worden gedwongen te kijken wat een ideale wereld nou eigenlijk behelst. Een PvdA’er, een D66’er en een PVV’er deden mee – gewoon, omdat we het vermoeden hadden dat dit zou gaan schuren, maar dat ze er uiteindelijk wel uit zouden komen.
Het werd een van onze meeste gedeelde filmpjes van 2017.
In de aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen deden we weer een beroep op Terra Nova Minimaatschappij. Ditmaal lieten we de lijsttrekkers van GroenLinks, VVD en de PvdA (Amsterdam), die van D66, 50plus en de PvdA (Den Bosch) en de gezichten van DENK, de Partij voor de Dieren en de ChristenUnie (Utrecht) een ideale wereld opbouwen. Het knetterde met enige regelmaat; op andere momenten lagen de politici juist dichter bij elkaar dan verwacht.
Het leuke aan het spel is dat 't je dwingt te kijken wat je écht belangrijk vindt aan de maatschappij. Dat was ook de reden dat Lisa Hu (25) er tijdens haar studie aan de Design Academy in Eindhoven aan begon, vertelt ze als ik haar bel. “Op school leer je voor je CITO-toetsen en eindexamens hoe de wereld werkt. Daar mag je dan uren feiten over in je hoofd stampen. Daardoor gaat er weinig aandacht naar: hoe zou je wíllen dat de wereld werkt?”
Of ze zelf slachtoffer werd van die becijferingsbezetenheid? “Nee, al kon puber-Lisa wel een goed klassengesprek gebruiken, zo eentje die écht tot je doordingt, over onze toch tamelijk bevoorrechte plek in de wereld. Maar het gaat niet om mij, ik heb dit spel niet ontwikkeld voor mezelf.”
De in Utrecht woonachtige Lisa Hu noemt zichzelf ‘social designer’, omdat haar werk in het teken moét staan van sociale innovatie. “Politiek, burgerschap, dat zijn relatief stoffige onderwerpen. Als je in staat bent om daar aan gerelateerde vraagstukken toegankelijker te maken voor een breder publiek dan alleen jouw jargon-groepje, doe dat dan,” vertelt Lisa, die maatschappijleer zelf een oersaai vak vond. “Waarom zou je iets zo formuleren dat je weet dat een groot deel van de Nederlandse bevolking afhaakt? Ik wil dat zoveel mogelijk mensen nadenken over burgerschap, wat dat voor hen betekent, en wat het zou kunnen betekenen.”
Lisa Hu: "Ik zie burgerschap als: het verschil dichten tussen wat je normaal vindt aan de wereld, en wat je goed zou vinden aan die wereld."
Ha, burgerschap, merk ik op – effectief jargon om de helft van Nederland mee in slaap te jagen. “Ja, om het woord hangt een spruitjeslucht, maar het is wel belangrijk,” zegt Lisa. “Ik zie burgerschap als: het verschil dichten tussen wat je normaal vindt aan de wereld, en wat je goed zou vinden aan die wereld. Scholen zijn superdruk, die hebben daar helemaal geen tijd voor, die hebben een gedwongen overfocus op eindresultaten.”
Vorig jaar had Lisa twee dagen per week een baan (“Ik verdiende bijna genoeg om rond te komen”), de overige vijf was ze fulltime bezig met Terra Nova Minimaatschappij. Sinds 1 januari werkt ze ‘nog maar’ zes dagen, vertelt ze. Het loopt steeds beter, het bordspel raakte zelfs uitverkocht. Scholieren spelen het onderling, of tegen hooggeplaatste ambtenaren met wie ze anders nooit in een ruimte zouden eindigen. Een doelgroep heeft Lisa niet. “Ben je gek, waarom zou ik? Iedereen moet mee kunnen denken over hoe we de wereld een betere plek maken.”
1. De lijsttrekkers van de ChristenUnie, de Partij voor de Dieren en DENK uit Utrecht speelden voor ons een potje Terra Nova Minimaatschappij. #eilandleven
2. Op het onbewoond eiland van de lijsttrekkers van VVD, PvdA Amsterdam en GroenLinks Amsterdam ging het hard tegen hard... Rutger (GroenLinks): "Ik snap dat jij natuurlijk weer voor asfalt bent, Eric (VVD, red)." #eilandleven
3. De lijsttrekkers van PvdA Den Bosch, D66 's-Hertogenbosch en 50plus Den Bosch kregen zeven dilemma's voorgelegd. Waar dat toe leidde? Nou, eh.. Pieter Paul Slikker (PvdA): "Laten we rustig kijken wat we doen, voor we een kamp bouwen aan één kant van het eiland want 'vol is vol'."
Team eilandleven
Montage - Lotte van Rosmalen
Redactie - Pete Wu, Lotte van Rosmalen
Camera - René van Beek
Animatie - Hannah Vischer
Meer te weten komen over Terra Nova Minimaatschappij? Dat kan op de site van Lisa Hu.
Vanaf september 2018 kunnen basisscholen Terra Nova Minimaatschappij zelf beleven op Fort de Bilt in Utrecht, mogelijk gemaakt door ProDemos, het Huis voor democratie en rechtsstaat.
