Hoe ik nieuwe vrienden probeerde te vinden door te swipen

Swipen naar potentiële vrienden: daar zit nog een bepaald taboe op. Tijd om die te doorbreken. Journalist Donna swipete zich daarom een slag in de rondte op vriendenmaakapps, op zoek naar een vriendin. Zijn deze apps dé oplossing tegen eenzaamheid?

Let op: het is de Week van Eenzaamheid onder Jongeren bij Brandpunt+. Dat verdient aandacht, want recent onderzoek liet zien dat bijna zeventig procent van de mensen tussen de 18 en 24 jaar zich eenzamer voelde dan vóór de coronacrisis. De hele serie onder dit thema vind je hier.

Ze heet Lise, is iets jonger dan ik en ze woont ook in Amsterdam, helemaal aan de andere kant. Lise houdt net als ik van bier, wijn en pizza, zo kwam ik te weten via de datingapp waarop ik haar leerde kennen. Maar nee, we daten niet: Lise is mijn nieuwe vriendin, als in friends. In spe, want het is nog niet officieel aan – onze vriendschap, bedoel ik.

Ik ontmoette op deze manier nieuwe potentiële vrienden, omdat dat nogal lastig is gebleken tijdens corona, en ik ben lang niet de enige: veel jongeren gaven aan zich eenzaam te hebben gevoeld. Onderzoek van I&O Research liet in november 2020 zien dat bijna zeventig procent van de jongeren tussen de 18 en 24 jaar zich eenzamer voelde dan vóór de coronacrisis. Daarom dacht ik aan een oplossing die binnen handbereik ligt: vriendenmaakapps. 

Deze apps werken vaak ongeveer hetzelfde als datingapps, maar zijn echt bedoeld om nieuwe vrienden te vinden. Dat idee intrigeerde me al een tijdje, want mijn eigen vriendschappen zijn altijd vrij geleidelijk ontstaan. Iemand lachte om mijn grapje of ik lachte om zijn/haar grapje, we gingen een keer samen eten/drinken/feesten, of een combinatie van die drie, en na een tijdje waren we ‘vrienden’. Ik besluit uit te zoeken hoe dit precies werkt bij deze apps. 

‘Netflixen met eten en dekentjes’

Aan het begin van mijn onderzoek kom ik erachter dat er meer van dit soort apps zijn dan ik dacht. Je hebt HeyVina, dat speciaal bedoeld is voor vrouwen, MeetMe, dat specifiek bedoeld is voor het vinden van vrienden, en datingapps die ook een ‘vriendenfunctie’ hebben, zoals Badoo en Bumble BFF. Hoewel ik bij het horen van de term ‘BFF’ (Best Friend Forever, voor de boomers onder ons) altijd een beetje misselijk word, besluit ik op de gok die laatste te downloaden.

De volgende stap is het profiel aanmaken. Een beetje ongemakkelijk, want wat voor foto moet ik in vredesnaam gebruiken als je een vriend zoekt en niet een partner? Ik hoef er niet mooi uit te zien, maar misschien kan ik wel een beetje laten zien dat ik het belangrijk vind dat ik met iemand kan lachen. Dus: een niet al te serieuze foto met een seventies-outfit it is. Ik schrijf er een kort tekstje bij, en het grote swipen kan van start gaan.

Een foto van een blond meisje met perfect gekrulde haren, hagelwitte tanden en een decolleté dat me nog ongemakkelijker doet voelen, verschijnt in beeld. ‘Netflixen met eten en dekentjes’, zo staat er, is haar perfecte BFF-date. Ik vind het hard van mezelf, maar swipe haar weg.

Actief zoeken is sneu

Net als ik begin te twijfelen of ik niet per ongeluk toch de date-modus heb aangezet, komen er een paar profielen bij die me wat meer aanspreken. Lees: profielen die met eten te maken hebben en slechte grappen bevatten (dit patroon ontdekte ik achteraf). En ja hoor, mijn eerste match is een feit!

Ik heb de neiging om meteen een berichtje te sturen met ‘Ik gebruik deze app puur omdat ik er een artikel over schrijf’. Want hé, ik heb zo’n app toch helemaal niet nodig? 

Ik hou me in, maar ik begin wel te beseffen dat schaamte en ongemak de rode draad lijken te vormen in dit verhaal: het voelt een beetje sneu om zo actief op zoek te gaan naar vrienden. Ik zie het ook aan de profielen van anderen: iedereen schijnt ‘nieuwe mensen’ te willen leren kennen, en bijna niemand zegt expliciet op zoek te zijn naar ‘vrienden’. Maar waarom eigenlijk?

Misschien komt het, zo vermoed ik, doordat dit soort apps relatief nieuw is. Een paar jaar geleden maakte je je familie immers ook nog wijs dat je je nieuwe partner had ontmoet doordat jullie romantisch tegen elkaar opbotsten in de supermarkt. Nu kan je gewoon eerlijk zeggen dat het eigenlijk via Tinder was. Over diezelfde drempel moet het vinden van vrienden via de online wereld waarschijnlijk nog heen. Wie heeft er niet vroeger via Hyves of CU2 vrienden gemaakt?

Maar volgens Beate Völker, hoogleraar Sociologie, is dit niet de enige reden voor dat gevoel van schaamte. Ze heeft jaren onderzoek gedaan naar precies dat, vrienden maken. Volgens haar komt dat gevoel van schaamte voort uit een soort gevoel van falen. “In onze maatschappij word je zelf verantwoordelijk gehouden voor je sociale kring. Als jij mensen om je heen mist, ben je zelf de sukkel”, legt ze uit. “En je stelt je toch kwetsbaar op, want je geeft toe dat je een gemis hebt.”

Geghost, zelfs op vriendenapps

Toch zijn die apps zo gek nog niet, vindt Beate, want het vinden van een ‘gewone’ vriend, zo zegt ze, verschilt inderdaad helemaal niet zo veel van het vinden van een romantische partner. “Voor beide gevallen geldt dat je gewoon zo snel mogelijk in het echt moet afspreken. Je kan wel weten wat iemand studeert en wat voor hobby’s hij heeft, maar níet dat hij altijd slechte moppen tapt in de kroeg of bijvoorbeeld een verschrikkelijke stem heeft. Daar kan je in het echt toch op afknappen.”

Twee vingers bier is het idee toch?, is de openingsgrap van Lise op Bumble, doelend op het glas in mijn hand dat vooral gevuld is met schuim op een van mijn foto’s. Ik heb inmiddels meerdere gesprekjes die allemaal een beetje op dezelfde, voorspelbare manier verlopen, en die soms meer weghebben van een sollicitatiegesprek. Met Lise voelt het wat losser: volgens mij is er een digitale klik!

Maar, wat Beate adviseert, het daadwerkelijke afspreken, dat verliep toch wat moeizamer. Een paar keer zegde mijn vriendendate op het laatste moment af, en soms werd ik zelfs compleet geghost. Nog een berichtje sturen voelt opdringerig en wanhopig.

Ideaal voor na verhuizing

Ik stel me maar gerust met het idee dat ik het met mijn profiel in ieder geval best goed heb aangepakt, als ik Beate moet geloven. Het is namelijk de kunst om een zo adequaat mogelijk beeld te geven van hoe je bent. “Je zet jezelf al gauw zo leuk mogelijk neer”, zegt ze. “Je hébt al zoveel vrienden, en je hebt al die films al gezien en je ziet er altijd geweldig uit. Maar dat werkt niet, want het zijn juist vaak de minder perfecte kanten die we leuk vinden aan anderen.”

Maar pessimistisch is de hoogleraar zeker niet, zeker als het taboe rond dit soort apps minder wordt. “Het eerste dat je zou moeten proberen is in je adresboek kijken en oude vriendschappen proberen te herstellen”, begint ze. “Maar zulke apps kunnen zeker een mooi opstapje zijn als je bijvoorbeeld in een situatie bent dat je opnieuw moet beginnen, zoals na een verhuizing.”

Mijn hoop is nu dus gevestigd op Lise. We hebben al een paar afspreekpogingen gedaan, maar het liep steeds nergens op uit. De schaamte bijna voorbij stuur ik haar nog maar een berichtje. Of we nog een keer die wandeling gaan maken. In mijn hoofd doe ik een schietgebedje: als ze maar geen verschrikkelijke stem heeft. Die slechte moppen lijken me stiekem wel gezellig. 

• Deel