Afgelopen vrijdag gingen de studio’s voor het eerst weer om de tafel met de onderhandelaars van Hollywoods schrijvers. Maar het liep wéér op niks uit en de verwachting is dat het allemaal nog wel even kan duren. Daarom even een opfrisser van hoe het nou ook alweer allemaal zit? En waar ga je het als kijker merken?

Door: Loeke de Waal

Twee Hollywoodtitanen: het studiosysteem versus de schrijvers vakbond. Al meer dan drie maanden lopen 11.500 vakbondsleden op de stoep voor de studio’s van Netflix, Warner Bros, Universal, Apple & Co, omdat ze in mei niet uit de contractonderhandelingen kwamen. Op 13 juli sloten ook de 160.000 leden van de acteursvakbond SAG-AFTRA zich daarbij aan, toen bij hen hetzelfde gebeurde. Hier de opfriscursus die je even nodig had.

1. Acteurs en Hollywoods bekendste makers zijn toch heel rijk?

Sinds de definitieve opkomst van streamers in 2014 is Hollywood niet meer hetzelfde. Sterker nog; schrijvers en acteurs komen nog maar met moeite rond. Lonen zijn gedaald, klussen worden korter en schrijvers worden voor minder afleveringen ingehuurd. En acteurs en schrijvers krijgen na afloop nog maar een paar dollar toegestopt als hun show een wereldwijd miljoenenpubliek bereikt. Daarom willen ze betere afspraken over hun werk, rechten en plichten over loon, zorgverzekeringen én AI.

2. Sinds wanneer is AI ook een bedreiging voor acteurs en schrijvers?

Al sinds 2019 worden achtergrondacteurs door scanmachines gehaald. Ze weten niet precies wat er met hun beelden gebeuren, geven geen expliciete toestemming voor breed gebruik en moeten ook nog eens allemaal verschillende gezichtsuitdrukkingen en lichaamsbewegingen maken. Ook als ze eigenlijk voor opnames van een gameshow kwamen. Toen ook in maart het nieuwste model van ChatGPT groots werd gelanceerd leek het einde voor schrijvers, scriptdokters en stemacteurs ineens in zicht. Zeker toen de studio’s aangaven geen harde afspraken te willen maken over (her)gebruik en compensatie. Black Mirror is er niks bij!

3. Hoe zit het met die geruchten over nasty tactieken & #treegate?

De acteurs stonden net een week op de zogenaamde ‘picket lines’ en één van de stakers Tweette al dat Universal een rits bomen voor hun deur zou hebben getrimd. Toevallig precies waar lopende stakers schaduw kregen tijdens een hittegolf in Los Angeles. Tree-gate barstte los. En wat bleek? Universal had inderdaad geen vergunning van de stad gekregen om dit te doen. Kort erna onthulden de stakingskapitein op locatie dat ze ook last hadden gehad van heel toevallige werkzaamheden aan de stoep voor het studiogebouw, zodat ze daar - hè, onhandig - niet meer veilig konden lopen. Nu worden er sowieso slinkse spelletjes gespeeld met de media, geplande leks en geplante verhalen, maar zo duivels én illegaal was het nog niet geweest.

4. Hoe lang gaat dit nog allemaal duren?

Na het gesprek op vrijdag concludeerden beide partijen dat de ander hen niet genoeg tegemoet wil komen. En toen de studio’s ook zwaar drukten op een pers black-out - waarbij niemand met de media zou spreken over besproken inhoud - maar enkele uren later toch zelf bleken te hebben gelekt, was de spanning weer om te snijden. Ondanks dat de stakers bereid zijn de communicatie open te houden, zou het dus nog wel enkele weken of maanden kunnen duren voor ze met z’n allen door één deur kunnen.

5. En wat betekent de staking voor je favo films en series?

Je hebt in ieder geval al bijna een maand geen nieuwe rode lopers, interviews of leuke Hot Wings-optredens met je favoriete sterren voorbij zien komen. En dat terwijl twee van de grootste films in jaren in de bioscoop draaien: Barbie & Oppenheimer. Daarnaast staan ze natuurlijk ook niet meer op de set en daardoor zijn shows als Stranger Things, The Last of Us, The Mandalorian en Andor vroegtijdig stil komen te liggen of nooit in productie gegaan. Als het op de bioscoop aankomt, hebben waarschijnlijk alle grote films waar je naar uit zat te kijken inmiddels een onzekere premièredatum of zijn ze naar tot ver in 2024, 2025 - of soms zelfs 2026 - uitgesteld.

Zendaya’s film Challengers zou half september op het filmfestival in Venetië in première gaan, maar die hebben de makers teruggetrokken. Haar tweede Dune-film zou in november komen, maar dat staat nu ook op losse schroeven en hetzelfde geldt voor de nieuwste Aquaman en de remake van The Color Purple. Zeker is dat Deadpool 3, Mission Impossible deel 2, Gladiator 2 en Spider-Man Beyond the Spider-Verse halverwege de opnames hebben moeten staken. Voorlopig kunnen we daar dus naar fluiten. Hier en daar zal nog uitkomen wat al voor de staking was afgerond, zoals Loki seizoen twee, de John Wick spin-offserie The Continental en Star Wars’ Ahsoka, maar daar blijft het voorlopig bij.

• Deel