Boyhood: opgroeien voor de camera
Veel gehoord over de unieke film Boyhood, maar helaas gemist? Grijp vrijdag je kans: dan is het Oscarwinnende drama namelijk te zien op NPO 3.
De Texaanse regisseur Richard Linklater is een filmmaker met engelengeduld. Voor zijn liefdestrilogie Before Sunrise (1995), Before Sunset (2004) en Before Midnight (2013) trok hij 18 jaar uit: hoewel hij van te voren geen trilogie had gepland was het de enige manier om overtuigend vast te leggen hoe de hoofdpersonen Ethan Hawke en Julie Delpy ouder werden en verschillende fases van hun relaties doormaakten.
Linklater volgt namelijk de door Ellar Coltrane gespeelde Mason van zijn zesde tot zijn achttiende jaar
Boyhood heeft een vergelijkbaar uitgangspunt, maar in plaats van drie momentopnames zoals bij de Before-trilogie zien we hierin nog beter het verglijden van de tijd. Linklater volgt namelijk de door Ellar Coltrane gespeelde Mason van zijn zesde tot zijn achttiende jaar. De opnames namen dus twaalf jaar in beslag; elk jaar werd een kwartiertje film opgenomen en pas na 12 jaar was het eindresultaat te beoordelen.
Toen ik Linklater twee jaar terug interviewde voor Nieuwe Revu gaf hij toe dat er simpeler manieren zijn om een film te maken: ‘Ik wilde er een naadloze ervaring van maken, in één lange film. Voor zover ik weet was dat nog nooit gedaan en daar is een goede reden voor want het is heel erg onpraktisch.’ Want niet alleen de jonge Ellar Coltrane moest zich voor 12 jaar vastleggen, dat gold ook voor zijn ouders, gespeeld door oudgediende Ethan Hawke en Patricia Arquette, die uiteindelijk een Oscar zou krijgen voor haar rol.
Het resultaat van deze bijna documentaire aanpak is een opvallend introverte film, die bijna even gewoon is als het leven zelf – al krijgen Nederlandse tieners geen bijbel plus geweer voor hun verjaardag, zoals de Texaanse tiener Mason. Linklater koos ervoor de standaard hoogtepunten – zoals de eerste zoen - buiten beeld te houden. ‘De manier waarop je geheugen werkt is vreemd, het zijn vaak de kleine dingen uit je jeugd die je je herinnert. Ik denk zelf nauwelijks terug aan mijn eerste kus, dat stelde weinig voor. De zogenaamde historische momenten als je eindexamen zijn in je herinnering vooral saai, omdat ze niet uniek zijn.’
Geen spectaculair drama vol ingrijpende gebeurtenissen maar een ontroerend tijdsbeeld van een jongen
Het resultaat is dan ook geen spectaculair drama vol ingrijpende gebeurtenissen maar een ontroerend tijdsbeeld van een jongen die opgroeit in Austin en steeds kunstzinniger wordt. Zijn zus wordt gespeeld door de dochter van de regisseur, Lorelei Linklater. Dat zorgde nog voor problemen want toen ze ging puberen had ze ineens geen zin meer en sloeg ze een jaartje over. Ellar Coltrane bleef overigens acteren: hij is volgend jaar in The Circle te zien, de verfilming van het boek van Dave Eggers.
Boyhood kreeg zes Oscarnominaties maar alleen de nominatie van Arquette werd verzilverd. Wel werd de film door zowel de filmcritici als de lezers van De Volkskrant uitgeroepen tot beste film van 2014. En uiteraard kwamen er de nodige parodieën op, zoals Bieberhood, Boywood en een kruising tussen Game of Thrones en Boyhood. Maar zo op het eind van het jaar kan ik me geen betere film voorstellen om bij te mijmeren over het verstrijken van de jaren. Om met de slotwoorden van Mason te spreken: ‘the moment is always right now.’
Boyhood: vrijdag 25 januari om 22.25 op NPO3