Promising Young Woman: soms zijn 'gentlemen' de grootste viezerikken
Promising Young Woman
Emerald Fennell schrijft voor de hitserie Killing Eve, speelt de rol van Camilla Parker Bowles in hitserie The Crown en levert nu met Promising Young Woman een knallend filmregiedebuut. Een ijzersterke en eigenzinnige #metoo-wraakfilm waarover je niet snel raakt uitgepraat.
Is een ‘nice guy’ nog zo ‘nice’ als hij de kans krijgt om met een kwetsbare dronken meid te seksen...? In het gewaagde, stijlvolle én Oscarwinnende Promising Young Woman rekent wraakengel Cassie keihard af met seksuele wangedragers én shamers. En dat pakt sensationeel raak uit.
“You might be surprised to hear that gentlemen are sometimes the worst”
Promising Young Woman is zeker niet de eerste wraakfilm waarin een vrouw achter haar verkrachters of mishandelaars aan gaat. Denk Elle, denk Kill Bill, denk The Girl With the Dragon Tattoo. Maar origineel is de deze aanrader zeker en reken erop dat ‘ie nog een tijd in je hoofd nadreunt. I. Kid. You. Not. Een film die iedere kijker ook kritisch naar zichzelf en zijn/haar/hun seksuele gedrag of dat van vrienden doet kijken én vele grijze gebieden rondom consent en shaming onder de loep neemt. Want zeg eerlijk: weet jij honderd procent zeker dat iedere scharrel die je ooit gedaan hebt écht seks met je wilde en volledig toerekeningsvatbaar was? En maakten we ons stiekem niet allemaal een keer schuldig aan het shamen van een ‘slet’ die in een dronken bui ‘verkeerde keuzes’ maakte? Deze film houdt ons allemaal een rake en ongemakkelijke spiegel voor, maar totaal anders dan jij nu misschien denkt.
'Dronken? Pakken die meid'
In de ijzersterke debuutfilm van Emerald Fennell (schrijver Killing Eve, actrice in The Crown) was de bff van Cassie (Carey Mulligan) overduidelijk níét toerekeningsvatbaar toen ze tijdens een studentenfeest werd misbruikt door een stelletje zogenaamd keurige college boys. Stijlvol als de jongens zijn filmden ze haar ook en deelden ze de video met hun studiegenoten. Een trauma dat tot de zelfmoord van het meisje leidde en er ook bij haar beste vriendin Cassie mentaal flink inhakte. En de jongens… die kwamen dankzij hun dure advocaat met alles weg.
We maken als kijker kennis met Cassie op het moment dat deze eens zo veelbelovende student inmiddels al een paar jaar is gestopt met haar studie medicijnen, bij haar ouders woont, latte macchiato’s serveert en haar nachtelijke uurtjes wijdt aan ‘emotionele wraakverwerking’. Dit betekent dat Cassie zich in nachtclubs en bars stomdronken voordoet om zich vervolgens op te laten pikken door ‘nice guys’ met verkeerde intenties. Eenmaal thuis pakt ze hen hardhandig aan.. Door een onverwachte ontmoeting krijgt Cassie de kans om ook met de misbruikers van haar vriendin af te rekenen. En dat loopt uuuh… heel verrassend af. Daar laat ik het qua plot even bij.
Popcorn poison met Paris Hilton
Het is zeker niet alleen dit provocerende einde dat verrast, ook de ‘popcorn poison’-stijl (Fennells omschrijving van een pijnlijke film die lekker wegkijkt) van de grimmmige rape-revenge-film is opmerkelijk. Een kleurrijke mix aan roze- en blauwtinten en popliedjes van artiesten als Charli XCX (Boys), The Weather Girls (It’s Raining Men) en Paris Hilton (Stars Are Blind). Fennell is daarnaast niet bang om op z’n Bong Joon Ho's onverwachte afslagen te nemen en op z'n Tarantino’s met genres te spelen. Promising Young Woman is drama, thriller, romcom en zwarte comedy in één. Het is een gewaagde en compromisloze stijlkeuze die sommige kijkers misschien afschrikt en ook mij soms uit het heftige trauma dreigde te trekken. Toch vliegt Fennell nergens uit de bocht en blijft haar giftige snoepje boeien tot de allerlaatste seconde. Dat is overigens mede te danken aan de krachtige performance van hoofdrolspeler Carey Mulligan. Wat zet de Britse actrice deze labiele en complexe heldin overtuigend neer. Cassie praat stoer, doet charmant en beleeft zelfs oprechte romantische lichtpuntjes met nieuw vriendje Ryan (Bo Burnham), maar in de ogen schuilt tragiek en eenzaamheid.
Confronterend voor guys én girls
Extra sterk aan Promising Young Woman is dat het wegblijft van expliciete geweld- en verkrachtingsscènes, die wraakfilms à la Kill Bill en Elle nodig lijken te hebben om indruk te maken. Fennell richt zich meer op de onmacht die achterblijft wanneer daders fluitend wegkomen met hun daden en de slachtoffers (of in dit geval de bff) nog dealen met grote gapende wonden. Die realistische emotie komt veel intenser binnen, zelfs in de soms surrealistische sfeer van deze film. Bovendien beperkt de maker zich niet tot een genadeloze afrekening met daders, maar met iedereen (dus ook vrouwen) die van seksueel geweld afweten, wegkijken en misbruikte meiden ‘eigen schuld’ in de schoenen schuiven. Het is ongemakkelijk, het is confronterend en wroet in ongemakkelijke grijze gebieden, maar het zijn harde en actuele realitaiten die Fennell op een creatieve en rake wijze opdient.
Provocerend einde
Doe je na de film een rondje Google, dan zal je zien dat de controversiële finale sterk uiteenlopende reacties teweegbrengt. Mocht jij je in kamp-onbevredigd bevinden, dan ervaar je exact wat Fennell voor ogen heeft. "We need to talk about this stuff. "I didn't want people to leave thinking it was fixed’, aldus de regisseur die voor de productie van de film werd bijgestaan door actrice en producent Margot Robbie. Of je deze film net zo briljant vindt als ik, hangt natuurlijk mede af van smaak. Maar een ding weet ik zeker: over Promising Young Woman raak je niet snel uitgepraat en dat is maar goed ook.
Promising Young Woman is te zien op Amazon Pime Video
- Promising Young Woman (2020)
- Cijfer: 9+
- Misdaad, drama
- Duur: 1u, 57min
- Regie: Emerald Fennell
- Cast: Carey Mulligan, Bo Burnham, Alison Brie, Laverne Cox, Adam Brody, Max Greenfield