Kevin Costner zit voor het eerst in 20 jaar weer in de regiestoel en doet direct een poging de klassieke western een opfrisbeurt te geven. Zijn passieproject kostte hem een hoop geld uit eigen zak, maar is Horizon: An American Saga het waard?

In Horizon: An American Saga Chapter 1 worden vier verhalen met elkaar verweven, verspreid over het Amerikaanse westen. De witte kolonisten die een plekje voor zichzelf hebben gemaakt in bewoond gebied, de moeder (Sienna Miller) en haar dochter die na een brute aanval in een nabijgelegen nederzetting worden opgenomen, een reizende groep kolonisten onder leiding van Matthew van Weyden (Luke Wilson) die er samen voor moeten zorgen levend de eindstreep te halen en paardenhandelaar Hayes Ellison (Kevin Costner) die de lokale sekswerker Marigold ineens moet beschermen voor een stel bandieten vanwege het geheim dat zij bewaart.

Incomplete inclusie

De toon wordt in de eerste minuten gelijk gezet. Op een open vlakte in 1859 in de San Pedro Valley (wat nu deels de Amerikaanse staat Arizona is) zijn een vader en zoon bezig hun palen te slaan. Ze willen een nederzetting starten aan het beekje, waar straks geheid meer mensen op af zullen komen. Niet lang erna worden hun levenloze lichamen gevonden door de volgende witte ruiter. De inheemse bevolking had hen gespot. En hoewel Costner expliciet heeft aangegeven dat hij juist de woede van de originele bewoners van Amerika begrijpelijk wil maken, en later in de film ook laat zien welk effect de komst van de witte kolonialisten op het leven en gemeenschap van de stammen heeft, voelt het toch stereotypisch. En dat blijft. Wanneer de inheemse bevolking zich met de witte bevolking mengt, wordt de muziek net iets onheilspellender, ze grommen net iets meer en maken een stuk meer zichtbare slachtoffers.

Kevin Costner stopte 38 miljoen van zijn eigen geld in het maken van de eerste twee films in de Horizon: An American Saga reeks. Hij gaf zijn ranch in Santa Barbara op als onderpand en wedde met alles wat hij had op zijn passieproject. Op een totaalbudget van 100 miljoen bracht het eerste deel in het eerste weekend echter slechts 11 miljoen in het laatje. Ondanks de nog net niet officieel verklaarde mislukking, kreeg hij steun uit onverwachte hoek. Schrijver Stephen King prees Costners passie en vroeg zich af waarom iemand zou genieten van het falen van een film die een keer niet een sequel of deel van het Marveluniversum uitmaakt.

Van passie tot puinhoop?

Dat is misschien zo. Zoveel echte passieprojecten komen niet meer van de grond met steun van de studio’s of streamers. Francis Ford Coppola moest zijn paradepaardje Megalopolis ook met eigen geld maken, omdat er vooraf (terecht of niet) niet in geloofd werd. Maar passie betekent niet altijd kwaliteit.

Horizon: An American Saga Chapter 1 doet dan wel een interessante poging het Wilde Westen op zijn wildst en meest genuanceerd te laten zien. (Niet vaak heb je een western gezien die zo hard z’n best doet je ook de fouten van de kolonisten en impact op de overleving van de inheemse bevolking te tonen.) Maar er moet teveel worden uitgelegd in expliciete monologen met dramatisch gestaar. Er zitten net te veel onnodige scènes in met een rare, andere toon, die niets aan bestaande personages toevoegen, clichés alleen maar bevestigen of verwarring zaaien over wat er nou precies gaande is. En uiteindelijk is het toch de klassieke western die Costner niet leek te willen maken.

Smaakt naar meer?

Uiteindelijk wil Horizon te veel en met de verwikkeling van teveel verhalen raakt er altijd ergens één verloren. Omdat er ook zoveel uitleg nodig is, gebeurt er in deel één eigenlijk nog veel te weinig. De trailerachtige montage aan het einde van de film, met spectaculaire beelden van wat je in ieder geval in deel twee nog te wachten staat, realiseer je je dat deel één gewoon een lange set-up was.

De belangrijkste boodschap daarin is dat door het geweld over en weer de cyclus alleen maar in stand gehouden wordt. De kolonist die het land overneemt, de bewoner die zijn gebied beschermt en de slachtoffers die daar wraak op zoeken. Wat dat betreft hoef je de andere drie films niet eens meer te zien om te weten hoe dit afloopt. Maar we zijn bereid het nog een kans te geven. Al is het maar uit nieuwsgierigheid naar die beloofde Horizon. Het is uiteindelijk aan de investeerders of deel drie en vier het licht in de ogen nog gegund wordt.

• Horizon: An American Saga Chapter 1 (2024)
• Cijfer: 6.5
• Western
• Duur: 3u, 01min
• Regie: Kevin Costner
• Cast: Sienna Miller, Sam Worthington, Jena Malone, Abbey Lee, Jamie Campbell Bower, Kevin Costner en meer

• Deel