Begin jaren '80 werd Limburg opgeschrikt door een reeks uiterst gewelddadige aanslagen. De IRA had haar werkterrein verplaatst naar het vasteland en opeens zat iedereen in de grensstreek met de handen in het haar.

Journalist en televisiemaker Roberto Saviano – de man achter Gomorra en Zerozerozero – vertelde onlangs in Buitenhof dat Nederland al lang niet meer het land is van de kaas, tulpen en klompen. Door de jaren heen hebben 2 Unlimited, de volley van Van Basten en onze indrukwekkende waterwerken – qua populariteit – plaats moeten maken voor de verdovende middelen die over die wateren ons land binnenstromen. Ook bedrijven en andere schimmige organisaties die hun zinnen hebben gezet op het betere witwassen en belasting ontduiken komen in Nederland ruimschoots aan hun trekken. Of we het nou leuk vinden of niet, we zijn (mede) het land van de criminele activiteiten geworden. Misschien niet iets om trots op te zijn, maar met Mocro Maffia, Stanley H en Judas heeft het wel een hoop lekkere series opgeleverd. Ook The Spectacular is – zij het losjes – gebaseerd op een waargebeurd misdaadverhaal op Nederlandse bodem. Een misdaadverhaal waarin de Ierse terreurbeweging IRA de hoofdrol voor haar rekening neemt.

Krachtenspel

Het is eind jaren ’80 en het gemoedelijke Limburg wordt opgeschrikt voor een reeks gewelddadige aanslagen. De republikeinse afscheidingsbeweging IRA heeft het voorzien op Britse soldaten die in Duitsland gelegerd zijn en hun verlof gebruiken om in Limburg wat stoom af te blazen. Door de gebrekkige onderlinge afstemming tussen de verschillende politiediensten in het grensgebied hoopt de IRA ongestoord haar gang te kunnen gaan, maar dan kennen ze Jeanine Maes nog niet. De onvermurwbare rechercheur zet haar tanden in de zaak en ontdekt een ingewikkeld krachtenspel tussen de terroristen, overheden en allerhande veiligheidsdiensten.

Mik op herkenning en dan kom je als Nederlandse televisiemaker al een heel eind.

Blijf bij je leest

The Spectacular is (opnieuw) het bewijs dat we in Nederland heel goed drama kunnen maken, zolang we maar onze eigen verhalen blijven vertellen. We moeten niet proberen om de op sensatie beluste series uit Amerika te evenaren, maar gewoon ons eigen ding doen. Welke verhalen komen er uit onze maatschappij, uit onze geschiedenis? Mik op herkenning en dan kom je als Nederlandse televisiemaker al een heel eind. Dan krijg je pakkende portretten als Ramses en I.M.., het ontwapenende van Het Geiheme Dagboek Van Hendrik Groen en vermakelijke geschiedenislessen als Vliegende Hollanders, Stanley H en nu dus ook The Spectacular.

Extra afleveringen

Net als Stanley H schetst ook The Spectacular een heerlijk tijdsbeeld met ratelende elektrische typmachines, vierkante Volkswagen Golfjes met politiezwaailichten op het dak en zoveel gelakte kuiven dat je zou denken dat je op een concert van Frizzle Sizzle bent aanbeland. Ik was op een gegeven moment zover teruggeworpen in de tijd dat het angstzweet me bijna uitbrak, omdat ik vergeten was een repetitie Wiskunde B voor te bereiden. Ook met het tempo van The Spectacular zit het wel snor. Misschien zelfs iets té snor. De handrem had er hier en daar best op gemogen of – beter nog – een paar extra afleveringen waren geen overbodige luxe geweest. Dan was er wellicht tijd geweest om de karakters wat verder uit te diepen en meer licht te schijnen op de loop van het onderzoek en de achtergronden van de Ierse Onafhankelijkheidsoorlog. Gewoon om de geschiedenisles nog wat completer te maken.

Een paar extra afleveringen waren geen overbodige luxe geweest.

Kleinschaliger

Uitvoerend producent Pieter Kuijpers – eerder al verantwoordelijk voor series als Feuten en Van God Los – noemde de opsporing van de IRA-leden ‘de grootste man hunt uit de vaderlandse geschiedenis’. Volgens hem zijn er nog nooit zoveel agenten ingezet voor een klopjacht als deze. Zelfs helikopters en F16’s werden ingezet om de Ierse terroristen in de kraag te vatten. De grootsheid van deze operatie gaat in The Spectacular echter een beetje verloren. Sterker nog, het voelt veel meer als een één op één gevecht tussen rechercheur Janine Maes en kopstukken van de lokale IRA-cel. Wie precies wil weten wat er zich rond 1990 allemaal in Limburg afspeelde, zal dus nog even aan het googelen moeten slaan. Neemt niet weg dat The Spectacular een mooie kennismaking is met een stukje vaderlandse geschiedenis dat bij velen – met name boven de rivieren – onderbelicht is gebleven.

• NPO 3 / VPRO (2022)
  
• Het verhaal achter de IRA-aanslagen in Limburg
• 50 minuten per aflevering

• Deel