Wat krijg je, als de geestelijk vader van Ali G en Borat met nieuwe typetjes de plas oversteekt om Trump's Amerika in kaart te brengen? Complete waanzin, natuurlijk. Nu te zien op NPO Start Plus en vanaf 16 september bij de VPRO op NPO3.

Het zijn roerige tijden in Amerika. De verkiezing van Trump heeft pijnlijk duidelijk gemaakt dat het land tot op het bot verdeeld is. Republikeinen vs. democraten, liberalen vs. conservatieven, het achterland vs. de grote steden, de haves vs. de have-nots,  en racisten die vroeger nog de moeite deden om achter de naaimachine een witte puntmuts in elkaar te knutselen, tonen hun afkeer nu op klaarlichte dag en zonder enige vorm van vermomming. De tegenstelling lijken almaar groter te worden en toenadering wordt daardoor steeds lastiger. Zelfs in menig huishouden liep Thanksgiving volledig uit de hand, omdat Fred weigerde de kalkoen aan te snijden, zolang zijn Trump stemmende schoonzus aan tafel zat.

De verkiezing van Trump heeft pijnlijk duidelijk gemaakt dat het land tot op het bot verdeeld is.

Een land in verwarring. Alles wat ooit vanzelfsprekend leek, staat nu ter discussie. Wat is er nog over van het Amerika, voordat Trump de sleutels kreeg van het Witte Huis? Is het land echt aan een complete make-over bezig of wordt de soep niet zo heet gegeten, als zij wordt opgediend? Wie is Amerika nou eigenlijk? Dat laatste vroeg Sacha Baron Cohen – de geestelijk vader van typetjes als Ali G en Borat – zich ook af en daarom stak hij de grote plas over om een portret te schetsen van Trump’s Amerika. Een nogal eenzijdig portret zonder enige vorm van relativering of nuance, maar toch.

Euforie van korte duur
Speciaal voor Who Is America? heeft Cohen een aantal nieuwe typetjes uit zijn hoge hoed getoverd. Zo kruipt hij onder andere in de huid van een re-integrerende ex-gevangene, een fake news propaganderende redneck met een confederate flag op zijn scootmobiel, een karikatuur van de gemiddelde GroenLinks-stemmer en een anti-terreur expert van de Mossad, de Israëlische geheime dienst. Een bont gezelschap. Met name Erran Morad, de geheim agent, begint zeer sterk, wanneer hij in aflevering één een Amerikaanse wapenlobbyist wijsmaakt dat ze in Israël vierjarige kinderen trainen om met wapens om te gaan. Het gesprek leidt tot de maak van een haast surrealistische instructievideo, waarin Morad en de lobbyist, met behulp van als knuffels verpakte Glocks en Beretta’s, kinderen leren hoe ze de trekker over moeten halen. Het wordt alleen nog maar schokkender wanneer een aantal Republikeinse politici zich vervolgens op camera ook achter het idee van wapentraining voor kinderen scharen. Cohen lijkt met zijn nieuwe serie een statement te gaan maken, maar die euforie is helaas maar van korte duur.

Het is een drol in een papieren zak, aansteken en dan belletje lellen, maar dan verkleed als serie.

Makkelijk scoren
Who Is America? wordt al heel erg snel een herhaling van zetten en Cohen vertelt ons niks over Amerika wat we niet al wisten. Ja, ze houden meer van hun AR-15’s dan van verse groenten. Ja, conservatief Amerika ziet homoseksualiteit nog steeds als een ziekte en vindt seks sowieso iets wat vooral thuishoort achter gesloten deuren. De gesloten deuren van de kerk, blijkbaar. En ja, ‘moslim’ staat voor veel Amerikanen inmiddels gelijk aan ‘terrorist’. Daar grappen over maken voelt op de één of andere manier wrang aan. Het had grappig kunnen zijn, als het niet zo ontzettend treurig was. Dat een beetje. Daarbij, een paar ‘Trump-gekkies’ verzamelen en doen alsof hun onwetendheid representatief is voor heel Amerika gaat heel erg snel tegen staan en is ook veel te kort door de bocht. Als je een beeld wil schetsen van Nederland ga je ook niet in de Biblebelt praten met de minst scherpe messen in de la. En als je dat dan al doet, zet er dan op zijn minst een ander beeld tegenover. Cohen laat wat dat betreft wel een paar excuus-democraten aanrukken, maar het is slechts een halfslachtige poging om Amerika van meerdere kanten te belichten. De vraag roept zich dan ook al snel op wat Cohen precies met Who Is America? wil bereiken. Het heeft toch het meeste weg van makkelijk scoren met een format dat in de tijd van Bananensplit, Ushi van Dijk en Ali G misschien werkte, maar nu vooral gedateerd en ongeïnspireerd aanvoelt. Het is een drol in een papieren zak, aansteken en dan belletje lellen, maar dan verkleed als serie. Vind ik dan.

• Showtime (2018)
  
• Te zien op NPO Start Plus en vanaf 16 september bij de VPRO op NPO3
  
• Nogal eenzijdig en cynisch beeld van Amerika
• 25 minuten per aflevering
  

• Deel