Een verbod op het kopen en afsteken van vuurwerk: het gaat er al jaren over, vooral sinds zo’n verbod in ‘coronajaar’ 2020 van kracht was. Maar lang niet alle jonge mensen zien dat zitten.

Dat blijkt uit onderzoek van 3Vraagt onder bijna 2000 mensen tussen de 16 en 35 jaar. De grootste groep, 52 procent, is voor een algeheel vuurwerkverbod: zij vinden de knallen zielig voor dieren, klagen over de troep die het geeft en noemen de vele ongelukken die er elk jaar weer veroorzaakt worden door vuurwerk. 

Een iets kleinere groep, 43 procent, is tegen een vuurwerkverbod. Zij noemen het betutteling om vuurwerk te verbieden en vinden het een mooie traditie. “Het hoort bij oud en nieuw, ik kan me echt niet voorstellen hoe dat eruit moet zien zonder vuurwerk. Die ene dag in het jaar, laat mensen lekker”, zegt iemand. 

Vuurwerkshow

Ruim driekwart van de jonge mensen vindt dat vuurwerk bij oud en nieuw hoort, ook veel mensen die vóór een vuurwerkverbod zijn. Hun oplossing? Een centrale vuurwerkshow, georganiseerd door gemeentes. 

“Een vuurwerkshow door professionals lijkt me een veel beter alternatief. Je kunt vanaf een veilige afstand vuurwerk kijken, minder gewonden, minder troep, en waarschijnlijk is het vuurwerk zelf veel groter en mooier dan wat je zelf af zou steken”, legt een deelnemer uit. 

Hele grote BIEM

Een kwart van de jongeren in het onderzoek gaat zelf vuurwerk afsteken dit jaar. Van hen koopt de meerderheid dat legaal in Nederland, een op de zeven gaat (ook) naar het buitenland of haalt illegaal spul in eigen land. Ze doen dat omdat dat vuurwerk goedkoper is, maar ook omdat het mooier, groter en zwaarder is dan wat er in Nederland te koop is. 

“Het siervuurwerk in Nederland is redelijk tam”, zegt een van hen. “De boxen die in België verkrijgbaar zijn, zijn mooier”. Dat vuurwerk uit het buitenland risicovoller zou zijn, vinden veel deelnemers niet: “Als het veilig genoeg is voor Belgen of Polen, is het ook veilig voor Nederlanders. Je moet gewoon opletten met wat je doet en niet stunten.” 

Lees ook

08-01-2020

Vuurwerkverbod? 'Wij gaan sowieso meer verdienen'

Bang voor vuurwerk

Maar goed, dat illegale spul zorgt er wel voor dat een kwart van de deelnemers bang is voor vuurwerk. “Je weet niet of iemand een simpel rotje afsteekt en weggooit, of iets veel zwaarders uit het buitenland”, legt een panellid uit. 

Veel deelnemers (64 procent) passen hun gedrag aan rond de jaarwisseling omdat er vuurwerk wordt afgestoken. “Ik draag geen kleding of jassen met een capuchon, als daar vuurwerk in komt heb je echt een probleem”, zegt iemand. Anderen letten vooral op hun huisdieren. Ze laten de hond op een ander tijdstip of een andere locatie uit, of houden de katten binnen: “Omdat er helaas gekken rondlopen die denken dat levende wezens een mooi doelwit zijn voor vuurwerk.” 

---

Over dit onderzoek 

3Vraagt, onderdeel van het EenVandaag Opiniepanel, stuurt circa eens per maand een vragenlijst aan leden tussen de 16 en 34 jaar. Je kunt hier lid worden van 3Vraagt. Aan dit onderzoek, gehouden van 8 tot en met 13 december 2023, deden 1.940 deelnemers mee. De resultaten zijn na weging representatief voor vijf variabelen, namelijk leeftijd, geslacht, opleiding, stemgedrag en spreiding over het land.

• Deel