De Zak van Zuid-Beveland: een prachtig stukje Zeeland
- Artikel
- 28 mei 2024
- 6 minuten leestijd
De zak van Zuid-Beveland is een nationaal landschap waar de oneindige strijd met water elke dag nog terug te zien is. Je vindt er de mooiste polders, kronkelende bloemendijken, oude boerderijen en liefelijke dorpjes. Het is er relatief rustig en het ligt gewoon in ons eigen land.
De zak van Zuid-Beveland, onder de Zeeuwen ook wel ‘de zak’ genoemd, is een verzamelnaam voor het poldergebied onder Goes in Zeeland. Het ligt aan de Westerschelde en je kan hier buitendijks een groot stuk langs het water fietsen. Door de kleine polders zie je goed hoe dit gebied door de eeuwen heen polder voor polder is ontstaan. De strijd tegen water is niet alleen door de velen binnendijken te zien, maar ook aan de welen die er te vinden zijn. Dit zijn diepe waterplassen die ontstaan zijn bij dijkdoorbraken.
De brilletjesdijk
Een zo’n weel vind je bij ‘de brilletjesdijk’. Deze naam heeft de dijk te danken aan de welen die je onderaan de dijk vindt. Als je de welen vanaf boven zou bekijken zie je namelijk de vorm van een bril. In het jaar 1509 stortte water hier met stormvloed met veel kracht door de dijk, waardoor de waterkuilen zijn ontstaan.
De poel
Naast dat de brilletjesdijk een interessante geschiedenis heeft, is het een mooie dijk om over te fietsen of lopen. Zo manoeuvreert het zich langs de welen door het uitgestrekte Zeeuwse landschap. Daarnaast grenst de dijk aan een prachtig natuurgebied; de poel. Dat bestaat uit graslandschap en dijkjes gevuld met flora en fauna.
Verschillenden vogels zoals de kievit, tureluur en de scholekster broeden hier in het gras. Neem dus vooral je verrekijker mee! In het voorjaar is de poel daarom perfect om te bezoeken, ook omdat de meidoorn dan in bloei staat en je langs een witte zee van bloemen komt.
Nisse
Vanaf de onverharde Valdijk, die ook aan een kleine weel ligt, heb je uitzicht over het gebied en zie je vanuit de verte de kerktoren van het pittoreske dorpje Nisse. Hier kan je een bezoek doen aan de kaasboerderij, waar verschillende streekproducten, zoals boerderij-ijs verkocht worden. Een perfecte tussenstop voor je fiets- of wandeltocht dus.
De Zwaakse Weel
Als je meerdere natuurgebieden wil bezoeken in dit gebied, dan is de Zwaakse Weel een andere goede optie. Met honderd hectare is dit het grootste natuurgebied van de Zak van Zuid-Beveland dat in beheer is van Natuurmonumenten. Ondanks dat het gebied ‘de Zwaakse Weel’ heet, vind je hier in plaats van een weel een meer dat het restant is van een ooit drukbevaren kreek. In de dertiende eeuw was dit een kreek die grofweg van Middelburg naar Antwerpen liep. Na de inpoldering bleef hier enkel een restant van over. Als je dit in de winter bezoekt, kan je met een beetje geluk je schaatsen aandoen en een mooi rondje maken over het bevroren water.
Natuurmonument
Om het gebied heen liggen akkers en fruitboomgaarden met historische boerderijen. Natuurmonumenten heeft bij een van deze gerestaureerde boerderijen een informatiepunt gemaakt, waar alle informatie betreft het kreekrestant, de plant- en diersoorten en de fiets- en wandelroutes te vinden is.
Verschillende vogelsoorten weten dit gebied maar al te goed te vinden en zo is ook de Zwaakse weel een mooie plek voor vogelspotters. Zo zie je hier met een beetje geluk de Kiekendief, spechten, torenvalken of zelfs een kerk- of steenuil. En niet alleen vogels zie je hier, maar ook kan het zo maar zijn dat je langs een van de weilanden een echte Zeeuwse knol ziet grazen.
De stoomtrein
Terwijl je al wandelend of fietsend van de rust en natuur aan het genieten bent, kan het zo maar zijn dat je door een schel fluitgeluid wordt opgeschrikt. En waar je in eerste instantie misschien zal denken aan een rare vogel, is het tegenovergestelde waar. Langs dit gebied rijdt namelijk een stoomtrein en deze stopt bij het station van Langeweegje, een dorpje vlak bij de Zwaakse weel. De stroomtrein rijdt vanaf Goes door Zuid-Beveland met als eindpunt het dorpje Hoedekenskerke dat aan de kust ligt.
Het is een ervaring waarmee je gevoelsmatig een reis door de tijd maak, want de trein is zowel van binnen als van buiten in authentiek negentiende -eeuwse stijl gemaakt. Je hebt er zelfs verschil in klassen, met in de derde klas houten banken en in de eerste en tweede klas banken gekleed met luxe pluche. Als je toch niet zo van het fietsen en lopen bent is dit dus een uniek alternatief om het Zuid-Bevelandse landschap mee te doorkruizen.
Ellewoutsdijk
Wil je genieten van een prachtig uitzicht over de Westerschelde? Bezoek dan de dijk bij het dorpje Ellewoutsdijk. Dit is het kleinste dorpje van de zak van Zuid-Beveland en de oude huizen en mooie omgeving geven het dorp een liefelijke uitstraling. Wat je dan misschien niet zou verwachten is is dat je juist vlakbij dít dorp een imposant fort vindt.
Het fort van Ellewoutsdijk
Zodra je door de grote poorten loopt, lijk je ook hier weer terug in de tijd te gaan. Het fort werd in de negentiende eeuw gebouwd uit vrees voor aanvallen vanuit de zee. Ook in de tweede wereldoorlog weerklonk hier het geluid van marcherende Duitse soldaten, die het fort bezet hadden. Van de roerige geschiedenis van het fort is nu weinig meer te merken: tegenwoordig worden er enkel eens in de zoveel tijd exposities georganiseerd.
Baarland
Het rustige alternatief
Meer mooie natuur in Nederland? Lees het hier.