Met de boot naar Noorwegen: dé nieuwe kans voor slow travelers?

Geen stress op het vliegveld, geen lange nachten in de auto. Waar je eerst naar Duitsland of Denemarken moest rijden om met de boot in Noorwegen te komen, kan je sinds april vanaf Eemshaven in één nacht met de cruiseferry naar het Noorse Kristiansand reizen. Sterre ging je voor.

Lees ook

02-11-2021

Nieuwe veerboot vaart rechtstreeks van Groningen naar Noorwegen vanaf april 2022

15:00 - Op het met groen beklede dek zie ik - Sterre - veel afwachtende gezichten: van de man met lange haren, wandelschoenen en een uitpuilende rugzak tot de jonge ouders die hun twee kleine kinderen bezighouden. Iedereen loopt rond, praat of kijkt uit over het met windmolens beladen Nederlandse Eemshaven en wacht tot de boot vertrekt. “Beste reizigers, de boot is vijftien tot twintig minuten vertraagd”, roept een stem door een speaker.

Eén man lijkt de vertraging niets uit te maken. Hij ligt te midden van alle mensen met een ontbloot bovenlijf in een blauwe zwembroek uitgestrekt op het dek van de zon te genieten. Ik besluit zijn voorbeeld te volgen en ga in de vroege lentewarmte op een houten bankje met gesloten ogen zitten. Ik voel de zon op mijn gezicht en luister naar het geroezemoes om me heen.

Slow travel

Voor de reiziger met het motto ‘de reis is net zo belangrijk als de eindbestemming’ doet zich een nieuwe kans voor: sinds begin april 2022 reis je in achttien uur met de ferry van Eemshaven naar het Noorse Kristiansand. Deze manier van slow travel, een meer duurzame manier van reizen waarbij kwaliteit belangrijker is dan kwantiteit, is vanaf Nederland een primeur. Eerder moest je nog helemaal naar Duitsland of Denemarken als je met een boot voet op het Noorse land wilde zetten.

In hoeverre is deze bootreis geschikt voor een slow-travelavontuur? Past het bij de aspecten van slow travel, zoals: duurzaam reizen, je kunnen onderdompelen in de cultuur, uitschakelen en genieten van het moment? Om dat te achterhalen stapte ik op de nieuwe ferrylijn, die je in twee en een halve dag heen en weer brengt.

Duurzaamheid

Een belangrijk aspect van slow travel is dat het een stuk duurzamer is. In plaats met een voertuig zo snel mogelijk op je bestemming komen, kies je voor transport met minder CO2-uitstoot, zoals de boot. Maar de scheepvaart kan wel nog klimaatneutraler worden. Daar is deze ferrylijn hard mee bezig: voor 2026 wil het de eerste emissieloze cruiseferry zijn. Dat betekent vrij zijn van CO2-uitstoot. En dat kan op twee manieren: varen op batterijen of waterstof. “Samen met een groot Nederlands designbureau voor schepen zijn we nu bezig concepten te ontwikkelen om op waterstof te varen in combinatie met elektriciteit”, zegt Bart Cunnen, directeur van de ferrylijn. Het is een hele opgave om dat in vier à vijf jaar te halen, maar met financiering uit Noorwegen moet het volgens hem wel lukken.

Tot het zover is, vaart de ferrylijn nog met de MS Romantika. Dat is nog steeds, als het schip voor driekwart bezet is, duurzamer dan met de auto deze rit afleggen. Cunnen: "We realiseren ons dat we met een traditioneel schip varen en aan duurzaamheid moeten werken. Op korte termijn moeten we het met dit schip doen en het zo slim mogelijk aanpakken”. Daarom investeerde het bedrijf in allerlei technieken om het energieverbruik zo ver mogelijk naar beneden te brengen. Zo vaart de MS Romantika op brandstof die vrijwel geen zwavel bevat en zijn er systemen geïnstalleerd om zo optimaal mogelijk van A naar B te varen en om de meeste stroom van land te halen in plaats van de dieselmotoren. Ook werken ze samen met lokale partners voor het voedsel aan boord.

Aan boord

17:00 – We zitten al op zee. Als cruiseschipgroentje kijk ik mijn ogen uit terwijl ik een eerste rondje over de boot maak. De MS Romantika, de cruiseferry die drie keer per week op en neer vaart naar Noorwegen, oogt meer als een cruise dan een ferry. Met een lengte van 193 meter en negen verdiepingen zit deze boot volgepropt met maar liefst drie restaurants, een theater, casino, supermarkt en slaapcabines met ruimte voor 2500 opvarenden. Deze reis gaan er maar zo’n vierhonderd mensen mee op de boot. Toch bekruipt me een gevoel van massatoerisme, iets waar slow travel juist ver vandaan staat. Of dat komt door die typische cruiseschipuitstraling of doordat ik alsnog omringd ben door andere reizigers - ook al zijn het er geen 2500 -, ik kan er de vinger niet op leggen.

Nadat ik ben ingecheckt in een kamer met alle nodige faciliteiten (douche, wc, uitklapbaar tweepersoonsbed én raampje met uitzicht op zee), zoek ik het dek voor wat rust. Alsof het zo hoort te zijn, heeft mijn telefoon aan geen bereik meer. Het is een heldere avond in april en er hangt geen wolkje aan de lucht. Ik sla mijn sjaal nog eens extra om, zet een muts op en kijk toe hoe de zon in de zee zakt. Ik ben – op drie anderen na – alleen op het zonnedek. Het massatoerisme-gevoel dat me eerder bekroop is nu ver te zoeken. Gelukkig. Langzaamaan voelt het toch alsof mijn slow-traveltrip begonnen is.

Kristiansand

07:30 – Dezelfde zon die gisteren in de zee verdween wekt me deze ochtend. Door het licht deinzen van het schip viel ik gisteravond als een baby in slaap. Wellicht komt het ook doordat ik na de zonsondergang voor de hele cruise-ervaring nog naar een van de barretjes ging. Onder het genot van een drankje, countryachtige livemuziek en gesprekken met medereizigers vergat ik bijna dat ik op een schip was.

Maar nu ik hier het schuifrolluik open en de golven langs het schip dansen, weet ik het maar weer al te goed. Eigenlijk een raar besef dat ik na één nacht slapen ineens in Noorwegen ben. In plaats van een nacht te rijden of stress op het vliegveld, ben ik zo meteen op de meest comfortabele manier in een klap in het zuidelijkste puntje van Noorwegen. Ik maak me klaar en begeef me naar de ontbijtzaal, waar het vriendelijke personeel me toelacht bij het uitgebreide ontbijtbuffet. Ik ben er net op tijd, want door het grote raam zie ik Noorwegen steeds dichterbij komen.

Havenstad plus natuur

09:00 - De haven van Kristiansand is in alles het tegenovergestelde van die waar we uit vertrokken in Eemshaven. Een uitgestrekte vlakte maakt plaats voor een stad en windmolens voor heuvels en bomen. Alleen de zon is meegereisd. Bij het uitstappen staan we meteen in het door de Noren genoemde ‘poort naar Noorwegen’. Die naam is ontstaan doordat Kristiansand - dat in het uiterste zuiden van Noorwegen ligt - erg toegankelijk is: binnen drie en een half uur ben je in Oslo en als je de andere kant op gaat sta je binnen vier uur tussen de fjorden. Maar vandaag verken ik het havenstadje zelf, dat perfect schijnt te zijn voor de slow traveler.

Daar kan ik me wel iets bij voorstellen als gids John, die in Kristiansand opgroeide, ons rondleidt. Als vijfde grootste stad van Noorwegen is het niet de typische drukke stad zoals ik die ken. Ook al wonen er in de hele gemeente ruim honderdtienduizend mensen, in het stadscentrum wonen er slechts achtduizend. Dat merk ik ook als we via de winkelstraat naar het stadsplein, het hart van de stad, lopen. Het plein is vrijwel leeg, met hier en daar een ochtendwandelaar, een moeder met een kinderwagen en een man die net van de bakker af lijkt te komen. Er hangt een relaxte sfeer.

Ik vraag me af of zo’n mooi, rustig stadje niet overgenomen zal worden door toeristen, nu de nieuwe ferrylijn hier drie keer per week gaat aanmeren. Daar is Erik Rostoft, plaatsvervangend burgemeester van Kristiandsand, niet bang voor. Dat vertelt hij als we bij het gemeentehuis op het stadsplein aankomen. “Ik denk niet dat alle toeristen alleen op deze plek blijven. Dit is een relaxte regio met veel ruimte waar je kan doen wat je wil: je kan je onderdompelen in het stadsleven, maar achter de stad ligt enorm veel natuur waar je je kan terugtrekken en kan klimmen, fietsen of wandelen.” Volgens Rostoft is het daarom de perfecte slow-travellocatie.

(Ont)haasten

14:00 - Gids John leidt ons door de stad: van het stadsplein naar de white wooden houses, die de brand in 1892 hebben overleefd. Langs de boulevard via het strandstrand naar de lokale vismarkt, waar we verschillende soorten vis mogen proeven. Dat er maar weinig vakantiegangers zijn, merk ik ook als ik op zoek ga naar het enige souvenirwinkeltje in de stad.

Na welgeteld vijf uur in Kristiansand, is het alweer tijd om terug te keren naar de boot. Het voelt gek om na zo’n korte stop te moeten haasten om de boot te halen. En dat uren nadat ik hoorde dat deze plek perfect is voor langzaam reizen. Ik ving slechts een glimp op van de omgeving en cultuur. Dus wanneer ik weer de boot op loop, voel ik me niet helemaal voldaan. Het slow-travelavontuur in Noorwegen leek pas net te zijn begonnen.

De reis versus de bestemming

Slow travel betekent letterlijk langzaam reizen en dat heb ik in elk geval gedaan. Op een duurzamere manier – die in de toekomst nog duurzamer gaat worden – kwam ik in Noorwegen aan. En misschien wel het mooiste? Ik had de tijd om andere reizigers te ontmoeten en kon mijn leven uitschakelen en genieten van het moment. Het ging me deze keer meer om de reis dan om de bestemming. En dat is op zichzelf al een groot aspect van slow travel.

Maar draait slow travel voor jou meer om het onderdompelen in de cultuur en het kunnen afwijken van reisschema's met toeristische hoogtepunten? Ook dan is reizen met de boot naar Noorwegen een goede optie. Kristiansand is een uitgelezen plek om je slow-travel avontuur aan te gaan. Wel raad ik het je aan langer te gaan dan drie dagen, wat onderdeel is van dit minicruisepakket. Zo heb je meer de tijd om het échte slow travel te ervaren.

Meer weten over slow travel? Verrijk je reiservaring door het - net als Chris in Rwanda - rustig aan te doen.

• Deel