Deze twee kerken bestoken elkaar met pijlen tijdens Pasen
- Artikel
- 06 apr 2023
- 4 minuten leestijd
Op het Griekse eiland Chios hebben ze een wel heel ongebruikelijke – en gevaarlijke – paastraditie die al honderden jaren plaatsvindt. De kerken vuren duizenden vuurpijlen op elkaar af tijdens Rouketopolemos, letterlijk vertaald: ‘raketoorlog’. En dat is precies wat je krijgt.
Rivaliteit
In de rustige badplaats Vrontados aan de oostkust van het Griekse eiland Chios vind je prachtige stranden, kristalhelder water en traditionele stenen gebouwen. Klinkt idyllisch, toch? Dat is ook zo, tenzij je het slaperige dorp tijdens paasweekend bezoekt. Op Stille Zaterdag - de zaterdag voor Pasen - vuren twee kerken hier namelijk zo’n honderdduizend zelfgemaakte raketten op elkaar af. Tijdens een vreedzame ‘oorlog’ bekogelen aanhangers van de verschillende kerken de gebouwen met vuurpijlen. En dat terwijl de rivaliserende parochies nog geen vierhonderd meter van elkaar afliggen. Welkom bij de Griekse paastraditie Rouketopolemos.
Een legende
Waar deze traditie precies vandaan komt? Dat blijft tot vandaag de dag een mysterie. Het festival lijkt een eigen draai te geven aan de Griekse traditie om vuurwerk af te steken voor het orthodoxe gebed om middernacht op Stille Zaterdag.
Een andere oude legende zegt dat de oorsprong van deze traditie meer dan tweehonderd jaar geleden ligt, in de tijd van het Ottomaanse Rijk. Toen stond het Griekse eiland Chios onder Turkse heerschappij. Omdat daar de Islam de dominante godsdienst was, waren de Turken niet zo blij dat de inwoners van het orthodoxe eiland Pasen vierden. De gemeenten van twee lokale kerken kwamen op een ingenieus idee om de Turken af te schrikken.
Wat dit idee was? Een ‘vreedzame oorlog’ door honderden kanonnen op elkaar af te vuren, ondanks dat de aanhangers van de verschillende kerken niet echt ruzie met elkaar hadden. Het doel daarvan was de Turken weg te jagen, zodat de bewoners van Chios in vrede Pasen konden vieren. Sinds ongeveer 1900 is deze ‘raketoorlog’ echter wat minder grimmig, omdat er in plaats van echte kanonskogels vuurpijlen worden ingezet. Tot de dag van vandaag wordt op het eiland op de zaterdag voor Pasen deze gebeurtenis gerecreëerd om ‘een oorlog te houden om vrede te bewaren’.
Ring the bell
Het lijkt doelloos, zomaar vuurpijlen op elkaar afvuren, maar er zit wel zeker een bedoeling achter. Het voornemen is namelijk de bel van de andere kerk te raken met een zelf geknutselde vuurpijl. In de nacht voor Pasen worden alle pijlen die de klok raken geteld en diegene die de meeste keren raak schiet, is de winnaar. Maakt dat een einde aan deze vriendelijke ‘raketoorlog’? Zeker niet. In alle chaos is het tellen bijna onmogelijk en jaarlijks roepen beide kerken zichzelf uit tot winnaar. Het gevolg daarvan? Elk jaar is er een rematch en zo bestaat deze traditie al vele jaren. En het bizarre: terwijl deze ‘raketoorlog’ afspeelt, zijn er ook daadwerkelijk mensen die in de kerken luisteren naar de Paasnachtdienst.
Inpakken maar
Al maanden voor Stille Zaterdag is het hele dorp in de ban van deze traditie. Zelfgemaakte raketten met buskruit worden het hele jaar door al gemaakt. Op de ochtend van Stille Zaterdag rijden door heel Vrontados pick-up trucks die de raketten naar verschillende plekken brengen om opgesteld te worden. Gebouwen worden dichtgetimmerd met metalen platen en gaas om ze te beschermen tegen de onvermijdelijke schade van de zelfgemaakte pijlen. In 2016 werd er zelfs een streep door de traditie gezet door schadeklachten, maar sinds 2017 is het festival elk jaar weer terug. Maar wél met wat aanpassingen: zo mogen er minder raketten worden afgevuurd en voor een kortere periode. Wel zo fijn voor je nachtrust en je huis. Klinkt dit alles illegaal? Dat is het zeker ook. Al lijkt de lokale politie een oogje dicht te knijpen voor deze jarenlange traditie.
Benieuwd naar hoe dit chaotische, kleurrijke spektakel er nou echt aan toe gaat? Hier is een korte film te zien over Rouketopolemos.
Griekenland toch te ver weg voor een weekendje weg met Pasen? Deze toffe plekken liggen op rijafstand!