Nederlandse bossen: zo haal je meer uit onze laatste stukken groen

Artikel
18 dec 2021
4 minuten leestijd

Als we in Nederland ergens goed in zijn, is het alles tot in het kleinste detail regelen. Onze bossen zijn hier geen uitzondering op. Ze vergen intensief onderhoud om te blijven voortbestaan. Maar waarom? En hoe haal je alles uit het weinige bos dat we hebben?

Het feit dat Nederland behoort tot de minst beboste landen van Europa schetst een grimmig plaatje. Dat we daarnaast relatief meer bomen kappen dan Brazilië in het Amazonegebied, klinkt niet beter. Maar al voelt het tegenstrijdig, veel kap in Nederland is juist om het bos te beschermen.

Juist door hier en daar hoge bomen weg te halen, wordt er ruimte gemaakt voor nieuwe groei. Op die manier kan licht de bodem weer raken, waardoor jonge bomen en laag gewas de kans krijgt. Zo is er meer voedsel voor dieren en ontstaat er een rijkere biodiversiteit.

Loop je door een willekeurig Nederlands bos, dan is die biodiversiteit soms lastig te zien. Stukken grond met dezelfde in rijen geplante bomen worden van elkaar gescheiden door rechte paden. Dat we zelfs bij een boswandeling soms moeite hebben om op te gaan in de natuur, is dan ook niet gek.

Pootjebaden in een bosbad

Maar het kan wel. Bijvoorbeeld door je te wagen aan bosbaden, een bezigheid die uit Japan kwam overvliegen en ook in ons land toenemend populair is. Het is de langzaamste vorm van slow travel in eigen land — het meeste doe je op één plek in het bos. Je schakelt je gedachten uit en richt al je zintuigen op de natuur om je heen.

Het concept ontstond als een strategie van de Japanse overheid om meer mensen het bos in te krijgen en zo druk op de zorg te verlagen. De voordelen van een goede bosduik zijn zelfs wetenschappelijk bewezen. Zo verlaagt je stressniveau, vergroot je geluksgevoel, krijgt je immuunsysteem een boost en schijn je sneller te herstellen na ziekte.

Dat meditatief opgaan in het bos helend werkt, komt waarschijnlijk doordat het een vorm is van ‘Attention Restoration Therapy’. Prikkels uit het dagelijks leven vragen aldoor onze gerichte aandacht. Deze vorm van aandacht raakt echter snel uitgeput. De beste remedie tegen deze aandachtsvermoeidheid is door je aandacht anders te verdelen. En dat is precies wat je doet tijdens een warm bosbad: je kijkt verder, gebruikt meer zintuigen en staat open voor je gehele omgeving in plaats van één ding.

Thematocht

Een andere manier om bewuster te worden van je omgeving wanneer je het bos verkent, is door een themawandeling te doen. Zo leg je een grotere afstand af dan wanneer je bosbaddert, maar is je aandacht nog altijd gericht op het hier en nu. Dit kan in je eentje, door bijvoorbeeld op zoek te gaan naar paddenstoelen. Maar het is ook mogelijk om bijvoorbeeld op pad te gaan met een gids, of iemand die gespecialiseerd is in eetbare planten. Door de nieuwe informatie die je onderweg krijgt, zie je dingen die je normaal nooit ziet.

Schoenen uit

Nóg directer in contact met de natuur komen, doe je bijvoorbeeld door je te wagen aan een blotevoetenpad. Nederland zit er vol mee, maar met een beetje lef is natuurlijk elk pad er een om zonder schoenen te bewandelen. Op deze manier geef je de overhand aan een van de zintuigen die je tijdens een gebruikelijke boswandeling zelden gebruikt.

Natuurkamperen

Veel beschermde natuurgebieden in Nederland zijn na zonsondergang verboden toegang. Gelukkig biedt ons land de mogelijkheid om in sommige van deze bossen toch te overnachten. Bezaaid over het land vind je verschillende natuurcampings, zodat je na een lang bosbad of blotevoetenpad ook tussen de bomen kan bivakkeren. Zo vind je bijvoorbeeld prachtige campings in de Veluwe of het Robbenoordbos. Naar bed gaan met de zonsondergang en opstaan met de geluiden van het bos; slapend bosbaden.

Vier muren en een bladerdak

Kamperen niet helemaal jouw ding, dan hoeft dat nog niet te betekenen dat een overnachting in het bos is uitgesloten. Ons land biedt ook een groot aanbod aan bijzondere huisjes in het wild. Zo kan je indutten bij mensen op het terrein, of zelfs hele woningen afhuren in de Nederlandse natuurgebieden. Alle voordelen van een bosbad zonder rugpijn.