De Sovjet-spookstad waar de tijd al jaren stilstaat

Artikel
14 jan 2022
4 minuten leestijd

Het klinkt niet erg logisch: een Russische spookstad in Noorwegen. Toch is Pyramiden precies dat. De nederzetting van de Sovjet-Unie was jarenlang in gebruik, maar staat al leeg sinds de val van de wereldmacht.

Communistische bewijsdrang

Pyramiden werd niet zonder reden opgericht. De Sovjet-Unie wilde met de stad aan het 'kapitalistische Europa' aantonen dat een goede communistische samenleving wel degelijk kon bestaan. Het gevolg? Duizend mannen, vrouwen en kinderen werden naar de poolcirkel gestuurd om daar te leven en werken.

Voorafgaand werden er wegen aangelegd, gebouwen geplaatst en vanuit Siberië werd het dorp voorzien van gras en zand. Het klimaat en de koude weersomstandigheden zorgden ervoor dat de inwoners van Pyramiden dichter bij elkaar kwamen en voor elkaar gingen zorgen. Precies zoals de Sovjets het graag wilden zien.

Sovjet-tijdmachine

Na de val van de Sovjet-Unie stortte Pyramiden in. In 1998 zijn zo goed als alle bewoners vertrokken, maar ze hebben veel sporen achtergelaten. Wie de plek bezoekt, stapt in een soort tijdmachine die eindigt in het late tijdperk van de Sovjet -Unie.

Door de extreme kou zijn vrijwel alle gebouwen en machines die gebruikt werden voor de mijnbouw nog intact. Lopend door het dorp krijg je het idee dat iedereen de stad in extreme haast verliet. In de klaslokalen vind je nog onafgemaakte toetsen en in de huizen liggen de kranten nog op tafel.

De laatste communisten

Pyramiden wordt momenteel nog maar bewoond door ongeveer zes mensen, die allemaal komen en gaan. Behalve gids Aleksandr. Hij wacht dag in dag uit om nieuwe reizigers te verwelkomen en rond te leiden door de verlaten stad. Bij elke rondleiding moet Aleksandr een geladen geweer meenemen: Pyramiden kent meer ijsberen dan inwoners.

De communistische stijl is nadrukkelijk aanwezig in deze ijzingwekkende stad. Midden op het centrale plein staat bijvoorbeeld een groot standbeeld van het hoofd van Lenin en in het schoolgebouw zijn veel Russische schoolboeken terug te vinden.

Verlaten gebouwen

Naast de school en wat appartementencomplexen vind je in Pyramiden ook een cultuur- en sportcentrum waar mensen kwamen om de kou te ontvluchten. Onderdeel van dit centrum zijn onder andere een zwembad, een communistisch museum en een hotel genaamd Tulpan. In dit hotel wonen alle inwoners van Pyramiden en tevens is dit de plek voor reizigers om te overnachten. Voor massatoerisme hoef je overigens niet te vrezen: gemiddeld wordt de stad niet door meer dan vijftien mensen bezocht.

Telefoonplaats

In heel Pyramiden was er maar één punt van waar je in contact kon komen met de bewoonde wereld: de 'telefoonplaats'. Hier hangt nog altijd een oude telefoon uit de Sovjettijd. Deze werkt al jaren niet meer, maar de plek heeft wel degelijk recht op zijn oude naam: alleen hier ontvang je een zwak signaal van de Noorse mobiele providers.

Begraven is geen optie

Wie erg oud, ziek of hulpbehoevend is, doet er niet verstandig aan om in Pyramiden te blijven. Daarom hebben alle mensen in Spitsbergen een adres op het vasteland waar ze terecht kunnen voor hulp. Sterftecijfers zijn daardoor erg laag op de archipel. Begraven worden is er zelfs verboden, omdat de ondergrond altijd bevroren is. Mocht het toch gebeuren dat iemand overlijdt op het eiland, dan wordt diegene gecremeerd. Maar laten we hopen dat het je tijdens je bezoek lukt om de loslopende ijsberen te ontwijken, dan hoef je je daar alvast geen zorgen over te maken.