Waarom ook jij je aan winterzwemmen wil wagen
- Artikel
- 31 dec 2021
- 5 minuten leestijd
Op 1 januari de Noordzee inrennen, jezelf in een wak laten zakken of in een met ijsklontjes gevulde regenton gaan zitten. Het klinkt krankzinnig, maar toch doen steeds meer mensen het. En met goede reden.
Waarschijnlijk is de trend overgewaaid uit andere doorgewinterde landen. Zo is het in Rusland doodnormaal om je lichaam aan ijskoud water bloot te stellen en ook in Scandinavië worden de lage watertemperaturen, al dan niet na een sauna, regelmatig getrotseerd. Inmiddels groeit ook de beweging winterzwemmers in Nederland in rap tempo en wordt er in gesprekken over welzijn en fitness steeds vaker gestrooid met de term ‘Wim Hof methode’. Winterzwemmen is, jawel, hot.
Vanwaar de hype?
Het is heel simpel: koud water schijnt geweldig te zijn voor je gezondheid. Beoefenaars zwéren bij de voordelen. Sommige van deze doen zich direct voor. Het betreden van koud water is een enorme schok voor je lichaam dat, door warme kleding en verwarmde ruimtes, ’s winters vaak in een soort slaaptoestand verkeert. Je organen worden wakker geschud en net als bij een flinke afstand rennen komt er serotonine vrij, een stofje dat een energiek en gelukkig gevoel teweegbrengt. En dan hebben we het nog niet eens over je bloedsomloop. Extra leuk, want dit voordeel zie je voor je eigen ogen gebeuren: je lichaam kleurt onmiddellijk rood. Maar ook de geclaimde voordelen op de lange termijn zijn noemenswaardig. Het regelmatig nemen van een frisse duik kan leiden tot een hoger energieniveau en een beter concentratievermogen, maar minder stress en futloosheid. Daarnaast train je door iets te doen wat tegen je instinct ingaat je doorzettingsvermogen, wilskracht en discipline.
Open water
Flink wat redenen om je tanden op elkaar te zetten dus. Maar waarom is het nemen van een koude douche in de veiligheid van je eigen huis niet voldoende? Waarom per se in open water? Ook simpel. Het is één om de kraan af en toe naar koud te draaien, maar in hartje winter de zee of een meer inlopen heeft toch een versterkt effect. Het water is misschien net zo koud als een badkuip vol ijsklontjes, maar doordat je je in de buitenlucht – die eveneens koud is – begeeft, is de drempel toch hoger. Bovendien maak je er zo een uitstapje van, ben je meer één met de natuur en is het simpelweg spannender. Een duik in open water voelt radicaler en geeft daarmee des te meer voldoening. Een niet te vergeten voordeel: door met de seizoenen mee te zwemmen train je je lichaam geleidelijk. Wanneer je in de herfst al begint met een wekelijkse duik acclimatiseer je langzaam aan steeds kouder wordende temperaturen.
Methodes
De techniek achter winterzwemmen bestaat uit een aantal verschillende methodes, of een combinatie hiervan. Bijna altijd staan ademhalingstechnieken centraal. Door je bewust te worden van je adempatroon en oefeningen te doen kan je je lichaam voorbereiden op de schok van het koude water. Wil je hiermee experimenteren? Doe dit dan onder leiding van een professional, want een verkeerd uitgevoerde oefening kan leiden tot flauwvallen of hyperventilatie en kan daardoor erg gevaarlijk zijn. Ook het trainen van je weerstand tegen kou is populair. Door je geleidelijk aan bloot te stellen aan lage temperaturen, bijvoorbeeld door vaker een koude douche of een koud bad te nemen, of door in een onder sporters geliefde cryo sauna te gaan staan, gaat het winterzwemmen je ook makkelijker af.
Luister naar je lichaam
Hoewel iedereen die zich goed heeft ingelezen kan winterzwemmen, is het letterlijk van levensbelang om je bewust te zijn van de gevaren. Heb je een hoge bloedruk, hartklachten of een schildklieraandoening? Dan is deze hype helaas niet voor jou weggelegd. Luister daarnaast altijd naar je lichaam. Let op je tenen en vingers, die moet je te allen tijde blijven voelen. Trek desnoods (hand)schoenen aan. Ga daarnaast niet kopje onder, tenzij je graag nieuwe betekenis geeft aan het fenomeen brain freeze.
Warming-up
Ga goed voorbereid op pad. Dat wil zeggen: altijd in het gezelschap van iemand anders, want winterzwemmen, al helemaal in open water, doe je nooit alleen. Zorg dat je een telefoon, winddichte kleding en een thermos met drank naar keuze bij je hebt om op te warmen. Sla daarnaast de letterlijke warming-up voor je te water gaat nooit over. Het voor de duik al koud hebben is geen formule tot succes. Eenmaal warm is het dan juist weer belangrijk om in een rustig tempo en met gecontroleerde ademhaling het water in te lopen. Ga niet rennen of springen, want dan vergroot je de kans op een zogeheten schrikreactie, waardoor je adem gaat schokken.
Durf je het aan?
Natuurlijk. Dus, waar wacht je nog op? Het water van de Noordzee, in de winter slechts een paar graden boven nul, leent zich uitstekend voor een ijsduik. Let wel op: veiligheid voorop. Zorg dat je te allen tijden de bodem onder je voeten voelt, verdiep je in de plek en houd rekening met het weer en gevaarlijke stromingen.
Zwem je liever in zoetwater? Dan motiveren deze prachtige zwemplekken in Nederland je waarschijnlijk ook wel om een sprong in het diepe te nemen.