Tweede Wereldoorlog

Deze podcast gaat over een 21-jarige Russische vrouw, die in 1944 besluit om voor de liefde een levensgevaarlijke reis door oorlogvoerend Europa te maken. In 2021 reist haar kleinzoon in haar voetsporen door Europa. Wat maakte zij allemaal mee?

Rob Trip gaat op zoek naar het onbekende verhaal van de geallieerde bombardementen in de Tweede Wereldoorlog in Nederland. Duizenden en duizenden mensen in onder meer Eindhoven, Huissen, Amsterdam, Den Haag, Nijmegen, Breskens, Westkapelle, Zutphen, Den Helder, Enschede, Montfort en Venlo komen hierbij om. Scholen, kerken, hele woonwijken worden verwoest. Veel gaat er mis. Beoogde doelen worden niet geraakt. In deze podcast vertellen ooggetuigen hun verhaal.

Programma waarin wordt stilgestaan bij de herdenking van 75 jaar bevrijding met journaals rond sleutelmomenten in de Tweede Wereldoorlog. Je ziet het nieuws van toen alsof het nu gebeurt.

De oma van Anaïs López liet in 1946 haar twee kleine kinderen achter en vertrok met haar naziliefje naar Zuid-Amerika, althans zo gaat het verhaal. Om grip te krijgen op haar verleden doet Anaïs onderzoek naar haar familiegeschiedenis. Maar hoe dieper ze graaft, hoe meer ze de grip verliest. Hoe belangrijk is het om je familiegeschiedenis te kennen?

Harry de Winter maakt samen met zijn broer Micha een bijzondere reis door Duitsland. De broers wandelen vanaf voormalig concentratiekamp Sachsenhausen bij Berlijn circa 100 kilometer naar het stadje Havelberg. Hiermee treden ze letterlijk in de voetsporen van hun vader, chemicus Max de Winter. Hij legde dezelfde tocht af in mei 1945.

Het verhaal van D-Day vertelt aan de hand van zeldzame en voorheen ongehoorde geluidsopnames van de mensen die de grootste zee-invasie uit de geschiedenis hebben meegemaakt, gelipsynct door acteurs.

In De Barbie Tapes staat een unieke geluidsopname van de SS'er Klaus Barbie centraal. Hij vertelt uitgebreid over zijn oorlogsmisdaden in Amsterdam.

In De Bezette Stad zie je beelden van het hedendaags Amsterdam, terwijl Carice van Houten in voice-over vertelt wat daar, van straat tot straat, tijdens de Tweede Wereldoorlog is gebeurd. Door de verhalen over verraad, verzet, moed en wegkijken ontstaat een aangrijpende reis door de hoofdstad in het heden en verleden.

Een idealistische vader redt in de oorlog honderden joden, wordt door de nazi's doodgeschoten en leeft voort als een mythische oorlogsheld. Maar over het trauma van de achterblijvers, een moeder met acht kinderen, wordt een leven lang gezwegen. 'God vergist zich niet', de erfenis van verzetsheld Johannes Post.

Podcast over de zusjes Anneke en Aafke Romeijn, die op zoek gaan naar de waarheid achter familieverhalen over de Tweede Wereldoorlog. En dan niet het soort heldenverhalen die nabestaanden van verzetsstrijders met trots vertellen...

Een lang verzwegen oorlogstragedie. Dit is het waargebeurde verhaal van de Joodse Ans van Dijk en Rosa Roozendaal. Tijdens de Tweede Wereldoorlog gedwongen tot een hels dilemma; andere Joden verraden of zelf gedeporteerd worden. In tijden van oorlog worden slachtoffers soms daders en maken onmenselijke keuzes tussen verraad, vrijheid en relaties. Met verstrekkende gevolgen.

Na de oprichting van de Joodsche Raad zorgde dit in de Tweede Wereldoorlog door de bezetter opgerichte orgaan voor de communicatie met de belaagde Joodse gemeenschap. Voor welke dilemma's werd de Joodsche Raad gesteld? Deze dramaserie won in 2024 een Gouden Kalf voor Beste Dramaserie.

Eén straathoek. Drie waargebeurde verhalen in de Antwerpse Joodse wijk. Een tunnelroof op een bank in 2019. Een aanslag op een Joodse jeugdbeweging in 1980. En een kleutertje dat in 1942 op miraculeuze wijze aan deportatie ontsnapt. Een podcast over de lagen van de geschiedenis. Over het wonderlijk verbonden zijn van alles. En over de kunst van het verdwijnen, voor even of voor altijd.

Kefah Allush neemt de kijker mee in de spannende en dramatische uren tijdens en vlak na het bombardement op Nijmegen op 22 februari 1944.

Muzikanten ontmoeten bijzondere mensen van wie het levensverhaal is getekend door oorlogservaringen. Deze ontmoetingen leiden uiteindelijk tot speciaal geschreven nummers die tijdens een intiem optreden ten gehore worden gebracht.

Hoe wordt een Nederlands meisje van 22 kampbewaakster in Auschwitz? Deze vraag houdt historisch onderzoeker Stijn Reurs en EenVandaag-verslaggever Harm van Atteveld bezig als zij op zoek gaan in het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR) in Den Haag. Ze stuiten op nog 9 andere vrouwen die in de Tweede Wereldoorlog voor de Waffen SS bewaker worden in vernietigingskamp Auschwitz. Wat hebben deze vrouwen gedaan, wat vertelden ze hun kinderen en hoe kijken de slachtoffers van nu naar de daders van toen? Ga mee naar en duister verleden dat doorwerkt tot de dag van vandaag.

Ooit vroeg radio-dj Eddy Keur tijdens een spelletje wie het dagboek van Anne Frank had geschreven. Hij kreeg het antwoord: Annie M.G. Schmidt. Dat vond hij confronterend en reden om om vijf jongeren uit te nodigen om naar Auschwitz af te reizen voor dat belangrijke onderwerp. Hoe dat verloopt, zie je in dit programma.

Een groep opgepakte Joodse kinderen zitten in de zomer van 1944 in Kamp Westerbork. Op één na overleven deze jonge kinderen drie concentratiekampen. Hoe kon dit? Rob Trip gaat in deze podcast opzoek naar het bijzondere verhaal van deze groep Onbekende Kinderen.

De Onbekende Soldaat: Erik Hazelhoff Roelfzema, werd het icoon van het Nederlandse verzet. Maar wie was hij nu eigenlijk? Deze documentaire duikt dieper in zijn leven, zowel voor als na de Tweede Wereldoorlog. Een unieke blik op de man achter de legende, met persoonlijke verhalen, onthullingen en interviews die een completer beeld schetsen van zijn complexe leven.

Het onbekende verhaal van 17 jonge militairen die op de Grebbeberg een schuilplaats graven. Het eindigt in een slachtpartij. Twee Nederlandse militairen worden nog steeds vermist. Onderzoeker Michiel Teunisse gaat samen met landmacht-experts op zoek.

Het bijzondere verhaal over de oorlog en de bevrijding van de Waddeneilanden. Nederland viert op 5 mei 1945 feest. Het land is bevrijd, de oorlog is voorbij. Alleen: op de Waddeneilanden geven de Duitsers zich nog niet over. Winfried Baijens trekt in deze podcast over de vijf eilanden en praat met eilanders over de oorlog én de bevrijding, die zo anders waren dan op de wal. 

Het was een mooie zomer, die van ’45. In het bevrijde Nederland werd gefeest, gegeten en gevreeën. Maar wat aten onze vaders en moeders na de oorlog? Hoe reisden ze? En was het voor iedereen zo’n leuke zomer? Hoor de verhalen van mensen die die zomer nooit meer zullen vergeten. Omdat ze hun geluk niet op konden. Of omdat ze soldaatje speelden met achtergelaten explosieven. Of omdat ze achter prikkeldraad gevangen zaten. 

Hila Noorzai loopt mee met een onderzoek naar het behoud van de geschriften van Anne Frank. Ze duikt daarnaast in de wereld van Anne, haar werkwijze als schrijver, haar onderduik en de stad Amsterdam in oorlogstijd. En brengt ons dichter bij Anne Frank.

Truus van Lier is de eerste Nederlandse verzetsvrouw die in 1943 een nazi vermoordt. Na haar daad ontkomt ze, maar ze wordt verraden. Ook Truus' zus en nicht zitten in het verzet. Deze special onderzoekt wie deze bijzondere vrouwen waren en wat ze deden.

Hoe werd de Tweede Wereldoorlog beleefd in het Overijsselse Rouveen? Dit orthodox-christelijke dorp in de buurt van Staphorst was tijdens de oorlog zelfvoorzienend en daardoor ook grotendeels geïsoleerd van de buitenwereld. De laatste ooggetuigen van de oorlog, de kinderen van toen, zijn nu allen hoogbejaard. Zij vertellen ontroerend open over hun oorlogsherinneringen aan dorpsgenoot en filmmaker Geertjan Lassche.

Oud radio- en tv-maker Koos Postema (87) vertelt over zijn ervaring als kleine jongen met het bombardement van Rotterdam. Ook de verdere belevenissen tot de bevrijding en de wederopbouw komen aan bod.

Auteur Aaltje van Zweden is, samen met dirigent Jaap van Zweden, ouder van een zoon met autisme en een verstandelijke beperking. Haar hele leven is Aaltje al bezig met het zoeken naar een goede plek voor Benjamin. Aaltje verdiept zich in de positie van kinderen met een beperking in de Tweede Wereldoorlog en in de huidige oorlog in Oekraïne.

Elk jaar staat Nederland op 4 mei stil bij de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog en de slachtoffers van de oorlogsjaren. Maar de achterban van diverse slachtoffergroepen heeft juist grote bedenkingen bij deze Nationale Herdenking. Mensen uit de Joodse gemeenschap, Sinti en Roma en Indische Nederlanders vertellen hun kant van het verhaal.

Verslag van de herdenking van de opstand in kamp Sobibor, tachtig jaar geleden. Ook is er aandacht voor de opening van het herinneringscentrum en een reportage over de reconstructie van het terrein.

Driedelige docudrama ter gelegenheid van 80 jaar bevrijding over de strijd in Zeeland en West-Brabant. Dramascènes, archiefbeelden en animaties onthullen het machtsspel achter het ogenschijnlijk eensgezinde geallieerde front en de verwoestende gevolgen daarvan voor Zeeland.

De oma van Robin Peters is 81 en in deze podcast vertelt ze verhalen over 1942, toen ze klein was en vastzat in een Jappenkamp in Indonesië. Ze doet alsof dat een prachtige tijd was. Ze ging stiekem slootje springen en kende overal de weg. Dat lijkt in niets op de gruwelijkheden die Robin zich voorstelde bij een gevangenenkamp.

Op 9 november 1939 vindt in Venlo een gebeurtenis plaats die rechtstreeks uit een spionagethriller lijkt te komen. Twee Britse en een Nederlandse spion worden in een val van de Gestapo gelokt en er valt een dode. Een incident dat vervolgens wordt ingezet voor spinning, framing en propaganda; en dat voor Nederland het verloop van de geschiedenis bepaalt.

Stel, Anne had geen dagboek, maar een videocamera. Met behulp van die camera legt ze haar leven vast in een videodagboek. In deze achtdelige serie deelt Anne Frank via dit videodagboek haar belevenissen, gedachten en gevoelens in het Achterhuis en de maanden na haar arrestatie.

Nederland heeft een nieuw monument: het Holocaust Namenmonument in Amsterdam. Oorlogsjournalist Hans Jaap Melissen spreekt met familieleden, in verschillende generaties, van mensen die op dit monument vermeld staan.

Schrijver Onno Blom onderzoekt samen met zijn vader Hans Blom de tweedeling binnen hun eigen familie tijdens de Tweede Wereldoorlog. Onno's opa Jan was officier in het Nederlandse leger en sloot zich aan bij het verzet terwijl zijn ouders en 7 zussen en broers allen fanatiek lid van de NSB waren.

Hanneke Groenteman praat in deze driedelige serie met ouders en kinderen over de invloed van oorlog en geweld op meerdere generaties in een gezin. In de eerste aflevering praat Hanneke met zanger en songwriter Boudewijn de Groot. Hij is geboren in een jappenkamp. Zijn vader heeft het jappenkamp overleefd, maar zijn moeder is in het laatste oorlogsjaar in het kamp overleden.

In juni 1944 klinken in Kamp Westerbork de eerste klanken van de opera Ludmilla, geschreven en gecomponeerd door Joodse gevangen. Het stuk was een daad van verzet tegen de nazi's en kampcommandant Gemmeker, die op de avond van de première op de eerste rij zaten. Na opvoering worden de Joodse bedenkers op de trein naar de gaskamers gezet. Een indrukwekkende oorlogsverhaal over muziek maken in het voorportaal van de hel.

Henriette Bosmans, Frieda Belinfante, Mischa Hillesum en Sem Dresden: het zijn maar een paar van de Nederlandse componisten en musici die zijn vervolgd - en soms vermoord - in de Tweede Wereldoorlog. Seizoen 2 van de podcast Muziek tot Leven - Verhalen van musici in de oorlog duikt in het leven van componist Marius Flothuis.

Vooroorlogs Joods Amsterdam komt tot leven met het fictieve verhaal van Rusha, haar familie en vrienden. Het docudrama, opgebouwd uit archiefmateriaal, is geïnspireerd op de getuigenissen van Joodse Amsterdammers over hun leven vóór de Tweede Wereldoorlog. Zo ontstaat een levendig beeld van Amsterdam tijdens het interbellum, vanuit het perspectief van de Joodse gemeenschap.

Na een terugblik op de viering van Bevrijdingsdag in het land en de activiteiten van de Ambassadeurs van de Vrijheid begint op de Amstel voor Koninklijk Theater Carré het 5 mei-concert in aanwezigheid van koning Willem-Alexander en koningin Máxima.

Documentaire over de executie van 46 verzetsmensen in natuurgebied Rademakersbroek. Hiermee namen de Duitsers wraak voor de dood van vier Duitse militairen na een wapenvondst in een boerderij.

NOS-verslaggever Lex Runderkamp heeft 5 jaar lang een aantal mensen gevolgd die het archief indoken, op zoek naar wat er in de Tweede Wereldoorlog was gebeurd. Dat mondde uit in drie bijzondere verhalen over verzet, verraad en vervolging.

In Nederland wordt elke laatste zondag van januari de Holocaust herdacht, de systematische vervolging en uitroeiing van vooral Joodse burgers door de nazi's voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog. Kijk mee met de nationale herdenking.

Verslag van 4 mei-herdenkingen op verschillende plaatsen in het land. De Nationale Herdenking begint traditiegetrouw in de Nieuwe Kerk in Amsterdam, waar in aanwezigheid van koning Willem-Alexander en koningin Máxima de 4 mei-voordracht wordt gehouden. Dit wordt gevolgd door de kranslegging bij het Nationaal Monument op de Dam, waarna twee minuten stilte in acht worden genomen.

Met een theaterprogramma en het ontsteken van het vuur van de vrijheid wordt de overgang gemaakt van 4 mei naar 5 mei. Estafettelopers brengen het Bevrijdingsvuur naar hun gemeente.

Oom Matje was fout in de oorlog, zo gaat het verhaal. Het is de oudoom van journalist Mijke van Wijk. Hij blijkt een veroordeeld Waffen-SS-er en ze vindt zijn rechtbankdossier. Maar wie is oom Matje nou werkelijk? Een meedogenloze SS-er zegt de één. Hij gebruikte zijn positie om Joden te redden, verklaart een ander. Een podcast over dubbellevens, spionage en broederliefde. 

Bekende Nederlanders vertellen openhartig over de impact die oorlog op hun leven heeft gehad. Zo willen zij aandacht vragen voor oorlogstrauma's die vaak van generatie op generatie worden doorgegeven.

We volgen een team experts tijdens hun missie om fotoalbums van onbekende soldaten uit de Tweede Wereldoorlog te herenigen met nabestaanden. Met de foto's uit het album als enige bewijsstuk proberen de teamleden de identiteit van een Amerikaanse en een Duitse soldaat te achterhalen.

Dramaserie die laat zien hoe kinderen de Tweede Wereldoorlog beleefd hebben. In elke aflevering volgen we een ander kind tijdens de oorlog.

Marianne Ingleby erft het fotoarchief van haar opa Bruce Elkus, Amerikaans legerfotograaf. Ze stuit op expliciete oorlogsbeelden, van dood en verderf of seks in legerbordelen. De foto's blijken destijds nooit gepubliceerd: te ontluisterend. Ze reist vanuit Nederland naar Amerika en Japan, gedreven door de vraag: hoe groot is het gat tussen wat we te zien krijgen en de realiteit van oorlog?

Aangrijpende Molukse verhalen uit de Tweede Wereldoorlog die weinig aandacht kregen en nu door kinderen en kleinkinderen worden verteld.

Derde generatie kleinkinderen van oorlogsslachtoffers gaan op zoek naar antwoorden op vragen over het oorlogsverleden van hun grootouders. Ze ontmoeten ooggetuigen en historici, maar ook kleinkinderen van de bezetter. In de sporen van hun opa of oma volgen ze het pad dat hun grootouder heeft afgelegd in de Tweede Wereldoorlog.

Rob Trip gaat op zoek naar het verhaal achter de Februaristaking. Het is het enige openlijke massale protest tegen de jodenvervolging in de Tweede Wereldoorlog. Hij spreekt met betrokkenen en zoekt uit waarom die staking nog altijd zo tot de verbeelding spreekt.

In 1943 trotseerden meer dan 500.000 mensen de onderdrukking van de Duitsers tijdens de April-meistakingen. Een grootse, maar vrijwel onbekende staking. Erik Dijkstra gaat in dit drieluik na hoe dit gegaan is. Persoonlijke verhalen laten de onwaarschijnlijke moed van honderdduizenden Nederlanders zien.

Mooie podcast over Tante Jos, die tijdens de Tweede Wereldoorlog bij de illegale pers zat, koerierster was en in Engeland werd opgeleid tot geheime agent.

Podcast van Willem Wever, speciaal voor kinderen, over de Tweede Wereldoorlog. Verteld door Henny Dormits , die nu 91 jaar oud is. Maar toen pas 12. Ze is Joods, en verstopte zich destijds samen met haar familie voor het Duitse leger, dat alle Joden wilde oppakken.

Jacob Menko opende voor de oorlog vier warenhuizen. Na de oorlog zijn de winkels en Jacob verdwenen. Hij is vermoord, samen met zijn vrouw en twee kinderen. Eén dochter, Emmy, overleeft de oorlog. Zij heeft nog steeds geen idee wat er met de winkels van haar vader gebeurd is. Haar kleindochter, Rose Heijnen, achterhaalt welke duistere deals er in de oorlogsjaren rondom de winkels gesloten werden. Waar zijn de winkels gebleven?

Ons land telt naar schatting 4.000 gedenktekens aan de Tweede Wereldoorlog. Luister naar de verhalen achter 12 oorlogsmonumenten uit alle delen van het land.

Elke aflevering vertelt het oorlogs- en bevrijdingsverhaal van één hoofdpersoon. Steeds aan de hand van documenten, die door de hoofdpersoon zelf of een naaste tijdens of na de Tweede Wereldoorlog zijn geschreven. Het verleden komt tot leven, versterkt door privé-foto’s en archiefbeelden.

In gesprek met vijf betrokkenen wordt de betekenis van de Joodse Raad geduid, worden de dilemma's geschetst en de ontwikkeling van de naoorlogse beoordeling van de raad besproken. De documentaire biedt historische achtergronden bij de dramaserie De Joodse Raad.

Twee soldaat-cameramannen, sergeant Mike Lewis en sergeant Bill Lawrie, legden tijdens de laatste fase van de Tweede Wereldoorlog de bevrijding van Bergen-Belsen vast. Als leden van de Film- en Fotografische Eenheid van het Britse leger filmden zij de gruwelijke werkelijkheid van het kamp. Hun beelden, gecombineerd met latere getuigenissen, bieden een indringend perspectief op een van de meest aangrijpende momenten uit de geschiedenis.

Tientallen amateurs hebben de tweede wereldoorlog gefilmd, en steeds meer van hun filmpjes komen boven water. Onder andere over de vernietiging van Rotterdam, de WA die kinderen leert marcheren, de klokkenroof uit de kerken en de wraak op de moffenmeiden.