Klassiek

Vanaf vrijdag 22 september t/m vrijdag 29 september zijn de stembussen geopend voor de Klassieke Top 400! Tijdens de stemweek krijg je stemadvies van onze presentatoren en volgen we de Top 400 Stembus die door heel Nederland rijdt om stemmen op te halen.

Om antwoord te geven op deze vraag neemt sopraan Lilian Farahani de dramatische sopraan Annemarie Kremer mee en zingt met haar een duet uit de opera Norma van Vincenzo Bellini.

In Podium Klassiek een inkijkje in hun leven en werk. Ze delen verhalen over hun vakmanschap en vertellen over hun fascinaties. En wist je dat cabaretier Herman Finkers ook componist is?

Voor deze speciale dag maakte de 26-jarige Nederlandse componist Max van Platen in 2022 het muziekstuk Ode al vento, uitgevoerd door het koperkwintet van het Haagse Residentie Orkest. Het stuk ging in première bij de Ochtend.

In 2013 toverde een 50-koppig muzikantencollectief een oud Amsterdams badhuis om tot een bijzonder muziekclubhuis: Splendor. Deze geweldige plek wordt mogelijk gemaakt door meer dan 1000 Splendorleden, het vaste publiek dat Splendor financieel steunt en daarvoor toegang krijgt tot talloze concerten in het badhuis.

Sommige Splendorleden zijn zeer betrokken bij wat er in Splendor gebeurt en slaan geen concert over. Wanneer één van die leden een opmerkelijk verzoek doet om 'Meer Schubert!', geven de musici hier met veel plezier gehoor aan. Alleen: het Splendorlid in kwestie kwam nooit luisteren. Sterker nog, hij lijkt plots van de aardbodem verdwenen…

Podium Klassiek, het wekelijks muzikaal feestje op de zondagavond, met live optredens van topmusici uit binnen- en buitenland trapt af met masterclasses. Rosemary Joshua, sopraan en artistiek leider van De Nationale Opera Studio, geeft les aan drie jonge en talentvolle operazangers. Daarna is het de beurt aan de veelzijdige sterviolist Daniel Rowland, die twee aanstormende violisten en een jong strijkkwartet onder zijn hoede neemt.

De zomer loopt langzaam ten einde. Maar hiermee kun je nog een beetje in het zomerse gevoel blijven: de opname van het Prinsengrachtconcert op de betoverende Prinsengracht in Amsterdam.

Internationaal pianist Paul Lewis verzorgt samen met bariton Roderick Williams, zijn vrouw Bjørg Lewis en vijf jonge Nederlandse cellisten het concert met muziek van componisten Mendelssohn, Schubert, Brahms, Grieg en Rachmaninov. Natuurlijk wordt het concert traditiegetrouw afgesloten met 'Aan de Amsterdamse grachten'.

Het mooiste van Maestro zit vol onvergetelijke fragmenten en reacties van oud-kandidaten hierop. En presentator Frits Sissing en jurylid Dominic Seldis zoeken juryleden en oud-winnaars op voor een mooi gesprek over hun Maestro-avontuur.

Gewone jongens én wereldberoemde pianisten die over die over de hele wereld samen in uitverkochte concertzalen spelen. In Lucas en Arthur Jussen op wereldtournee volgt Ivo Niehe ze de wereld over. Overal staat het publiek voor ze in de rij. Beroemde collega's, hun ouders, vrienden en familie, maar vooral de jongens zelf vertellen over hun indrukwekkende levensverhaal.

Op 10 juli 2023 overleed Marga Minco, schrijver van het beroemde boek Het bittere kruid, op 103-jarige leeftijd. Om haar te eren en te herdenken, heeft programmamaker Frank de Munnik het luisterboek van passende klassieke muziek voorzien. Je hoort dit muzikale luisterboek in de podcast Franks Klassieke Wonderkamer.

Klassieke concerten: ze zijn er in allerlei vormen en maten. Er wordt zoveel moois aangeboden, dat je door de bomen het bos niet meer ziet. Of misschien weet je überhaupt niet waar je zoeken moet. Geen paniek, NPO Klassiek helpt je graag met Let’s Go Klassiek.

Van meer traditionele klassieke concerten, tot concerten die volledig gericht zijn op jongeren. De tips zijn ideaal voor nieuwkomers in de klassieke muziekwereld.

Klassieke muziek bestaat lang niet alleen maar uit Bach, Beethoven en Mozart. Sterker nog, er wordt iedere dag heel veel nieuwe klassieke muziek geschreven, gespeeld en beluisterd. In Keihard Klassiek zet Jan van Poppel wekelijks de beste nieuwe klassieke tracks op een rijtje. Ook bespreekt hij samen met een Nederlandse componist hoe diegene een nieuwe draai geeft aan klassieke muziek.

Sommige families lijken wel broedplaatsen voor klassieke muziektalenten. Binnen één gezin maken meerdere getalenteerde familieleden furore in de klassieke muziek. Wat is hun geheim? In de nieuwe podcast Met de paplepel ingegoten gaat Selma van Dijk in gesprek met bekende muzikale families. Is de uitzonderlijke muzikaliteit te danken aan aanleg of opvoeding?

Je kent de namen en de muziek, maar ken je ook de verhalen die erachter schuilen? In het nieuwe seizoen van Ken je componisten duiken we in het leven en de muziek van de Duitse componist Max Bruch (1838-1920). Waarom kennen we eigenlijk alleen zijn 'Eerste vioolconcert'?

Zondag 16 april maakte The Royal Family de titels van de composities bekend, evenals wanneer deze te horen zijn en wie de muziek gaat uitvoeren. Benieuwd welke componisten en stukken er zijn gekozen voor de ceremonie? Podium geeft duiding bij de keuzes.

In een speciale editie van de podcastserie England, My England geeft Ab Nieuwdorp samen met radiomaker, journalist en voormalig Verenigd Koninkrijk-correspondent Tim de Wit een vooruitblik op de kroning van koning Charles de derde. Kom alvast in de stemming met een uitgebreid gesprek over koning Charles, traditie, modernisering en de mooiste kroningsmuziek.

Het is een van Händels bekendste werken, maar toch doet de naam niet altijd meteen een belletje rinkelen. De muziek zelf doet dat vaak wel, al ligt het maar net aan wie je het vraagt wélk belletje dat dan is. De kroningshymne wordt tegenwoordig namelijk voor uiteenlopende dingen gebruikt.

De Nationale Viering van de Bevrijding wordt traditioneel afgesloten met het Bevrijdingsconcert op de Amstel. Artiesten als Trijntje Oosterhuis, Jenny Arean, Wibi Soerjadi, Claude en het Orkest Koninklijke Luchtmacht maken er een onvergetelijke avond van. Ook is er een dansoptreden van Ahmad Joudeh, een uit Syrië afkomstige balletdanser en choreograaf.

Kijk NOS Bevrijdingsdag vanaf 5 mei om 20:32-22:12 uur op NPO 1 en NPO Start

NPO Klassiek staat uitgebreid stil bij de herdenking van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog met muziek, podcasts en artikelen. Beluister bijvoorbeeld de podcastserie Muziek tot Leven, waarin de aangrijpende verhalen van vervolgde en vermoorde musici worden verteld.

Speciale editie vanwege de viering van 10 jaar koningschap van Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander. Dit jaar staat de stad Rotterdam centraal met een line-up van uiteenlopende artiesten. Onder leiding van dirigent Adam Hickox speelt het Rotterdams Philharmonisch Orkest zowel eigen stukken als nieuwe, verrassende arrangementen samen met de andere artiesten.

Het Koningsdagconcert vertelt het verhaal van een leven en het leven in Rotterdam. Optredens zijn er van o.a. Davina Michelle, rapper Winne en Broederliefde, Gerard Cox, Sabrina Starke, Lloyds Company en Imanuelle Grives. 27 april te zien op NPO 2 en NPO Start.

De Matthäus-Passion is in Nederland ongekend populair. De meeste uitvoeringen rond Pasen zijn in kerken, die worden afgehuurd door koren en oratoriumverenigingen. Dezelfde kerken die bij religieuze vieringen massaal leegstromen. Deze populariteit gaat dus dwars tegen een maatschappelijke trend in. Wat maakt dit stuk van Bach dan zo bijzonder?

De Matthäus-Passion: nergens ter wereld wordt dit werk zo vaak uitgevoerd als in Nederland. Maar wat hoor je precies in Bachs meesterwerk? Hoe boetseert de meester koren, solisten en orkesten tot een dramatisch geheel? Hoe schept hij verraad, vertwijfeling, liefde en troost? KRO-NCRV maakte deze tweedelige podcast.

Ontroerend en troostrijk. Het hoogtepunt uit de muziekgeschiedenis. Dat is de Matthäus-Passion van Johann Sebastian Bach. In de aanloop naar Pasen staat NPO Klassiek in het teken van de Matthäus. Hier vind je alles over de Matthäus-Passion van Bach en andere muziek voor de passietijd.

NPO Klassiek-presentator Wilfred Kemp vertelt je er alles over de vieringen rondom Pasen. In zes korte video's praat hij je bij over de betekenis van de vastentijd, Palmzondag, Witte Donderdag, Goede Vrijdag, Stille Zaterdag en natuurlijk Pasen zelf.

'Als ik mij de rest van mijn leven alleen nog maar met de Matthäus Passion zou moeten bezighouden, zou ik dat zo doen', zegt Reinbert de Leeuw (destijds 78). De pianist, componist en dirigent heeft zijn leven gewijd aan de moderne klassieke muziek. Nu, aangekomen in de kromming van zijn levensboog, draait hij zich om en strekt hij zijn armen uit naar de eeuwenoude barokmuziek van Johann Sebastian Bach, naar de Matthäus Passion.

Met tranen in mijn ogen keek ik deze docu, waarin je De Leeuw volgt vanaf de eerste repetitiedagen tot een uitvoering van de Matthäus Passion. Een docu over bezieling van die musici, en de ontroering en de onstuitbare bevlogenheid van Reinbert de Leeuw.

Hoewel het grootste deel van de tekst van de Matthäus-Passion bijna 2000 jaar oud is, is de boodschap nog steeds actueel. Het stuk vertelt het lijdensverhaal van Jezus, de gebeurtenissen vanaf het Laatste Avondmaal totdat hij sterft aan het kruis en ten grave wordt gedragen. Bach geeft Jezus vooral weer als een mens die verschrikking na verschrikking meemaakt: marteling, verraad door zijn dierbaren en een eenzame dood. Alle intense emoties en dilemma’s die daarbij komen kijken, hoor je direct terug in de muziek.

De Nederlandse Bachvereniging voert de al Matthäus-Passion al sinds 1922 uit. Ook na honderd jaar blijft hun uitvoering een meesterwerk. Bij het Avondconcert luister je de hele uitvoering terug.

Bij Pasen hoort de Matthäus-Passionvan Johann Sebastian Bach. Dat vonden ook Kees van Kooten en Wim de Bie, die de muziek verwerkten in een aantal geestige sketches.

Ken je Elly Ameling? Grote kans van niet, maar ze is één van de grootste Nederlandse naoorlogse artiesten.

Iedereen in ons land had in die jaren een plaat van de ‘grande dame’ van het klassieke lied in de kast staan. Ze vertolkte het optimisme van de wederopbouw. Onlangs werd de wereldster 90, maar haar dag staat nog steeds in het teken van muziek, en ze heeft nog een duidelijke mening en ijzersterk karakter. Dat zie je in Podium Klassiek.

Hallelujah! Op NPO Start vind je een te gek concert van het London Community Gospel Choir en Holland Baroque. Met een bijzonder en aanstekelijk programma met gospel- en barokmuziek.

Het lijkt in eerste instantie een gekke combinatie, maar de weelde van barok en de swing van gospel gaan echt perfect samen. Match made in heaven!

Hoe kan je pianist zijn met één hand? In de podcast Het Verhaal van NPO Klassiek wordt het verhaal verteld. Over twee pianisten die beiden middenin hun carrière hun rechterarm verliezen: Paul Wittgenstein zo’n honderd jaar geleden en Folke Nauta nu. Een inspirerend en persoonlijk verhaal over doorzetten en schoonheid vinden in het ongeluk wat je treft.

De razendpopulaire chef-dirigent van het Nederlands Philharmonisch Orkest Lorenzo Viotti zet in Het Concertgebouw in Amsterdam de Tweede symfonie van Brahms op de lessenaars.

Waar Brahms vijftien jaar aan zijn eerste symfonie sleutelde, ging het componeren hem bij zijn Tweede symfonie een stuk gemakkelijker af. En terwijl de eerste symfonie een tikje zwaarmoedig kan overkomen, is de tweede opgewekt en vol levenslust. Brahms op zijn best!

Ter ere van de 100ste geboortedag van componist Simeon ten Holt, hoorde ik de Canto Ostinato, uitgevoerd door vier pianisten in TivoliVredenburg. Dat was bijzonder want Ten Holt heeft de partituur niet noot voor noot uitgeschreven. Hij geeft de pianisten een palet met vijf kleuren: dieprood, hemelsblauw, lentegroen, zomergeel, of een combinatie daarvan.

Bij elk uitvoering mogen de spelers zelf kiezen hoe diep ze hun kwast in een bepaalde kleur dopen. Zij mogen zelf accenten leggen, noten weglaten, harder spelen, meer puntig of juist heel zacht omlijnd. De Canto Ostinato klinkt nooit hetzelfde. Dat maakt elke uitvoering uniek.

Je kunt het je bijna niet voorstellen: Saint-Saëns componeerde Le carnaval des animaux (Het Carnaval der Dieren) voor de grap. Saint-Saëns was op vakantie toen zijn vrienden hem om een gezellig muziekje vroegen. Hij gaf hier gehoor aan en schreef een werk met grappige en niet altijd serieus bedoelde kritiek op collega’s en het muzikantenwereldje. Maar wat eigenlijk als grap bedoeld was, is nu Saint-Saëns’ bekendste werk, geliefd door mensen van alle leeftijden.

In deze speciale (kinder)uitzending van Podium Klassiek staat het stuk centraal.

Toen ik op een avond in de auto reed en dit concert opkwam, besefte ik me dat het beschamend is dat ik zo weinig vrouwelijke componisten ken. Toen ik meer over de Franse Louise Farrenc te weten kwam, was ik geïnspireerd door deze legendarische vrouw. Ze was met haar 30 jaar ervaring allang haar mannelijke collega’s voorbij, gaf als enige vrouw les op het conservatorium en componeerde muziek zonder ooit evenveel betaald te worden als de mannen. Toch bleef ze vechten voor haar gelijke rechten en eiste ze die na elke succesvolle première. Laat je meevoeren door haar krachtige, romantische symfonieën.

Ik ontdekte deze week een podcast waar mede-muziekliefhebbers ook van zullen genieten: Tussen de Noten. Daarin wordt elke week uitgebreid ingezoomd op een muzikaal onderwerp.

Seizoen 7 gaat staat in het teken van improvisatie! Van vrije impro in de jazzkelders van de 20e eeuw tot de verfijnde improvisatietechnieken in niet-westerse muziek. En: kan iedereen leren improviseren? Of is het een speciaal talent, waar de een wel, en de ander niet over beschikt? En áls je het kan leren, wat is daar dan voor nodig? Waar moet je beginnen?

Ik ken niemand die niet wordt geraakt door het minimalistische pianospel van Joep Beving. Echt niemand. Van de componist en pianist tip ik je zijn concert op het festival Wonderfeel. Je hoort zowel nummers van zijn eerste album Solipsism als uit zijn tweede album Prehension: dromerig, filmisch, het midden houdend tussen Satie, Glass en een vleugje Amélie.

De Top 2000 van NPO Radio 2: ieder jaar klinkt deze lijst met de mooiste popnummers ooit gemaakt weer in vele huiskamers in Nederland. Maar wist je dat er ook klassieke muziek in de Top 2000 staat? Maatwerk zette 5 nummers voor je op een rij die veel klassieker zijn dan je denkt!

André Rieu viert kerst in Londen, samen met zijn Johann Strauss Orkest en vele solisten. Een schitterende avond met de mooiste en ontroerendste kerstliederen en het klassieke Concierto de Aranjuez.

De grootste buitenlandse acts die ooit bij De TV Show te gast zijn geweest komen voorbij. Prince, Janet Jackson, Andrea Bocelli en Raymond van het Groenewoud zijn allemaal te zien en te horen. Ook de muziek uit de vaderlandse top krijgt een podium.

Kerst: de periode waarin zelfs schrijver en cabaretier Hans Dorrestijn het leven nog vreselijker vindt dan normaal. Maar dit jaar is alles anders. Want deze kerst maakt Dorrestijn een podcast over het Weihnachtsoratorium van Bach: Kerst met Dorrestijn. Er is alleen één probleem: Hans weet helemaal niet zoveel van Bach.

Gelukkig is daar dichter én Bachkenner Rob Schouten. Samen nemen ze in acht afleveringen het iconische, zesdelige kerststuk van Bach onder de loep.

'De nieuwe divo van de cello', noemt de pers de Oostenrijks-Iraanse cellist Kian Soltani. De Washington Post vergeleek zijn klank met ‘de donzige rijkdom van karamel’. Soltani is de laatste jaren aan een ware zegetocht bezig. In dit NPO Radio 4 Zondagochtend Concert soleert hij bij het Radio Filharmonisch Orkest in Schumanns lyrische en soms onstuimige Celloconcert.

Er zijn zoveel boeken waarin geweldig is geschreven over klassieke muziek; een personage wordt geïntroduceerd via zijn favoriete pianosonate, de spanning wordt opgevoerd met een opzwepend strijkkwartet of de hoofdpersoon is getuige van een legendarisch concert. Maar die muziek die hoor je er nooit bij als je zit te lezen. De podcast De Klassieke Bibliotheek heeft daar wat op gevonden!

Martha Argerich en Daniel Barenboim, twee van de grootste levende solopianisten samen op één podium. Ze zijn ware zielsverwanten. Beiden geboren in het Argentijnse Buenos Aires én beiden begonnen hun imposante carrière als wonderkind. En daarnaast zetten beiden zich actief in voor een betere wereld.

Samen spelen ze in dit concert muziek van Wolfgang Amadeus Mozart.

Bij Beethovens Negende Symfonie kun je het over diverse boegen gooien. Van humanistisch tot pompeus en van dorps (die aandoenlijke blazers van dat boerenkapelletje!) tot iets met eeuwigheidswaarde (Alle Menschen werden Brüder!). Maar bijzonder aan deze symfonie is dat Beethoven in 1824, het jaar dit werk werd voltooid, stokdoof, verbitterd, berooid, ziek was. Hij zwierf van zolderkamer naar achterkamer, teleurgesteld in de mensheid en waarschijnlijk depressief. Maar een burn-out? No way! Beethoven bleef muziek maken.

Het is geen geheim dat de dirigentenwereld een mannenbolwerk is. Nog geen acht (!) procent van de professionele symfonieorkesten ter wereld staat onder leiding van een vrouwelijke chef-dirigent. Wat is er nodig om de kloof tussen mannelijke en vrouwelijke dirigenten te dichten?

In deze podcast-aflevering gaat NPO Radio 4-presentator Lex Bohlmeijer op zoek naar verhalen over de watersnoodramp. Maar ook over de strijd tegen de elementen, Nederland-waterland én de schoonheid van de provincie Zeeland. Naast Zeeuwse verhalen zoekt Lex naar de meest prachtige natuur en de mooiste muziek die daarbij past. En dat alles onder het genot van De Vier Jaargetijden van Passagio.

Brahms’ Vioolconcert is een van de meest gespeelde in het repertoire. En toch, zegt violist Leonidas Kavakos, ‘kom je in de partituur altijd weer iets nieuws tegen, waarvan je denkt: dat had ik nog niet gezien!

Trek je hardloopschoenen aan, doe je oordopjes in en ren je fit op klassiek! Met het trainingsschema van Fit op 4 leer je 30 of 60 minuten hardlopen. Running-coach Ab Nieuwdorp sleept je door de training heen, met niet alleen loopinstructies, maar ook met weetjes over de muziek.

Vorig jaar overleed dirigent Bernard Haitink. Hij is een van de grootste dirigenten die Nederland ooit gekend heeft en werkte onder andere als chef-dirigent van het Concertgebouworkest en het Royal Opera House in Londen. Presentator Hans Haffmans sprak Bernard Haitink verschillende malen tijdens de laatste vijf jaren van zijn loopbaan. Het zijn bijzondere en persoonlijke gesprekken, die nu gebundeld zijn in een bonusaflevering van de podcast Hollandse Helden.

Zin in een mooi concert? Bij het Nederlands Philharmonisch Orkest staat de Eerste Symfonie van Gustav Mahler op de lessenaar, onder leiding van de populaire dirigent Lorenzo Viotti.

Voordat Mahler zijn eerste symfonie durfde te publiceren, schreef hij al aardig wat andere symfonieën. ‘Een symfonie moet als de wereld zijn, het moet alles omvatten’, zei Mahler over zijn muziek. En inderdaad, hij schept in deze Eerste Symfonie een complete wereld waarin zijn liefde voor de natuur en zijn fascinatie voor de mens – in al zijn pracht en onvolkomenheid – volop de ruimte krijgen.

Ze is een bron van inspiratie voor veel vrouwen in de wereld van de klassieke muziek: dirigent Marin Alsop. Als eerste vrouw leidt ze een toonaangevend Amerikaans symfonieorkest. Daar heeft ze keihard voor moeten vechten. Herhaaldelijk hoort ze dat er geen plaats is voor een vrouw op de bok. In Het uur van de wolf zie je hoe ze toch bleef doorzetten: "Never say never to me."

Phion, het Orkest van Gelderland & Overijssel, neemt je mee naar het kleurrijke Frankrijk van de negentiende eeuw! Je hoort het exotische Vijfde Pianonconcert van Saint-Saëns, gecomponeerd op één van zijn vele vakanties in Egypte. Daarom hoor je steeds Arabische motieven in het stuk.

In dit concert vanuit het Concertgebouw in Amsterdam hoor je countertenor Gerben van der Werf en mezzosopraan Maria Warenberg in geliefde aria’s van Rossini tot Offenbach. Het Radio Filharmonisch orkest speelt daarnaast delen uit Tsjaikovski’s wereldberoemde ballet Doornroosje.

Ik - Rachel Pouwer, kunst & cultuur-curator, verzonk deze week in de podcast Levenslied. Daarin spiegelt schrijver, historicus en filosoof Philipp Blom gebeurtenissen van vandaag aan eeuwenoude muzikale reflectie en expressie. In de vijfdelige podcastserie staat het thema Oorlog en Vrede centraal. Mij raakte vooral de aflevering Verlies.

Een aria is een lied voor één zanger, waarin een gevoel tot uitdrukking wordt gebracht. Het is een moment in een opera waarop het personage even stilstaat en reflecteert. De meest beroemde aria’s hoor je nu in het nieuwe seizoen van het programma ARIA, dat op zoek is naar de nieuwe operaster van Nederland.

De eerste aflevering had meer dan een miljoen kijkers en dat verbaasd mij niets want het is een echt familieprogramma. Alle aria's en opera's worden toegankelijk uitgelegd, en het programma heeft alle succeselementen: muziek, wedstrijd, emotie en gezelligheid.

Hoe muziek werelden schildert, je meeneemt, ver weg in tijd en ruimte – dat laat Modest Moesorgski je ervaren in zijn wereldberoemde Schilderijententoonstelling. Geen wonder dat dit werk sinds 1922 met stip in de top tien van meest populaire orkestwerken staat.

De verlegen componist en organist Anton Bruckner (1824-1896) was altijd op zoek naar liefde. Om de haverklap was hij verliefd op een voor hem onbereikbare vrouw. Niet zo gek dus dat hij een van zijn symfonieën betittelde als zijn 'Romantische symfonie'.

Mike Boddé vindt dat er te duur en te ingewikkeld wordt gedaan over klassieke muziek. Dat eeuwige onderscheid tussen hoge en lage kunst is volgens hem allang achterhaald. En dat hoor je duidelijk in de nieuwste aflevering van Podium Klassiek (de opvolger van Podium Witteman), waar Boddé huispianist is. Het programma werd zondag afgetrapt door een nieuw presentatieduo: Floris Kortie en - jawel - de onvolprezen Dieuwertje Blok!

Reinbert de Leeuw is de meest originele vertolker van de muziek van Erik Satie. Zijn versies van de werken van de Franse componist zijn tergend langzaam en uniek. Daardoor is het werk van Satie in de jaren 70 herontdekt door het grote publiek. Van een componist die leuke niemendalletjes schrijft, wordt hij opeens een eigenzinnig modernist met een duidelijke visie.