Desinformatie

Joost Eerdmans, lijstrekker van JA21, zei zondagavond in het lijsttrekkersdebat van RTL dat er "per week nog steeds 1000 asielzoekers" Nederland binnenkomen. Klopt dat? Op dit moment wel, maar het geeft geen eerlijk beeld van het hele jaar.

Worden nieuwe kankerbehandelingen in de toekomst nog wel vergoed? Volgens Frans Timmermans (GroenLinks-PvdA) willen D66 en VVD nieuwe medicijnen die worden uitgevonden straks niet meer in het basispakket opnemen. Maar Timmermans heeft niet helemaal gelijk. Het gaat de andere partijen bij bezuinigingen naar eigen zeggen alleen om de kosten van het basispakket, niet om wát er wordt vergoed.

Van boetes op lege gebouwen tot onteigenen en zelfs kraken. Politieke partijen hebben ferme plannen tegen leegstand. Want er staan veel huizen, kantoren en winkels langdurig leeg, terwijl de woningnood hoog is. Pointer duikt in de verkiezingsprogramma's van 17 politieke partijen.

Waar partijen zoals GroenLinks-PvdA, D66 en CDA de hypotheekrenteaftrek de komende jaren willen afbouwen, pleiten de PVV, BBB en VVD voor het behouden van dit belastingvoordeel. Volgens VVD-lijsttrekker Dilan Yesilgöz kan de afschaf een gezin zo’n 400 à 500 euro netto per maand kosten. Heeft deze maatregel echt zulke schrijnende gevolgen?

In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen zijn weinig thema’s zo veelbesproken als asielmigratie. Naast alle meningen en sentimenten zijn er ontzettend veel feiten en cijfers. Hoe kun je die het beste interpreteren? Pointer zet drie voorbeelden op een rij. 

Kijk ook de video: Hoe open je een AZC zonder totale chaos?

Wat begint met bloemen op een begraafplaats in Bodegraven, eindigt in doodsbedreigingen, oproepen tot geweld en een diep gebrek aan vertrouwen in de Nederlandse overheid. In de vierdelige EO-serie Het Complot onderzoekt Joost Engelberts hoe een complot over satanisch ritueel misbruik kan uitgroeien tot een maatschappelijk explosieve gebeurtenis.

Media dienen als gids om greep te krijgen op onze werkelijkheid. Maar in hoeverre zijn ze een betrouwbare gids? En welke invloed hebben media en publieke opinie op het handelen van bestuurders, journalisten en burgers? De afgelopen maanden onderzocht ArgosMedialogica de beeldvorming rondom true crime, alternatieve media en het syndroom van Down.

Werkt collageen écht voor je huid, haar en gewrichten? In Pointer Checkt! ontdek je de feiten over collageen supplementen: werken ze echt tegen veroudering en pijnlijke gewrichten, of is het een hype? Presentator Benji test 30 dagen lang collageenpoeder. We analyseren de resultaten bij een dermatoloog, spreken met wetenschappers en vergelijken ook natuurlijke bronnen zoals kippenbouillon.

Zijn fast fashion-kledingstukken van ZARA, Primark en H&M net zo giftig als die van Shein? Hoe zit het met de straling van elektronische apparaten zoals smartphones en earpods? En wat is er waar over de gezondheidsclaims rond collageensupplementen en zaadoliën? 

In het nieuwe seizoen van Pointer Checkt onderzoekt nieuwe presentator Benji Heerschop populaire beweringen die rondgaan op social media.

Een nepfoto van een explosie bij het Pentagon, die zorgt voor paniek op de beurs. Of een tijdschriftredacteur die boekrecensies door ChatGPT laat schrijven. Dat je niet alles moet geloven op het internet, weten we allang. Maar hoe herken je afbeeldingen en berichten die met AI zijn gegenereerd? Pointer onderzoekt de komende tijd meer afbeeldingen en berichten die met AI zijn gegenereerd.

Het World Wide Web, ooit symbool van hoop en vrijheid, is 35 jaar later uitgegroeid tot een web van commerciële belangen, afhankelijkheid en desinformatie. VPRO Tegenlicht onderzoekt hoe het zo ver heeft kunnen komen én hoe we het internet weer van iedereen kunnen maken.

Influencers voorzien hun volgers dagelijks van de meest uiteenlopende adviezen of prijzen producten aan die een positief effect op de gezondheid zouden moeten hebben. Maar, wat klopt hier nou eigenlijk van, en zijn al deze adviezen en beloftes wel ergens op gebaseerd? Kortom, wat is Gezond of gelul?

De wereld verandert razendsnel en conflicten komen steeds dichter bij onze Europese grenzen. Cyberaanvallen, nepnieuws en militaire intimidatie kunnen onze nationale veiligheid raken. Filemon Wesselink onderzoekt in PowNed of View: Als de Russen komen wat deze dreiging precies betekent voor Nederland en hoe we ons kunnen voorbereiden.

In podcastland wemelt het van de misinformatie. Pointer onderzocht twee jaar aan podcasts en vond 30 Nederlandse podcasts die structureel misinformatie verspreiden. Van een elite die kinderbloed zou drinken om jong te blijven, tot vaccins die vol zouden zitten met hiv: Pointer kijkt naar de meest bijzondere claims en of podcasters hiermee over de schreef gaan.

In 2021 treedt het kabinet Rutte III af vanwege de toeslagenaffaire. Het hoofdpijndossier van het demissionair kabinet telt ongeveer 30.000 gedupeerde gezinnen en strekt zich uit over 15 jaar. Hoe kon dit gebeuren en welke rol spelen media bij het blootleggen van de affaire? Medialogica reconstrueert de beeldvorming op cruciale momenten.

Van de een op de andere dag ontvangt presentator Janny van der Heijden tientallen appjes over afslankpillen. Al snel komt ze erachter dat haar naam en foto worden misbruikt. 

In Gestolen Gezicht gaat Janny op zoek naar de figuren achter deze nepjanny’s. Ze krijgt daarbij hulp van gerenommeerde hackers, cyber security experts, advocaten en slachtoffers. Hoe kan het dat deze vorm van oplichting nog steeds zo lucratief is?

Factchecken, prebunken, debunken... Wat betekent dit allemaal? Journalisten van Pointer vertellen erover bij Humberto Tan op NPO Radio 1. "De tijd waarin wij als journalisten iets onderzochten en dat mensen je dan per definitie geloven, ligt achter ons."

Spoten Franse boeren echt mest op de Oekraïense ambassade in Parijs? Dat is in ieder geval wat Russische propaganda jou probeert te doen geloven. Maar het klopt niet. In deze Pointer Factcheck laten we zien hoe Rusland probeert de beeldvorming over Oekraïne in Europa te manipuleren.

In 2024 gaan wereldwijd miljarden mensen naar de stembus. Het is ook het jaar waarin kunstmatige intelligentie (AI) doordendert. Volgens experts een spannende combinatie, want hoewel AI-tools al ingezet worden bij verkiezingscampagnes, zijn er nog geen regels voor. Deze serie is onderdeel van Nieuwsuur Ophef.

Gaat AI onze verkiezingen beïnvloeden? Dit jaar mogen miljarden mensen stemmen én AI dendert door. Volgens experts een spannende combinatie, want hoewel campagneteams AI-tools al inzetten, zijn er nog geen regels voor. Hoe ver gaan de tools? Nieuwsuur Ophef ontdekt: verder dan hun eigen regels toestaan.

Vorig jaar ontstaat er landelijke ophef over de Week van de Lentekriebels. Bezorgde ouders, die menen dat seksuele vorming schadelijk is voor hun kinderen, komen verhaal halen op scholen. Zo ook op basisschool De Regenboog in Amsterdam. Medialogica blikt terug met directeur Josien Branbergen en vraagt haar hoe de Week dit jaar is verlopen.

Er gaat veel misinformatie rond op sociale media rondom de week van de Lentekriebels en seksuele voorlichting op basisscholen. Maar wat zegt de wetenschap over de manier waarop we nu kinderen voorlichten? Helpt dat niet juist om ongelukken te voorkomen? Of zijn we inderdaad zoals sommigen zeggen, bezig met het seksualiseren van de jeugd?

Pointer Checkt zoekt het voor je uit en spreekt met de Nationaal Rapporteur Seksueel Geweld tegen Kinderen, wetenschappers, Rutgers kenniscentrum en critici.

De anticonceptiepil. Als je veel online zit te scrollen, denk je waarschijnlijk dat die heel slecht voor je is. Zo zou de pil je depressief maken, onvruchtbaar, of kan je er kanker van krijgen.

Hoeveel misinformatie over anticonceptie gaat er rond op sociale media, en hoe kijkt de wetenschap hier tegenaan? Is er sprake van angstzaaierij? Pointer Checkt het voor je!

Is plassen in het zwembad gevaarlijk? Zijn babyfoons makkelijk te hacken? En is sporten in de stad ongezond? In Factcheckers onderzoekt of het waar is wat we denken te weten. Met een knipoog naar de hedendaagse ‘doe je eigen onderzoek’-internetcultuur verzinnen Marijn, Joep en Tim hun eigen experimenten, waar ze ook nog eens zelf onderdeel van zijn.

Mannen worstelen met hun positie in de samenleving. Je wordt als man al snel gezien als toxisch of té mannelijk. Influencers als Andrew Tate hebben de oplossing: de man moet weer een alfaman worden. Maar wat voor gevolgen heeft deze beeldvorming? En waarom zijn deze ideeën zo populair onder jongeren? Medialogica onderzoekt Het beeld van de masculiene man.

Niemand die het ziet toont de nieuwe realiteit waarin hackers en spionnen de moderne soldaten zijn in een strijd die wordt gevoerd met desinformatie, digitale aanvallen en sabotage.

De serie volgt vijf strijders die vastbesloten zijn de waarheid aan het licht te brengen en de onzichtbare dreiging zichtbaar te maken.

Pointer scheidt feiten van misinformatie. Kernenergie, een grote splijtzwam, is volgens de een onontkoombaar en volgens de ander onnodig. Dat kan niet allebei waar zijn. En hoe zit het met klimaatsubsidies in verhouding tot bestaanszekerheid? Klopt het dat al het geld naar de Tesla-bezitter gaat?

Op 9 november 1939 vindt in Venlo een gebeurtenis plaats die rechtstreeks uit een spionagethriller lijkt te komen. Twee Britse en een Nederlandse spion worden in een val van de Gestapo gelokt en er valt een dode. 

Het Venlo-incident dat vervolgens wordt ingezet voor spinning, framing en propaganda; en dat voor Nederland het verloop van de geschiedenis bepaalt.

Steeds meer mensen geloven dat de muziekwereld aan elkaar hangt van de schimmige rookgordijnen en bizarre cover-ups. In Paul is Dead duiken Luc Sarneel en Philo Boss in bizarre conspiracies uit de muziekindustrie. De meest absurde muziekmythen worden in een kwartier laagje voor laagje afgepeld.

In de begindagen van het internet werd ons meer informatie, meer verbondenheid en meer democratie beloofd. Nu zijn sociale media een broeinest van haat en intimidatie geworden.

Sander versus de socials onderzoekt de vergaande invloed van sociale media op onze samenleving en de politiek. Hij gaat in gesprek met journalisten, filosofen, politici, advocaten en trollenjagers. Hoe ondermijnt social mediagebruik onze democratie en waarom doet niemand iets?

Gen-Z'ers, oftewel jongeren geboren tussen 1995 en 2010, kunnen volgens de oudere generatie nergens tegen en zijn overgevoelig. Maar is dat ook echt zo? Pointer Checkt zocht het uit.

Magnesium is een van de meest populaire voedingssupplementen van dit moment. We slikken het massaal om beter te slapen en minder spierkramp te voelen na de gym.

Volgens influencers en aanbieders hebben heel veel mensen een tekort aan magnesium. Maar klopt dat wel? Pointer checkt voor jou wat er waar is van alle prachtige beloftes rond magnesium.

Rampen zoals aardbevingen, overstromingen of natuurbranden zijn steevast een voedingsbodem voor mis- en desinformatie. Zo ook bij de aardbeving in Marokko van afgelopen weekend. Pointer doet factchecks.

Mediastorm bespreekt de gebeurtenissen in de media. Verschillende opiniemakers zijn te gast om terug te blikken op de mediaweek. In de eerste uitzending zijn dit "de wonderboys" Marcel van Roosmalen en Gijs Groenteman.

Ook in het nieuwe seizoen bijzondere aandacht voor de beeldvorming en kwesties rond de aanstaande Tweede Kamerverkiezingen.

Sociale media staan vol met ervaringen van mensen die een sapjeskuur hebben uitgeprobeerd. En ook veel influencers haken aan op deze ‘juicy’ trend. Je lichaam detoxen met een sapvastenkuur. Werkt dat? Journalist Marieke Kuypers van Pointer Checkt zocht het uit!

Grote kans dat je weleens in nepnieuws bent getrapt. Nepnieuws lijkt namelijk verdacht veel op echt nieuws, maar is vaak deels bewust onjuist of helemaal verzonnen. Dit zie je al heel lang, maar met social media het makkelijker en sneller verspreid worden. Hoe weet je of iets echt op nep is? En hoe kunnen we nepnieuws bestrijden?

Er werd van alles in de strijd gegooid om stemmen binnen te slepen voor de Provinciale Statenverkiezingen. Maar wat klopt er van die uitspraken? Pointer's factcheck-marathon helpt jou te bepalen wat waar is en wat niet.

Hoe komt de publieke mening tot stand en hoe wordt die gevoed door de verschillende media, de wetenschap en de politiek? Wat zien en horen we? En wat juist niet? Mediastorm neemt de media onder de loep. Om zo op te helderen wat er nou precies aan de hand is.

‘De maanlanding is in scène gezet’ of ‘de Holocaust bestaat niet’. Na een ingrijpende gebeurtenis schieten complottheorieën vaak als paddenstoelen uit de grond. Hoe en waarom gebeurt dit? NPO Kennis legt het uit aan de hand van bekende en minder bekende complottheorieën.

Op social media komt een grote stroom van berichten voorbij, maar hoe weet je wat echt is en wat nep? Tiktok-factchecker Jos neemt je mee in de strijd tegen nepnieuws in Pointer Checkt!

Oorlog wordt allang niet meer gevoerd met wapens alleen. Tegenlicht laat zien hoe propaganda en desinformatie machtige wapens zijn geworden. Dit gebeurt ook in de oorlog in Oekraïne. Propaganda en nepnieuws worden ingezet om de publieke opinie in eigen land gunstig te stemmen en tegelijk de vijand te misleiden.

Zesdelige podcastserie over hoe De Deventer moordzaak ontaardt in een mediazaak. Van verslaggeving en waarheidsvinding via infotainment naar een hetze. Feit en fictie gaan een eigen leven leiden en er vallen meer slachtoffers dan alleen de vermoorde weduwe.

In deze serie van Nieuwsuur duikt Rudy Bouma in de wereld van nepnieuws en complotten, om erachter te komen waar misvattingen ontstaan en waarom mensen ze geloven.

Tijdens de coronacrisis van 2020 is betrouwbare en juiste informatie van levensbelang. Aan de hand van deze informatie wordt het beleid van de overheid gevoerd. Maar er is ook veel onduidelijk. Feiten en meningen lopen steeds meer door elkaar. Medialogica stelt de vraag: welke rol spelen media en desinformatie in het beeld van de werkelijkheid?

Het internationaal platform voor burger-onderzoeksjournalistiek Bellingcat onderzoekt via internet, social media en andere online kanalen complexe aanvallen en controversiële incidenten wereldwijd. In deze documentaire zie je hoe ze de feiten boven tafel halen bij het neerhalen van de MH17 boven de Oekraïne en de aanslag op de voormalige Russische dubbelspion Sergej Skripal.

In de Nieuwsuur-serie #Ophef duikt Rudy Bouma in de wereld van nepnieuws en complotten om erachter te komen waar misvattingen ontstaan en waarom mensen ze geloven. In deze aflevering: de boerenprotesten.