Prijziger dan Amsterdam: Bangui is de duurste stad van Afrika

Geweld, armoede en corruptie: je hoeft Bangui maar op te zoeken en je leest erover. De hoofdstad van de Centraal-Afrikaanse Republiek staat niet bepaald bekend om luxe en welvaart. En toch is het leven hier duurder dan in steden als Amsterdam en Parijs. Hoe kan dat?

Zestig jaar onrust

1960: na bijna een eeuw onder Frans bewind wordt de Centraal-Afrikaanse Republiek onafhankelijk. Een glorieuze toekomst lonkt. Maar het pakt anders uit. Vrijwel direct na de zelfstandigheid ontstaat er een machtsstrijd. En al twee jaar later, in 1962, staat het land onder bewind van een dictator. 

Die worsteling heeft het land nooit los kunnen laten. Nog altijd zijn staatsgrepen geen uitzondering, wordt het land bestuurd door dictator na dictator en woeden er burgeroorlogen. De Centraal-Afrikaanse Republiek staat daarom jaarlijks bovenaan als het gaat om onderwerpen als mensenrechtenschending, armoede, corruptie en burgeroorlogen. 

Minder dan twee dollar

Ook in 2022 behoort de Centraal-Afrikaanse Republiek tot de allerarmste landen ter wereld. Met een gemiddeld jaarinkomen van iets meer dan vijfhonderd dollar zijn er slechts zes landen op aarde waar mensen het met minder geld moeten doen: Burundi, Somalië, Mozambique, Madagaskar, Sierra Leone en Afghanistan. 

Het gevolg? Een groot deel van de bevolking lijdt. Mensen hebben maar beperkt toegang tot basisvoorzieningen en meer dan veertig procent van de bevolking kampt met chronische ondervoeding. Hoe kan het ook anders met een gemiddeld inkomen dat lager is dan twee euro per dag. 

Zandwegen en controlepunten

De Centraal-Afrikaanse Republiek heeft zo’n vijf miljoen inwoners. De meerderheid daarvan woont in of rond Bangui, de hoofdstad op de grens met Congo-Kinshasa. Loop je hier rond? Dan dwaal je over brede straten, vele zandwegen en passeer je verschillende militaire controlepunten. Het hoogtepunt? Het centraal gelegen stadsplein Place de la République en de van rode baksteen gemaakte kathedraal Bangui Notre Dame. Op glimmende wolkenkrabbers of luxe restaurants hoef je hier niet te rekenen. 

Niet echt het Dubai van Centraal Afrika dus. Maar vergis je niet: dit is de duurste Afrikaanse stad om in te wonen. Dat blijkt uit een jaarlijks onderzoek van een Amerikaans bureau, dat kijkt naar de duurste steden voor expats. De lijst wordt niet geheel verrassend aangevoerd door Hongkong, waar duizenden mensen noodgedwongen in een kooi wonen, gevolgd door vier Zwitserse steden, Tel Aviv en New York. 

Duurder dan Amsterdam

Geen grote verrassingen tot dusver dus. Maar wie de lijst gedetailleerd doorspit, zal toch zijn wenkbrauwen ophalen. Want waar je Amsterdam op plek 25 terugziet, staat Bangui op plek 23. De hoofdstad van de Centraal-Afrikaanse Republiek is dus duurder in levensonderhoud dan die van ons, waar het op zijn zachts gezegd niet bepaald gratis is. Maar ook steden als Chicago, Parijs, Brussel, Dubai en Milaan zijn goedkoper voor expats dan de hoofdstad van een van de armste landen ter wereld. 

Waar onderzoekers naar keken bij het samenstellen van de lijst? Onder andere naar de woonlasten en kosten voor vervoer, boodschappen, woonvoorzieningen, persoonlijke verzorging, kleding en vrije tijd. 

Onbereikbaar 

Meestal zijn plekken waar de lonen lager liggen ook goedkoper. Maar dat geldt dus niet voor Bangui. Hoe dat kan? Volgens de Verenigde Naties vanwege de onbereikbaarheid van de plek. Het is namelijk allesbehalve makkelijk om goederen in de hoofdstad te krijgen. Bangui ligt midden in Afrika, in een land dat ingeklemd zit tussen andere landen. En zonder zee in de buurt valt het verschepen van goederen niet mee. 

Toch is de stad wel aan water verbonden, aangezien het aan de oevers van de Ubangi-rivier ligt. En hoewel deze wel degelijk voor transport wordt gebruikt, kan dat maar zo’n zes maanden per jaar. De andere helft van het jaar is de rivier onbegaanbaar vanwege het weer en klimaat. 

Met de trein dan maar? Dat gaat lastig aangezien er momenteel geen werkende spoorwegen zijn. Vliegen? Er zijn meerdere vliegvelden in het land, waarvan één internationale. In de hele republiek vind je echter maar drie verharde landingsbanen, wat grootschalige distributie behoorlijk beperkt. 

Vaak is er dus maar één manier om goederen bij de bewoners van Bangui te krijgen: via de weg. En ook dat valt tegen. Waarom? Ten eerste zijn de wegen in het land langer niet overal geasfalteerd. Ten tweede is de aanvoer vanuit buurlanden ook niet ideaal. Want landen als Congo, Tsjaad en Zuid-Soedan hebben geen sterke infrastructuur. 

Hoofd boven water

“Dezelfde dag nog in huis” is een belofte die niet opgaat in de Centraal-Afrikaanse Republiek. En doordat het zo lang duurt, lopen de kosten van veel producten dus enorm op. De hoge kosten hebben overigens niet alleen te maken met de slechte bereikbaarheid. Want ook diensten als tv, bellen, internet en onderwijs zijn door schaarste duur in de stad. Wie die ‘luxe’ wil, moet dus extra betalen. 

Hoe de vaak arme inwoners het hoofd bovenwater houden in zo’n dure stad? Dat doen ze amper. Niet voor niets kampen zoveel Centraal-Afrikanen met ondervoeding, extreme armoede en een gemiddelde levensverwachting van net boven de vijftig jaar. Honderdduizenden inwoners lieten hun thuisland al achter zich voor een betere toekomst in buurlanden als Tsjaad, Congo of Kameroen. Vooralsnog zitten bewoners van Bangui dus in een uitzichtloze situatie, die onze inflatie behoorlijk in perspectief plaatst. 

Huizenprijzen in wereldsteden lopen de spuigaten uit. In Hongkong wonen duizenden mensen zelfs in kooien.

Genaaid door je huisbaas? Met weinig geld je studentenkamer inrichten? Check hier alles over het thema ‘wonen’.

• Deel