Biosphere 2: de vergeten ruimtekolonie die de aarde moest vervangen
- Artikel
- 01 jul 2022
- 6 minuten leestijd
De aarde nabootsen: het lijkt een behoorlijke opgave. Toch probeerden dappere ingenieurs het zo’n dertig jaar geleden. Met het doel om uiteindelijk een ruimtekolonie te bouwen, lieten acht wetenschappers zich opsluiten in een koepel met daarin een woestijn, regenwoud en savanne.
Je voelt je misselijk en duizelig. Lopend door de vochtige jungle voel je bij elke hap naar adem dat je minder zuurstof krijgt. Je benen werken bijna niet meer en je lichaam beweegt zich in slow motion. Vijfhonderd dagen in een ruimteschip begint zijn tol te eisen.
Biosfeer 2
Het klinkt als een spannende sciencefictionfilm, maar niets is minder waar. Eind jaren tachtig bouwde een bedrijf genaamd Space Biosphere Ventures een heuse replica van de aarde in de Amerikaanse staat Arizona. De naam? Biosfeer 2. Want Biosfeer 1, dat is onze eigen planeet.
Het belangrijkste doel van de replica was om te kijken of mensen konden wonen in een gesloten biosfeer. Zou het mogelijk zijn om de aarde na te bouwen en zou dit op lange termijn leefbaar zijn? Zo ja, dan werd de volgende koepel misschien wel op een andere planeet gebouwd. Ideaal dus, mochten we moeder aarde officieel hebben verpest.
Regenwoud en woestijn
Maar hoe begin je met het nabouwen van een planeet? Ten eerste was het belangrijk om te kijken hoe onze aarde werkt. Hoe beïnvloeden processen elkaar? En hoe blijft onze eigen planeet in balans?
Het complex was daarom ingedeeld in verschillende regio’s die verdacht veel leken op gebieden op onze aarde. In de koepel vond je bijvoorbeeld een klam regenwoud vol planten en insecten, een oceaan met koraalrif, een mangrovemoeras, een savannegrasland en een droge mistwoestijn vol cactussen. Op deze manier hoopten onderzoekers het ecosysteem van de aarde na te bootsen.
Naast de kunstmatige natuurgebieden werd het complex ook voorzien van woonruimten voor bemanningsleden, werkplaatsen, laboratoria en natuurlijk een landbouwgebied. Want ook in een nepwereld krijg je gewoon honger na een lange dag.
Hypermodern
De échte drijvende kracht achter de tweede biosfeer vond echter vooral achter de schermen plaats. Verwarmings- en koelwater circuleerde in leidingsystemen door het complex en zonnestralen werden opgeslagen door glazen ruimtepanelen aan de buitenkant. Ook was er een aardgas-energiecentrum verbonden aan het pand waar stroom van getapt werd. En dan waren er nog veel meer zaken waaraan gedacht moest worden. Denk bijvoorbeeld aan kunstmatige regen voor de jungle en een grote ruimte die ervoor moest zorgen dat de luchtdruk in orde bleef. Tsja, het komt allemaal kijken bij een verhuizing naar Mars.
Neppe ruimtemissies
Na jarenlange constructie en onderzoek was het in 1991 dan echt zover. Acht uitverkorenen lieten zich voor twee jaar opsluiten in Biosfeer 2 om te testen of het pand écht levensvatbaar was op lange termijn. Geen eten, geen drinken en geen zuurstof van buitenaf. De nieuwste planeet moest volledig zelfvoorzienend zijn.
Voor de bemanning leverde dat behoorlijke uitdagingen op. Had je honger en was er niks te eten? Dan maar met een knorrende maag naar bed en de volgende keer beter je best doen voor een goede oogst. De acht ‘ruimtevaarders’ werkten samen aan het onderhouden van de volledige biosfeer en voerden ondertussen wetenschappelijke experimenten uit. Zo leerden ze meer over Biosfeer 2, maar ook over onze eigen planeet.
Ruzie en ademhappen
Lange tijd ging het goed, maar uiteindelijk begonnen de acht bemanningsleden toch de nadelen van een geïsoleerd bestaan te ervaren. Naarmate de tijd vorderde, ontstonden er steeds meer onderlinge spanningen en ruzies. Niet zo gek aangezien ze twee jaar lang met elkaar opgescheept zaten. Na de missie gaven bemanningsleden toe dat er sprake was van een machtsstrijd over de richting van het project en dat ze zich na verloop van tijd opsplitsten in twee groepen die elkaar nauwelijks konden luchten of zien.
En dat niet alleen. Want ook op het gebied van leefomstandigheden werd biosfeer 2, letterlijk, steeds benauwder. Na ongeveer vijfhonderd dagen begon het zuurstofgehalte in de gesloten wereld hard te zakken. Bewoners kregen daardoor klachten die vergelijkbaar waren met hoogteziekte. Omdat het te link werd, kon de organisatie niet anders dan zuurstof in het pand te pompen.
Maar de bewoners liepen tegen meer problemen aan. Zo was er bijvoorbeeld ook sprake van een spintmijtplaag. Daarom moesten er na verloop van tijd dertigduizend roofmijten in de biosfeer worden losgelaten om de plaag tegen te gaan. Volledig zelfvoorzienend was de koepel uiteindelijk dus niet.
Geen mislukking
Ondanks de nodige uitdagingen, werd de missie toch volledig afgerond. En een jaar later, in 1994, werd er een nieuwe poging gewaagd. Deze keer zouden deelnemers tien maanden in de glanzende replica verblijven. Helaas kwamen ook hier vergelijkbare problemen naar boven. Deelnemers werden gek van elkaar en ruzies waren aan de orde van de dag. Na zes maanden werd het experiment afgebroken en datzelfde jaar stopte het bedrijf Space Biosphere Ventures. Conclusie: naar de ruimte verkassen bleek toch moeilijker dan gedacht.
Klinkt als een gefaald experiment, maar toch was het niet zo dat de missies grote mislukkingen waren. Zo was het stuk landbouwgrond in Biosfeer 2 een van de productiefste ter wereld. En het voornamelijk vegetarische dieet van de bemanningsleden leidde tot flinke gezondheidsverbeteringen bij alle acht participanten. Om nog maar te zwijgen over de wetenschappelijke experimenten die door de jaren heen veel nieuwe inzichten opleverden.
Een nieuwe bestemming
Nadat Space Biosphere Ventures het pand verliet, werd het overgenomen door Columbia University in 1995. De universiteit gebruikte de faciliteiten tot 2003 en deed er voornamelijk experimenten en onderzoek. Tussen 2003 en 2007 stond het pand leeg en leek het zelfs even gesloopt te worden. Totdat de Universiteit van Arizona een uitweg bood en Biosfeer 2 opnieuw in gebruik nam. Tot op de dag van vandaag worden er belangrijke experimenten uitgevoerd die ons meer leren over de werking van de aarde.
Zelf op ruimtemissie
En het mooie? Het complex is open voor onderzoek, maar ook voor reizigers. Bijna dagelijks kan je bij Biosfeer 2 terecht voor een rondleiding. Daarbij leer je meer over de faciliteiten en vooral over de bizarre gebeurtenissen die plaatsvonden in de glazen kooi.
Dertig jaar na de start van de eerste missie, is één ding in ieder geval pijnlijk duidelijk. Hoe graag we ook willen, we kunnen niet zomaar een replica maken van moeder aarde. Misschien kunnen we onze tijd en energie dus beter stoppen in het redden van onze eigen Biosfeer 1.
Naar Mallorca of Mars? Ruimtetoerisme is een feit en voorspelt een ramp voor het klimaat.
