Culturele broedplaats Dakar als wereldpodium voor makers van het hele Afrikaanse continent
- Artikel
- 17 apr 2025
- 6 minuten leestijd
Dakar is een van die plekken in de wereld waar nu een culturele renaissance plaatsvindt. Digitale kunst, muziek en mode: iedere kunstenaar probeert alles te beheersen. Welke stijliconen moet je in de gaten houden? En welke creatieve wijken moet je in Dakar gezien hebben?
Het zijn interessante tijden voor Dakar. Waar in Nederland de culturele sector traditiegetrouw wordt afgeknepen, krijgen kunstenaars in Senegal juist vrij baan. De toekomst lijkt in handen te zijn van de creatievelingen van Dakar en mensen van over de hele wereld laten zich inspireren door kunstenaars of zelfs kleden door Senegalese modeontwerpers. Het barst van de creativiteit en dat is te zien in het kleurrijke straatbeeld, te horen in de veelzijdige muziek en te voelen in de levendige sfeer.
Waar moet ik zijn?
Maar waar kom je deze creatievelingen met hun werken en ateliers nou het meeste tegen? In principe zijn ze in de hele stad te vinden, maar in de kustwijken Ouakam, Mermoz Sacre-Coeur, La Médina en Plateau maak je het meeste kans. In Ouakam vind je bijvoorbeeld het Kenu Laboratoire, een expositieruimte waar twee bekende muzikanten Ibaaku & Alibeta vaak te vinden zijn. Het centraal station van Dakar is ook een plek die je niet wil overslaan. Hier werken graffitikunstenaars aan een lange muurschildering waar Afrikaanse sporthelden en -heldinnen worden geëerd. In 2026 vindt in Dakar namelijk de Olympische Spelen voor jongeren plaats.
Ook in het noordelijk deel van de stad vind je interessante kunstenaarsplekken. In de wijk Yoff Virage vind je The Black Rock, een expositiecentrum voor multimedia-artiesten die van over de hele wereld hier naartoe komen. RAW MATERIAL COMPANY in de wijk Zone B, dicht bij de wijk La Médina, is ook een interessante expositieplek waar de meest progressieve kunstenaars van Senegal hun werk aan de wereld tonen. La Médina, overigens, wordt gezien als dé broedplaats waar jonge kunstenaars en muzikanten samenkomen. Wil je jong talent scouten? Dan mag je deze wijk niet overslaan.
Maar de wijk Plateau wordt toch wel gezien als the place to be voor de gevestigde kunstenaars. Hier ligt het epicentrum van de Senegalese kunstwereld, met het Ancienne Palais de Justice als kunsthub. In dit gebouw werd vroeger macht uitgeoefend door het koloniale bestuur, maar nu wordt het gebruikt als expositieruimte. Het heeft dan ook een dubbele lading; enerzijds staat het voor een tijd van gruwelijkheden in het verleden, anderzijds voor de toekomst van Afrikaanse kunstenaars. Tijdens de tweejaarlijkse Dakar Biënnale staat dit gebouw in het middelpunt van de belangstelling, waar je voor een kleine prijs de grootste en meest indrukwekkende exposities in de hele stad ziet. Liever gratis kunst? Bezoek dan de verschillende spots van de off-biënnale, waar opkomende kunstenaars exposeren op kleinere, gratis locaties verspreid door de hele stad. Als je de biënnale-app downloadt van de officiële Dakar Biënnale, zie je waar je moet zijn.
Kunstenaars om in de gaten te houden
Je zag Cheikh Kébé, Immane Gaye en Papi Wata al een glansrol opnemen in de aflevering van 3 op Reis in Senegal. Ze belichamen stuk voor stuk de creatieve wederopstanding van Senegal, maar ze zijn nog maar een klein deel van het enorme aantal kunstenaars dat zich hier heeft gevestigd. We laten je naast deze drie kunstenaars nog een aantal andere creatieve duizendpoten zien, zodat je pas echt een idee hebt hoe enorm divers de kunstwereld van Dakar is.
Om je een kenner te kunnen noemen van de hedendaagse kunst van Senegal, kan je het beste kijken naar welke kunstenaars exposeerden tijdens de Biënnale. Zo maakte de Marokkaanse Majidda Khattari een kunstwerk waarbij gezichten van wereldleiders (die haar onwelgezind zijn) op het achterwerk van varkens zijn geplakt. Caroline Gueye, een multimedia-artist, creëerde Quantum Tunneling, een interactief doolhof waarin ze hoop en groei in moeilijke omstandigheden wil laten zien. Germaine Anta Gaye is een levende legende onder Senegalese kunstenaars. Ze richtte een van de expositieruimtes, een deel van het gebouw waar vroeger veroordeelden werden opgesloten om aan de hongerdood te sterven, in als haar verblijf tijdens de biënnale van 2024. Hier bleef ze ook slapen.
Alun Be was niet te zien op de biënnale, maar is wel een van de protegés van de hedendaagse, Senegalese kunststroming. Hij wordt wereldwijd geroemd om zijn digitale kunst waarin hij laat zien hoe de toekomstideeën Senegal aantasten of mogelijk zullen veranderen. Zijn meest bekende handelsmerk zijn de portretten van normale mensen met een VR-bril, om zo een kritische blik te werpen op de toekomst. Ook niet op de biënnale, maar zeker het vermelden waard, is de bijzondere, jonge vrouw ZEiNiX, een graffiti-artist en rapper. Haar atelier bevindt zich in het Leopold Sedar Senghor cultureel instituut in de wijk Pikine, in het oosten van de stad. Ze is een stijlicoon en wil met haar kunst andere, jonge kunstenaars inspireren om hun creativiteit volledig te benutten en hun hele leven lang nieuwsgierig te blijven.
Mode als levensstijl
Veel kunstenaars zijn tegelijkertijd mode-iconen en andersom. Omdat veel artiesten ‘manusjes-van-alles’ zijn, zit er een flinke overlap tussen de modewereld en de kunstwereld. Fashionista’s laten zich inspireren door naar exposities of optredens te gaan van kunstenaars en kunstenaars bezoeken de catwalk-evenementen om zich te laten inspireren door de nieuwste mode. Kortom: wil je kunstenaars en mode-iconen leren kennen, dan ga je naar ieder mode- of kunstevenement dat er in deze stad plaatsvindt. Een van die evenementen is de Dakar Fashion Week, een week waarin door de hele stad op catwalks de nieuwste modetrends te zien zijn. Afgelopen jaar sprong een aantal talenten erbovenuit. Volgens het modetijdschrift Vogue moeten we de namen Talansi, Romzy, Sixty, Zeyafrica en Mass Attitude goed in de gaten houden.
Waarom zoveel modeontwerpers in Dakar gevestigd zijn? Dat heeft te maken met de enorme stof- en textielwinkels die hier door de hele stad verspreid te vinden zijn. Een voorbeeld is Aïssa Dione Tissus, een ontwerper met een enorme werkplaats met heel wat werknemers die veel modeontwerpers voorziet van stoffen, zowel los als gewoven.
Ben je benieuwd naar de wederopstanding van Afrikaanse cultuur? En zoek je naar een plek waar deze cultuur van het hele continent samenkomt op één wereldpodium? Dan is Dakar een van de meest toegankelijke, cultureel rijke reisbestemmingen waar je naartoe kan gaan. Dakar is een stad die blijft geven en een stad die dat de komende jaren steeds meer zal blijven doen.
Meer Afrikaanse kunstenaars en artiesten? Check de muziek- en modescene van Kenia.
