Dagenlang in het duister: tijdens een dark retreat zie je geen hand voor ogen
- Artikel
- 25 aug 2022
- 6 minuten leestijd
Reizen: velen doen het voor nieuwe ervaringen. Even die zintuigen prikkelen. Maar niet iedereen. Sommige mensen komen pas echt tot rust in het donker. Een dark retreat is dan de perfecte oplossing. Spendeer dagen in het pikkedonker. Totale stilte, totale duisternis.
Ken je dat gevoel? Op het moment dat je het licht in je slaapkamer uitzet, zie je geen hand voor ogen. Maar naarmate de tijd vordert, begin je steeds meer te zien. Tot je uiteindelijk in slaap valt. Maar hoe is dat als je dagen in het pikkedonker verblijft? Wat ga je zien? En zie je het wel echt? Of zijn het je hersenen die je in de maling nemen?
Eeuwenoude praktijken
Steeds vaker laten mensen zich opsluiten in een dark retreat. Een donkere retraite dus. En de naam zegt het al. Je verblijft 24/7 in het pikkedonker. Over heel Europa en ook ver daarbuiten vind je deze isolatiecentra. Een dergelijke ervaring zou je bewustzijn naar een hoger niveau brengen, je dankbaar maken en verschillende gezondheidsvoordelen hebben.
Toch zijn dark retreats allesbehalve nieuw. Vooral in Zuid- en Zuidoost-Azië bestaat het al eeuwen. Zo werd het in verschillende stromingen van het Tibetaans boeddhisme gebruikt om naar een spiritueel hoger niveau te stijgen en ook in India is het onderdeel van kaya kalpa: een eeuwenoud gebruik voor het verjongen en zuiveren van het lichaam.
Onder seniore begeleiding
Die donkere retraites vonden overigens niet zomaar plaats. Alleen onder begeleiding van een seniore spirituele beoefenaar konden mensen het donker trotseren. Niet zo gek natuurlijk, aangezien totale duistere isolatie best wat los kan maken bij een deelnemer. En waar sommigen slechts enkele uren in het donker verbleven, kwam het voor dat mensen zelfs tientallen jaren in het duister doorbrachten. En nog altijd zijn dark retreats geen verleden tijd. Niet alleen in Azië, maar ook in andere delen van de wereld, waar er juist meer lijken te komen.
Een dag in het donker
Hoe ziet zo’n dag in het donker er dan eigenlijk uit? En verveel je je niet te pletter? Waarschijnlijk wel. Vooral in het begin. Door de duizenden prikkels die we op elk moment van de dag over ons heen krijgen, zijn we niet meer gewend om niets te doen. Je hoeft je telefoon maar te openen om een continue stroom van vermaak over je heen te krijgen. Al deze prikkels verdwijnen wanneer je volledig op jezelf bent aangewezen in een donkere kamer.
Vaak zitten kamers in een dark retreat diep onder de grond, zodat er geen licht doorheen kan komen. Omdat er niet veel meer te doen valt dan eten, slapen, douchen en af en toe de wc vies maken, keren veel deelnemers zich naar binnen. Lange sessies van meditatie, yoga of simpelweg je innerlijke gedachten over je heen laten komen: je moet iets om je dag te vullen. Van tijd heb je geen besef. Word je wakker na een goede nacht- of dagrust? Dan heb je geen idee hoe laat het is. Heb je drie uur geslapen of tien? Wie zal het zeggen.
Toch zijn veel mensen lovend over een retraite in het donker. Het gebrek aan continue prikkels zorgt er bij sommigen voor dat ze tot inzichten komen die ze nooit eerder hadden. Mensen komen erachter wat ze écht belangrijk vinden en vooral ook wat ze niet belangrijk vinden. ’s Nachts worden dromen levendiger en over het algemeen voelen deelnemers na verloop van tijd meer dankbaarheid voor kleine dingen. Niet zo gek natuurlijk als je verder helemaal niets hebt.
Gezondheidsvoordelen
En er is meer. Dark retreats beweren dat een ervaring in het duister talloze gezondheidsvoordelen met zich meebrengt. Zo zou langdurige duisternis een soort biochemische reactie in de hersenen veroorzaken. Door het gebrek aan daglicht maakt je lichaam bijvoorbeeld veel meer melatonine — het slaaphormoon — aan, waardoor je zenuwstelsel kalmeert en je lichaam en geest een boost krijgen.
Maar ook andere hormonen zouden vrijkomen die ervoor zorgen dat je een hoger bewustzijn ervaart. Door het uitsluiten van licht en vaak ook geluid, keren mensen meer naar binnen en worden emoties sterker. Gedachten die je altijd wegstopte, kunnen zomaar naar boven komen nu je geen afleiding meer hebt.
Volgens verschillende retraites zou er daarbij groeiend bewijs zijn dat dark retreats van grote waarde kunnen zijn voor patiënten die lijden aan depressie, bipolaire ziekten of verschillende vormen van psychose. En ook vanuit oudere Oosterse geneeskunde wordt beweerd dat kaya kalma ervoor zorgt dat je minder snel oud wordt en dat je jeugdig vitaal en fysiek gezond blijft.
Uittesten of niet?
Of het echt zin heeft om een aantal dagen in het donker te verblijven? Daar is nog weinig wetenschappelijk bewijs voor. Waarschijnlijk kan je dat dus het beste zelf uittesten. Tenzij je met mentale problemen kampt. Overleg dan met je therapeut of hulpverlener of het verstandig is. Volledig in het donker verblijven zonder enige afleiding kan behoorlijk confronterend en radicaal zijn, zeker als je je al in een moeilijke situatie bevindt.
Op zoek naar duisternis
Zowel binnen als buiten Europa zijn er verschillende centra te vinden waar je het kan proberen. Oók in Nederland. De duur daarvan kan nog wel eens verschillen, maar vaak varieert het tussen de drie en acht dagen en kost het één of enkele duizenden euro’s. Voor die prijs kan je natuurlijk thuis ook het licht wel uitzetten, maar dan wordt er niet voor je gekookt.
Vaak heb je de optie om alleen of bijvoorbeeld met iemand anders of in een groep deel te nemen aan een dark retreat. En waar je in sommige retraites een vast schema vol meditatiesessies hebt, ben je in anderen volledig op jezelf aangewezen. Voor ieder wat wils dus.
Een ding is zeker: deze trip is heel anders dan elke andere die je tot nu toe hebt meegemaakt. Maar verveel je je na een halve dag op het strand al? Dan moet je er wellicht nog eens over nadenken voor je dagenlang in het donker stapt.
Bang in het donker, maar toe aan een mentale boost? Wellicht passen deze Europese ‘rage rooms’ beter bij je.
