Honderden doodskisten hangen aan kliffen in de Filipijnen

Artikel
26 apr 2022
4 minuten leestijd

In het hoge onherbergzame noorden van het Filipijnse eiland Luzon vind je een bijzonder begrafenisritueel. De inwoners van het afgelegen Sagada spijkeren de doden in uitgeholde boomstammen aan bergwanden, hoog boven de grond. Een gewoonte die even spookachtig als opmerkelijk is.

In het berggebied van de Mountain Province op het grootste Filipijnse eiland vind je een veelzijdig dorpje: Sagada. De plaats stikt van de grotten, hoge bergkliffen, rijstvelden, rivieren, watervallen en groene, ondoordringbare valleien… En ook hier en daar hangende grafkist.

Uitgeholde boomstammen

De bewoners van het noorden van de Filipijnen houden elkaar goed in de smiezen. Als een familielid van de Igorot – de verzamelnaam voor een aantal bevolkingsgroepen dat hier woont – zwak, ziek of gewoon in de herfst van het leven is, zorgt de rest van de familie dat er een doodskist wordt klaargemaakt. Hiervoor wordt een oude boomstam uitgehold.

Is de dierbare eenmaal overleden? Dan wordt deze vastgebonden met rotanbladeren en wijnstokken, bedekt met een deken en dan gerookt om te voorkomen dat het gaat rotten. Vervolgens wordt het lichaam in een foetushouding in een kist van een meter geplaatst. Als de overledene niet geheel in de korte doos paste, werden vroeger de botten gebroken om diegene er alsnog in te passen. Maar tegenwoordig maken ze de kisten net iets groter.

Daarna brengen de inwoners de dierbare naar een grot of rots voor hun definitieve rustplaats. Hier druppelen de familieleden voor geluk de vloeistoffen van het ontbindende lichaam over zich heen, voordat de kist de rotswand wordt vastgenageld. In levenden lijve al last van hoogtevrees? Als alternatief kan je dierbare in een grot of spelonk langs de wand op de kistenstapel worden geplaatst.

Hemelshoog

Waarom tarten de inwoners van Sagada de wetten van de zwaartekracht met dit kerkhof? Ze geloven dat hoe hoger je wordt begraven, hoe groter de kans is dat je in het hiernamaals komt en dus bij je voorouderlijke geesten terechtkomt. De Igorot begraven hun doden al meer dan tweeduizend jaar op deze wijze. Het gevolg: sommige lijkkisten hangen al meer dan een eeuw aan de steile rotswand.

Het hangt! Of toch niet?

De meeste van de kisten zijn – uiteraard – gemaakt van hout. Na jaren van blootstelling aan vocht en hitte hangt het lot van deze houten, oude bakken aan een zijden draadje. En dus vallen de kisten langzaam maar zeker uit elkaar en van de bergwand af. Met inhoud en al. Aan de voet van deze bergwand zie je hierdoor veel beenderen liggen.

Pelgrimstocht naar Sagada

Overigens is Sagada niet de enige plek ter wereld waar je mensen zo hoog boven de grond aan een wand begraven vindt. Ook in delen van China en Indonesië werd het ophangen van doodskisten aan rotsen van oudsher beoefend.

Maar wat dit ritueel in de Filipijnen zo uniek maakt, is dat de traditie tot op de dag van vandaag nog voortleeft, ondanks dat deze begraafwijze nu maar om de paar jaar plaatsvindt. Want tegenwoordig beoefenen de inwoners steeds vaker een westers geloof. Er hangen nog zo’n tweehonderd kisten in het groene gebied. Daarom komen er veel reizigers op af. En dit zorgt voor de broodnodige economische impulsen voor de Igorot.

Op onbereikbare hoogte

Veel van de locaties waar deze doodskisten worden geplaatst, zijn moeilijk bereikbaar. Alleen met een gids en van een grote afstand kan je de kisten bewonderen, want het is niet toegestaan om het gebied alleen te verkennen. Dit door het gevaar van vallende kisten en om ervoor te zorgen dat bezoekers respectvol met de doden en de natuur omgaan. Raak de kisten niet aan en loop er ook niet onderlangs. Want voor je het weet, komt er eentje naar beneden zetten. En dat zou rauw op je dak vallen.

Wil je dit bijzondere begrafenisritueel van een afstand aanschouwen? Vanaf het dorp loop je er in vijftien minuten heen. Je bereikt Sagada met een hobbelige rit van iets meer dan acht uur vanaf de Filipijnse hoofdstad Manilla. Meld je bij aankomst aan in het centrum van het dorp, om daar een eenmalige environmental fee te betalen. Ook dit is verplicht.