Het dilemma van de Road of Ghosts
- Artikel
- 28 nov 2024
- 5 minuten leestijd
De Braziliaanse Road of Ghosts, oftewel BR-319, wordt geroemd als een van de meest uitdagende routes van Zuid-Amerika. Wie het avontuur aandurft, wordt beloond met een ongefilterde kennismaking met de ongerepte Amazone. Maar deze unieke weg staat erg onder druk.
De BR-319 is de enige landverbinding tussen Manaus, de bruisende hoofdstad van de Amazone met ruim twee miljoen inwoners, en de rest van Brazilië. De weg slingert dwars door de ongerepte jungle en eindigt in het Braziliaanse stadje Porto Velho. Eeuwenlang reisden mensen en goederen over water via deze route. In de achttiende eeuw voeren grote stoomboten over de machtige Madeira-rivier, maar door de dalende waterstanden is die route tegenwoordig vaak onbegaanbaar. Hier komt de BR-319 in beeld als een alternatief – een weg met veel vraagtekens.
De bijnaam van deze snelweg, ‘Road of Ghosts’, roept direct vragen op. Waar de naam precies vandaan komt, is niet helemaal duidelijk. Maar wie langs de verlaten stukken van de negenhonderd kilometer lange route rijdt, met verroeste karkassen van gestrande vrachtwagens, snapt het idee. Het voelt alsof je door een spookverhaal rijdt.
Het is niet alleen de sfeer die de BR-319 uitdagend maakt. De weg is bezaaid met zand en modder, en stukken worden opgeslokt door de weelderige jungle. Voor gewone voertuigen is de route niet begaanbaar, maar voor avontuurlijke motorrijders is dit juist de ultieme uitdaging. Niet voor niets staat de BR-319 bekend als een van de meest extreme routes van Zuid-Amerika.
Van goudkoorts naar spookstad
Het verhaal van deze weg begon in de jaren zeventig. Het doel? De natuurlijke rijkdommen van de Amazone beter bereikbaar maken. Het trok pioniers uit heel Brazilië, gelokt door beloftes van goedkope landbouwgrond en een nieuwe start. In korte tijd popten
President Lula lijkt die belofte die vijf jaar geleden is gemaakt om de weg te gaan verharden nu namelijk echt waar te gaan maken. Tijdens een bezoek aan het gebied, geteisterd door droogte en branden, herhaalde hij een belofte die al vijf jaar in de lucht hangt: de BR-319 gaat eindelijk worden vernieuwd. Een verharde weg zou de economie een boost geven en Manaus, de grootste stad van de regio, verbinden met de rest van Brazilië. Maar niet iedereen staat te juichen. Critici, waaronder groene wetenschappers zoals de wetenschapper Eneas Salati, zijn duidelijk: “Het beste wat je met het Amazonegebied kan doen, is alle wegen opblazen." Overdreven? Misschien. Maar heeft hij een punt?
Een nieuwe weg of een oude fout?
Voor de bewoners is de weg geen kwestie van luxe, maar van overleven. Mensen die speciaal naar deze regio’s zijn verhuisd in de hoop op betere toekomst door de goede bereikbaarheid, hangen volledig af van deze belofte. Maar voor reizigers is de BR-319 iets heel anders. Bekend als een van de meest opwindende en uitdagende ritten in Zuid-Amerika, nodigt het liefhebbers wereldwijd uit om hun moed te testen tegen een jungleomgeving die even buitengewoon als vermoeiend is. In het droge seizoen worden de Land Cruisers en avontuurlijke motorfietsen vaak bestuurd door onverschrokken bezoekers die een omweg maken van de beroemde Pan-American highway, de langste weg ter wereld.
Een wilde rit door het regenwoud eindigt in Manaus, een levendige stad die vooral bekend is bij reizigers als de toegangspoort tot de jungle en rivierexpedities langs de Amazone. Klinkt verleidelijk, toch?
Tegen welke prijs?
Maar zoals de Madeira opdroogt, zo verdroogt het Amazongebied. Het Wereld Natuur Fonds (WNF) waarschuwt: waar wegen komen, verdwijnen bossen. Het klinkt ideaal voor de bevolking die eindelijk makkelijker producten kan vervoeren. “Maar een geasfalteerde weg is ook een open uitnodiging voor houtkap, mijnbouw en veeteelt,” waarschuwt Anne te Molder, werkzaam bij het WNF. Volgens haar verdwijnen langs wegen vaak brede stroken regenwoud en groeit het risico op landroof en uitbuiting van inheemse gemeenschappen. “Als deze weg er komt, dan alleen met respect voor de natuur en de mensen die hier leven – én met erg strenge milieuregels,” benadrukt ze.
Toerisme lijkt een mooi argument voor betere verbindingen, maar eerlijk is eerlijk: de economische winst van toeristen valt in het niet bij wat de hout- en landbouwsector hieraan verdienen. Toch kan het anders, denkt Anne: “Het regenwoud kan zelf een bron van inkomsten zijn, met producten als noten en rubber, zonder dat je het hoeft te kappen.” Klinkt mooi, maar geschiedenis leert dat het lastig is om illegale houtkap en andere verwoestende activiteiten tegen te houden. Dus: wordt de BR-319 een toegangspoort voor duurzaam leven of juist het einde van het Amazonegebied?
Bondgenoot tegen klimaatverandering
De haastige manier van werken door de overheid aan dit lastige dilemma roept veel vragen op. Wordt er wel genoeg gedacht aan de minderheden en natuur in dit gebied? Het gaat tenslotte wel om het grootste regenwoud ter wereld en hiermee ook een van de grootste bondgenoten tegen klimaatverandering. Ben je dus zelf ooit in Brazilië en wil je de Road of Ghosts trotseren; weet wat eraan vooraf is gegaan.
Wil je meer weten over positieve veranderingen in onze natuur? Lees hier alles over het grootste koraalrif ter wereld.
