Manu San Felix ontdekte het grootste stuk koraal ter wereld: “Toen ik het zag wist ik het meteen”
- Artikel
- 26 nov 2024
- 5 minuten leestijd
De ontdekking van het grootste aaneengesloten stuk koraal waar de Spaanse marinebioloog Manu San Felix op stuitte tijdens zijn expeditie naar de Salomonseilanden werd in november 2024 wereldnieuws. Wat betekent deze ontdekking? We spraken hem.
Op het moment dat we hem spreken zit hij op ARGO, het onderzoeksschip van Pristine Seas. De bemanning is net klaar met eten en ze zijn bezig om een hijskraan aan het schip te bevestigen zodat daar een onderzeeër aan gemonteerd kan worden. “Het volgende onderzoek wordt al opgezet,” zegt Manu San Felix. Zelf zal hij daar niet meer zoveel van meemaken; hij gaat na ruim een maand op zee terug naar huis in Spanje om daar kerst met zijn familie te vieren tussen de besneeuwde bergtoppen van Andorra. Een flinke overgang, vergeleken met de ruim dertig graden hitte waar hij nu inzit. Zijn schip heeft koers gezet op het vasteland zodat hij vervolgens terug kan vliegen.
“Het is zo mooi om te zien. Alsof je voor het eerst een gigantische kathedraal ziet.”- Manu San Felix
De oceaan als beschermd gebied
Ze zijn zo’n tweehonderd nautische mijlen verwijderd van zijn grote vondst, maar de exacte locatie van het koraal vertelt hij nog even niet. Het moet geheim blijven, zodat de overheid van de Salomonseilanden in de tussentijd het gebied kan aanmerken als beschermd gebied. Op die manier kan het goed behouden blijven. Dat is dan ook de hoofdtaak van Pristine Seas, een organisatie die onderdeel is van National Geographic: “We willen de kwetsbare delen van alle oceanen op de wereld bewaken door deze aan te laten merken als beschermd gebied door lokale overheden. Op die manier zorgen we dat het niet kan worden aangetast door vissers, oliemaatschappijen of andere menselijke activiteit die schadelijk is voor natuurgebieden.”
En met resultaat. In vijftien jaar tijd hebben ze in totaal hebben al bijna zeven miljoen vierkante kilometer in de oceaan beschermd. Dat is zo’n zeventig tot tachtig procent van het totale oppervlak aan beschermd oceaangebied in de wereld. Hun doel is om in 2030 dertig procent van al het oceaanoppervlak aan te kunnen merken als beschermd gebied.
Een grootte van vijf tennisbanen
Zo was het team van Pristine Seas, onder leiding van Enric Sala, in oktober bezig met een van hun vele expedities. De tweeënvijftigste, om precies te zijn. “Van tevoren is het bij iedere duik een raadsel wat we aantreffen. Dat was deze keer niet anders. We hadden op deze plek nog niet gedoken en ik vond dat we hier nog moesten kijken. We sprongen. Toen we ergens tussen de twaalf en dertig meter diep waren, zag ik gelijk dat wat er onder me lag heel bijzonder was.” De vondst was daarmee puur toeval, vertelt Felix. Maar het overweldigende gevoel dat hij kreeg toen hij het zag, zal hij nooit meer vergeten. “Het is zo mooi om te zien. Alsof je voor het eerst een gigantische kathedraal ziet, zo voelde het echt voor mij.”
Voordat ze konden vaststellen of het echt het grootste koraal ter wereld was, moesten ze een wetenschappelijke meting laten doen. “Eric Brown, een onderzoeker aan boord, had de juiste apparatuur om dit te kunnen meten en te bewijzen.” Met een grootte van vierendertig bij tweeëndertig meter en een hoogte van vijfenhalve meter was dit inderdaad het grootste stuk koraal ter wereld. Het gaat hierbij dus niet om een koraalrif, maar om één aaneengesloten stuk koraal. Voor de beeldvorming: Dat zijn vijf tennisbanen. Met die grootte is Fiji als voormalig recordhouder van de troon gestoten.
Te zien vanuit de ruimte
Waar het ligt is dus nog even geheim. Toch zou je het al via Google Maps moeten kunnen vinden. “Het koraal is zichtbaar vanuit satellieten in de ruimte,” zegt Felix. Waarom het al die tijd onder de radar is gebleven? “Er zijn simpelweg nog nooit onderwaterexpedities naar deze plek ondernomen. Veel nieuwssites schreven dat voorheen aangenomen werd dat het een wrak uit de Tweede Wereldoorlog was. Dat is klinkklare onzin. De waarheid is dat we slechts vijf procent van de oceanen hebben verkend en er dus nog gigantisch veel te ontdekken valt.” Felix denkt daarom dat het hier niet bij zal blijven. “Volgens mij is dit pas het begin. Ik vind het onwaarschijnlijk dat er niet een groter stuk koraal bestaat dan wat we nu hebben gevonden.”
Het grote onderzoek naar de structuur en de exacte leeftijd van het koraal moet nog beginnen. Een schatting van de leeftijd kon al wel gemaakt worden aan de hand van ander koraal van hetzelfde soort (pavona clavus, red.) dat een stuk kleiner in omvang is: rond de driehonderd jaar oud. “En geheel in gezonde staat. Ik heb geen tekenen gezien van verbleking of andere vormen van schade. Dat maak ik nog zelden mee. Bijna ieder koraal of koraalrif dat ik tegenkom, heeft al schade opgelopen door menselijke bezigheden. Erg speciaal dus.”
Hoewel Felix en zijn mede-onderzoekers het zien als een baken van hoop, is er dus nog steeds werk aan de winkel. “De mensheid tast het koraal over de hele wereld enorm aan. We lozen schadelijke chemicaliën in het water en we zorgen ervoor dat de aarde, en daarmee de oceaan, opwarmt. Met name dat laatste is funest voor koraal. Om het te beschermen, moeten we ervoor zorgen dat de aarde op z’n minst zijn huidige temperatuur behoudt. En dat is misschien wel de grootste uitdaging waar we nu voorstaan."
Landen in de buurt die te maken hebben met klimaatverandering? Lees hoe opwarming van de aarde de bewoners van ‘buurland’ Tuvalu bedreigt.