Hoe viert Mexico de 'Día de los Muertos' nadat de pandemie haar doden eiste?
- Artikel
- 02 nov 2021
- 5 minuten leestijd
De Mexicaanse Dag van de Dood moest er vorig jaar, net als veel andere feesten, aan geloven. Dit jaar mogen festiviteiten gelukkig weer doorgaan. Maar hoe ontstond deze herdenking eigenlijk? En hoe veranderde de catastrofale pandemie de viering van het feest der doden?
Geboorte van de dood
Eeuwen geleden vierden de oorspronkelijke bewoners van Mexico de Dag van de Doden al. De viering van de dood vond plaats tijdens de negende maand van de Azteekse kalender. Gedurende deze tijd zouden overleden familieleden en dierbaren terugkeren om te feesten, eten en drinken zoals zij dat ook deden tijdens hun leven.
Oorspronkelijk viel deze viering samen met de maand augustus. Toen de Spanjaarden het land echter koloniseerden, verplaatsten zij de feestdag naar Allerheiligen en Allerzielen: 1 en 2 november. Vandaag de dag wordt de uitbundige viering van de dood en herdenking van verloren dierbaren nog altijd op deze dagen gehouden.
Drankjes doen met overleden dierbaren
Rond deze tijd bezoeken families de graven van hun overleden leden. Deze worden rijkelijk versierd en men laat offers achter voor de verloren geliefden. Mensen spenderen de hele nacht bij de graven, breken hier brood en drinken sterke drank met hun overleden dierbaren. Thuis worden altaren gebouwd ter ere van de doden en door de straten vinden grote optochten plaats.
De naam is Bond, James Bond
Alhoewel: het zal je misschien verbazen, maar dit laatste is geen onderdeel van de traditionele viering. Pas sinds 2016 behoort de Día de los Muertos-parade bij de feestvreugde. En nog verbazingwekkender: deze optochten zijn geïnspireerd door openingsscène van de James Bondfilm 'Spectre' uit 2015, in plaats van andersom.
Na deze openingsscène, waar Bond zich door een Día de los Muertos-parade beweegt (die tot op dat punt nog nooit had plaatsgevonden), besloot de toenmalige minister van Toerisme de optocht te adopteren. Ook de populaire Disneyfilm 'Coco' en andere representaties in de media volgden niet, maar vormden actief het feest van de dood zoals het hedendaags wordt gevierd.
Vorig jaar niet ontvangen
Deel van een eeuwenoude traditie of niet, de parade is snel omarmd door de Mexicanen. Dat deze vorig jaar niet door kon gaan, was dan ook een harde klap. Nog pijnlijker was het feit dat begraafplaatsen gesloten moesten blijven bij angst voor grote drukte. Dit is het enige moment in het jaar waarop de doden onder de levenden zijn. Begraafplaatsen zijn waar zij door hun nog levende familieleden worden ontvangen. Angst was dat de doden zouden denken dat ze hen waren vergeten, nu ze afgelopen jaar niet zoals gewoonlijk verwelkomd konden worden in onze wereld.
Grootste parade ooit
Dat de parade dit jaar eindelijk weer gevierd mag worden, was dan ook een grote opluchting. Afgelopen zondag 31 oktober keerde de Dag van de Dood-parade terug met de grootste viering ooit. Naar schatting zouden zo’n drie miljoen mensen de 2021 parade bijwonen. Volgens autoriteiten is 95% van de inwoners van de hoofdstad inmiddels gevaccineerd, waardoor de viering dit jaar veilig kon plaatsvinden.
Al maken sommigen zich zorgen over de commercialisering van het feest door films als 'Spectre' en 'Coco', volgens anderen is juist dát ook onlosmakelijk verbonden met de eeuwenoude traditie. Tijdens de viering bij de Azteken overstroomden de markten al met offers voor verloren dierbaren. Ook hier was de Dag van de Dood een gigantisch spektakel en speelde voedsel een belangrijke rol in de viering en verering van de doden. In die zin kan de massale parade in Mexico-Stad dus worden gezien als een terugkeren naar de oorsprong.
Coronaherdenking
Mexico is het land met een van de hoogste dodentallen door de pandemie ter wereld. Dat maakt deze viering van de dood en herdenking van de overledenen dit jaar extra belangrijk. Maar deze confronterende realiteit was geen domper op het feest. Integendeel: het werd groter en uitbundiger gevierd dan ooit. Focus lag op de Azteekse oorsprong, straatverkopers, magie en traditie. En het laatste deel van de optocht was volledig gewijd aan hoop voor de toekomst en dankbaarheid voor het bestaan.
De president van het land heeft deze eerste dagen van november zelfs omgedoopt tot nationaal herdenkingsmoment voor de slachtoffers van Covid-19. Door het hele land hangt de Mexicaanse vlag tijdens Día de las Muertos dit jaar daarom halfstok.
Net als de Dag van de Dood James Bond achterna? Dit zijn de levensechte locaties uit 'No Time To Die'.