De jungle onder druk: hoe Ecuador vecht voor behoud van het regenwoud

Ecuador heeft een ontzettend rijke biodiversiteit. In bijvoorbeeld het gigantische Chocó-Darién-woud leven dieren en planten die álleen hier voorkomen. Maar die biodiversiteit staat onder druk. Tot groot verdriet van veel Ecuadorianen, die het daar niet bij laten zitten.

We kunnen er helaas niet omheen: de jungle staat wereldwijd onder druk. Ontbossing voor bijvoorbeeld de extractie van rubber uit rubberbomen en het aanleggen van palmolie- en bananenplantages spelen hier een grote factor in. Helaas is de Chocó-Darién-jungle, die zich over Panama, Colombia en Ecuador uitstrekt, daar geen uitzondering in. Inmiddels is al bijna 61 procent van dit oerwoud door de jaren heen verloren gegaan. Deze ontbossing heeft niet alleen een desastreus effect op het leefgebied van dieren, maar ook op gemeenschappen.

En de gevolgen van de krimping van de jungle stoppen niet bij de grenzen van Ecuador: ook op ons hebben ze een indirecte invloed. Regenwouden spelen een cruciale rol bij het wereldwijde klimaat door koolstofdioxide op te nemen en zuurstof te produceren. Het kappen van deze uitgestrekte bossen draagt bij aan de uitstoot van broeikasgassen, wat weer kan leiden tot klimaatverandering. Gelukkig biedt Ecuador een hoop initiatieven om het regenwoud te behouden: zowel van de overheid als kleine partijen.

Duurzame plannen

Verschillende nationale en internationale NGO’s werken samen met bewoners in het Chocó regenwoud om ontbossing tegen te gaan. Dit wordt gedaan door bijvoorbeeld onderwijs te geven in de handel van producten uit de Chocó-Darién-jungle, zoals cacao. Studenten leren hierbij hoe ze kunnen handelen in producten die al in het woud groeien, zonder er grote stukken van de jungle voor te moeten kappen. Daarnaast worden er door de verschillende NGO’s handvaten gegeven om duurzame bosbouw te promoten. Waar dat aan bijdraagt? Vooral de biodiversiteit. Zo wordt er niet te veel van één soort plant verbouwd en wordt een zogenaamde monocultuur vermeden.

Wetgeving

Maar Ecuador heeft ook wetten ingesteld om de bescherming van de diversiteit aan flora en fauna te waarborgen. Zo zijn er regels tegen illegale houtkap en mijnbouw. Daarnaast is het volgens de Ecuadoriaanse wet ook strafbaar om dieren of planten uit hun natuurlijke habitat te verwijderen, wat de smokkel van exotica tegengaat. Wat er kan gebeuren als je toch een dier over de grens probeert te smokkelen? Gevangenisstraffen tot drie jaar of boetes oplopend tot vierduizend euro zijn geen uitzondering.

De Ecuadoriaanse bevolking heeft tijdens een historisch referendum in 2023 zelfs met een meerderheid gestemd tegen de komst van olieputten in het Yasuní-park in de Amazone. Dit bindende referendum verbiedt permanent olieboringen in het park. Maar ook over het Chocó regenwoud is zo’n referendum geweest: burgers uit Quito stemden met zo’n 68 procent tegen de goudwinning in dit oerwoud. Zo is Ecuador een van de eerste landen ter wereld die door middel van een democratische stemming het winnen van grondstoffen in het regenwoud tot een halt roept.

Ecotoerisme

Maar wat kan je als reiziger doen? Het antwoord ligt in ecotoerisme. Je kan verantwoorde tours zowel online, als in grote steden als bijvoorbeeld Quito, boeken. Op zo’n tour worden avontuurzoekers naar het hart van het regenwoud gebracht door een gids, verblijf je vaak in kleine accommodaties of in homestays en bezoek je community-based projecten. Terwijl je geniet van de magie van de jungle, word je je bewust gemaakt van de unieke biodiversiteit en kwetsbaarheid van het ecosysteem. Dat doe je uiteraard met een gids, die je alles uitlegt over de dieren en planten in dit gebied. 

De opbrengsten uit het ecotoerisme worden weer geïnvesteerd in projecten die het regenwoud beschermen: van herstelwerkzaamheden tot het patrouilleren op illegale houtkap. Iets anders waar ecotoerisme aan bijdraagt? Gemeenschappen die in het regenwoud wonen. Zowel het ecotoerisme zelf als andere kleinschalige projecten bieden namelijk werkgelegenheid in de regio. Zo zet je je met deze vorm van reizen in voor mens én natuur.

Wil je weten hoe je zelf een verantwoorde jungletocht door het Chocó regenwoud kan maken? Check het hier!

• Deel