Waarom staat er een gigantische vogel in de bossen van Java?
- Artikel
- 07 dec 2022
- 6 minuten leestijd
Ergens in Indonesië, tussen de dichtbegroeide bossen van Magelang, kom je een kip tegen. Niet te missen, want het beest is tientallen meters hoog en staat ook wel bekend als de ‘Chicken Church’. Al is die benaming niet helemaal juist: het is namelijk geen kip én geen kerk.
Het is 1989: de nu tachtigjarige Indonesische Daniel Alamsjah krijgt een visioen terwijl hij afreist naar zijn schoonfamilie in Magelang, Java. Tijdens dit visioen krijgt hij de opdracht van God om een gebedshuis te maken voor iedereen die in een god gelooft. En dat in de vorm van een duif. Op datzelfde moment ziet hij een prachtig landschap tussen de bergen en begint hij te bidden, de hele nacht lang. Hij krijgt visioen na visioen en op een gegeven moment is het duidelijk: het gebedshuis moét gebouwd worden. En dat op diezelfde mooie plek in Magelang.
Twee miljoen roepia
Een jaar later koopt Daniel de Javaanse grond van ongeveer drieduizend vierkante meter. Hoeveel hij ervoor betaalt? Ongeveer twee miljoen roepia, dat destijds neerkwam op ongeveer tweeduizend euro. Het duurde uiteindelijk vier jaar voordat hij dit bedrag afbetaalde, waarna hij zonder enige architectonische ervaring de bouw startte.
Enorme klachtenstapel
Ondanks zijn gebrek aan bouwkennis, beweert Daniel dat hij de kerk zelf heeft ontworpen. Handgemaakt cement, bakstenen, metaal en zand zorgden er uiteindelijk voor dat het idee van de grond kwam. Al ging de bouw niet zonder slag of stoot. Sterker nog, problemen kwamen eigenlijk al vanaf het begin om de hoek kijken. Zo werd er in 1996 een nieuwsitem gemaakt over de plannen van Daniel. Wat hierin stond? “Een christen bouwt een kerk in een moslimwijk”. En dat zorgde voor wat ophef. Ambtenaren en bewoners probeerden de bouwvergunning in te trekken en de klachtenstapel werd enorm. Oneerlijk, want Daniel wilde geen kerk bouwen. Zijn belang lag bij bidkamers voor onder andere moslims, christenen, katholieken en zelfs atheïsten.
En die kamers kwamen er. Althans, een aantal. Het gebedshuis verwelkomde elke religie en op de bovenste verdieping werden dan ook veel diensten gehouden. Waar het nog meer voor diende? Rehabilitatie en jeugdhulpverlening. De onderste verdiepingen werd daarom ook toegeëigend door drugsverslaafden, gehandicapte kinderen, mensen met mentale problemen en jongeren met gedragsproblemen. Het was een bidruimte, afkickkliniek, hulphuis en psychiatrische instelling in één.
Nog meer beren op de weg
Toch kwamen er na verloop van tijd meer problemen om de hoek kijken. Naast het lopende conflict met de gemeenschap waren er namelijk ook financiële kwesties. Er was simpelweg niet genoeg geld om de bouw voort te zetten: de tweede en derde verdieping bleven onaangeraakt en zes van de twaalf bidkamers waren nog hollen in het zand. Daniel had te weinig geld voor betegeling en dus werd het project in het jaar 2000 afgebroken.
Overgelaten aan de natuur
De jaren daarna takelde de kip met de dag af. De verf liet los, onkruid groeide terug en de witte vredesduif veranderde in een grimmig gevogelte. Het gebouw werd overgelaten aan de natuur en rotte langzaam weg. Niemand bezocht het gebedshuis, op enkele vandalen na die respectloze teksten achterlieten op de binnenmuren. En als klap op de vuurpijl zagen velen geen duif, maar een kip in het dier. Waarom? Omdat het gebouw heiligheid moest symboliseren, voegde Daniel een kroon toe. En dat zorgde voor de nodige verwarring: mensen zagen een haan in het werk en begonnen de kerk ‘Gereja Ayam’ te noemen. Oftewel: kippenkerk. Niet geheel volgens plan. De goedbedoelde kapel moest namelijk op een duif lijken. Het teken van vrijheid, vertrouwen, vriendschap en liefde.
Maar er moest brood op tafel komen, ook voor Daniel. En daarom startte hij een stukje verderop een revalidatiecentrum. Hij gaf enkele medewerkers de opdracht om in de buurt van Gereja Ayam te blijven. Hij hoopte namelijk op verdwaalde reizigers die tegen een kleine vergoeding een kijkje wilde nemen in de verlaten kippenkerk. Dat ging niet van een leien dakje: maandelijks betraden slechts enkele tientallen mensen de kerk.
Gered door de media
Toch gebeurde vijftien jaar nadat het project was stopgezet het ondenkbare: de Chicken Church ging viraal en behaalde zelfs de internationale media. Zo wijdde The Daily Mail en The Huffington Post in 2015 plotseling een artikel aan het gebedshuis. Een jaar later werd de binnenruimte zelfs als filmlocatie gebruikt voor het vervolg van de Indonesische dramafilm Ada Apa Dengan Cinta, in het Engels ook wel What’s Up with Love? genoemd.
Verdiende erkenning
Die aandacht leidde tot een flinke stroom reizigers: volgens Daniel tot wel tweeduizend per week. Voor ongeveer één euro konden belangstellenden de bekende plek bezichtigen. En dat was genoeg om de bouw te hervatten. Wie Daniel daarbij hielpen? Zo’n dertig omwonenden. Dezelfde mensen die eerst fel tegen waren, zagen nu opeens dat ze misschien wel goud in handen hadden met de attractie.
Hoop won het dus van vandalisme. Vandaag de dag is de duif namelijk helemaal opgeknapt. De grove graffiti-tekeningen zijn vervangen door levendige muurschilderingen die de geschiedenis en mythologie van de plek laten zien. En in de grootste kamer hangt een ‘Wall of Hope’ waarop reizigers inspirerende teksten kunnen achterlaten. Ook wordt er regelmatig getrouwd in het gebedshuis. Niet gek, want eenmaal binnen vliegen de kleuren en mozaïekvloeren je om de ogen. Daarnaast zit in het achterste gedeelte van de begane grond een klein café waar lokale gerechten worden geserveerd. En wil je uitkijken op de mooie bossen van Magelang? Via kronkelige trappen kan je klimmen naar de duivenkop, vanwaar je een adembenemend 360-graden uitzicht hebt.
Tegenwoordig wordt het gebouw steeds beter onderhouden. De verf wordt eens in de zoveel tijd opnieuw aangebracht en restauratie wordt betaald van de entreekosten. Jaarlijks reizen mensen van verschillende religies naar Gereja Ayam af om het op hun eigen manier te aanbidden. Een lelijk gevogelte dat ooit op het punt stond over te worden genomen door Moeder Natuur, won haar kracht weer terug door social media. En Daniel natuurlijk, die zijn wens moest en zou vervullen.
Meer bijzondere bouwwerken in Azië? Neem een kijkje bij de Drakentempel Wat Samphran in Thailand.