Koraalboerderij op de Bahama’s: laatste hoop voor onze oceanen?
- Artikel
- 30 jun 2022
- 5 minuten leestijd
De zeeën warmen op. En daardoor sterven de koraalriffen die onze aardbol rijk is razendsnel af. Doodzonde, want koraalriffen zijn één van de meest belangrijke ecosystemen op onze planeet.
Denk je aan klimaatverandering? Dan denk je vooral aan de verdwijnende ijskappen op Antarctica en Groenland of aan het smelten van permafrost. Maar het gaat natuurlijk verder dan dat, want ook onder dat blauwe oceaanoppervlak richt dit veel schade aan. Zo steeg de temperatuur van ons water de laatste eeuw al flink.
Rip onze riffen
Hierdoor lopen de riffen gevaar. Want door de verhitting van het water worden de oceanen zuurder. De zeeën absorberen namelijk veel broeikasgassen. Maar het koraal – dat tegelijkertijd een plant, dier en steen is – kan hier helemaal niet tegen. Wetenschappers voorspellen daarom dat negentig procent van alle koraalriffen dood zijn voor het einde van de eeuw door klimaatveranderingen en menselijke invloeden.
Verloren strijd?
Het verliezen van koraal kan in heel hoog tempo gaan, want in 1982 werd pas voor het eerst op grote schaal verbleking van deze levende organismen geconstateerd. En juist het verbleken leidt veelal tot afsterving tot zelfs sterfte van het koraal. Sindsdien komt dit veel vaker en in nog grotere verhoudingen voor.
Mede hierdoor verdwijnt het waterwezen zo snel. Een andere belangrijke factor: koraalriffen bedekken slechts 0,2 procent van het aardoppervlak. En dat terwijl deze riffen 25 procent van alle zeedieren ondersteunen. Dus verdwijnen ze? Dan zullen de kleine zeemeermin en haar vinnige vrienden hier ook last van krijgen.
De problemen komen boven water
Misschien denk je: “Ach, een beetje koraal. Hoe erg is dat?” Maar de gevolgen van deze grote verdwijntruc zijn nog vele malen groter dan dat. Zo worden onze kusten door al dat levende koraal beschermd tegen stormvloeden, golven en erosie. Dus zonder deze riffen komen steeds meer huizen onder water te staan.
Bij een aantal eilanden in de Grote Oceaan is die dreiging al flink aanwezig, waaronder bij Tuvalu en Kiribati. Die lopen het gevaar tegelijk met het koraalrif op deze aardbol te verdwijnen.
Small Barrier Reef?
Het is dan ook geen toeval dat deze eilanden relatief gezien in de buurt liggen van het bekende Great Barrier Reef; het grootste koraalrif ter wereld. Deze verloor de afgelopen dertig jaar al meer dan de helft van de zeedieren door verbleking.
Daarmee behoort het in de top vijf van meest bedreigde riffen op de wereld. Welke nog meer? De Caraïbische, Seychelse en Zuidoost-Aziatische koraalriffen en de Kingman Reef in Polynesië.
Klimaatbestendig koraal
Dat moet stoppen, dachten de Amerikanen Sam Teicher en Gator Halpern. Ze kwamen op het idee van speciale, geavanceerde koraalboerderijen en richtten het commerciële Coral Vita op. Want er waren al koraalkweekvijvers, in het water. Maar de twee pakten het anders aan: ze kweken, hup, boven de grond.
Op het vasteland van de Bahama’s werken ze aan een klimaatbestendige variant van het normaal zo kleurrijke oceaangoed, waarmee ze de stervende riffen willen herstellen. Hiermee zijn Teicher en Halpern de eersten die boven de grond koraal kweken. Ze werken hierin samen met wetenschappers, gemeenschappen, al bestaande koraalboeren, bedrijven, investeerders en overheden.
Kweekvijver
Koraal kweken buiten het water: hoe gaat dat in zijn werk? Oké, even in het kort: je kweekt in speciale bassins met water en allerlei hypermoderne technieken in sneltreinvaart klimaatbestendige koralen tot ze groot genoeg zijn. Dan plant je die op zijn beurt weer op de aangetaste riffen. Et voilà: deze komen weer tot leven.
Want hoewel koraal al duizenden jaren opgewassen is tegen een hoop veranderende omstandigheden, kan het het tempo van de opwarming van onze aarde niet bijbenen. De nieuwe, ‘klimaatbestendige’ en boven de grond verbouwde koraalriffen moeten de barre omstandigheden van de huidige zee wél kunnen overleven. Doordat het koraal in die tanks vijftig keer zo snel groeit dan in bijvoorbeeld kweekvijvers in de oceaan wordt ook het herstelproces van de riffen flink versneld.
Wederopbouw
Maar dat is... als alles goed gaat. Want in 2019 was er een tegenslag door de orkaan Dorian in de Bahama’s. Daardoor werden vele tanks tot wel vijftig kilometer weggesleurd. Gelukkig liggen er in de koraalboerderij van de twee Amerikanen nu weer 27 werkende watertanks. Daarmee kunnen ze meer dan 27000 koralen tegelijkertijd kweken.
Snorkelend de toekomst in
Natuurlijk zou het beste plan van aanpak zijn: het stoppen met het vernielen van ons kostbare koraal. Maar sommige gevolgen van klimaatverandering zijn zelfs dan onomkeerbaar, zoals het veranderen van bepaalde golfstromen.
Daarom moeten we steeds vaker kijken naar dit soort hoopgevende aanpassingen en innovaties om belangrijke ecosystemen te beschermen. Want zeg nou eerlijk: hoop je niet dat toekomstige generaties over zo’n honderd jaar ook nog gewoon kunnen snorkelen door een magische onderwaterwereld?
Niet alleen het koraal, maar ook een ander natuurverschijnsel dreigt te verdwijnen: de Dode Zee is op sterven na dood.