De 88-jarige Elsie woont helemaal alleen in een spookdorp
- Artikel
- 22 apr 2022
- 6 minuten leestijd
Stel je voor: je geboorteplaats loopt helemaal leeg. Winkels verdwijnen, scholen sluiten en huizen zijn bedekt met klimop. Het overkwam de nu 88-jarige Elsie toen haar man in 2004 overleed. Maar vluchten deed ze niet. Al achttien jaar is ze de enige inwoner van Monowi.
Lege vlaktes
Wie de American Dream najaagt, komt niet terecht in Monowi. In dit afgelegen dorp in de Amerikaanse staat Nebraska vind je geen coffee to go of gele taxi’s die je tussen wolkenkrabbers vervoeren. Lege vlaktes, gouden graanvelden en zandwegen vullen hier het decor van de wegen die je van het ene naar het andere bijna-verlaten dorp brengen.
En waar omliggende plaatsen als Verdel en Lynch nog respectievelijk 55 en 230 inwoners hebben, heeft Monowi er slechts 1. Elsie Eiler is sinds de dood van haar man in 2004 de enige overgebleven inwoner van het dorp.
Born and raised
Toch was Monowi niet altijd een uitgestorven plek. In de jaren dertig woonden er ruim honderdtwintig mensen in het dorp. Een supermarkt, een school, restaurants en zelfs een gevangenis zorgden voor reuring in de kleine plaats. In deze tijd leerde Elsie haar toekomstige man Rudy kennen. Beiden groeiden op rond Monowi en al op de basisschool gingen ze samen naar school.
Later ging Rudy het leger in en verhuisde Elsie naar Kansas City. Ze kwam er echter al snel achter dat ze maar één thuis had: Monowi. Op haar negentiende verhuisde ze terug en trouwde ze met haar jeugdliefde.
In de decennia na de Tweede Wereldoorlog werden de omstandigheden voor boeren slechter en werd het verdienen van geld steeds lastiger in het binnenland van de Verenigde Staten. Dorpen liepen leeg en volledige gemeenschappen verdwenen. De laatste begrafenis in Monowi was die van de vader van Elsie en vond plaats in 1960. Niet veel later stopte de zondagsdiensten in de kerk. Toen het koppel in 1971 besloot de bar van Elsies vader op te knappen, woonden er nog maar zestien mensen in Monowi.
Last woman standing
Het bevolkingsaantal bleef kelderen en voor een aantal jaar waren de geliefden de enige overgebleven in Monowi. Totdat Rudy in 2004 stierf. Het weerhield Elsie er niet van om in Monowi te blijven. Jaren later ziet haar woonplaats eruit als een spookstad. De zandwegen die het dorp verbinden leiden je langs met onkruid begroeide bouwvallen, een kerk die gevuld is met tractorbanden en oude onbruikbare constructies voor de graanbouw die het dorp ooit typeerden.
Toch is 'spookdorp' niet helemaal de juiste benaming. Elsie mag dan wel de enige inwoner zijn, maar haar eetcafé — de Monowi Tavern — is zeker geen gedane zaak. Nog altijd gaan de deuren van de bar elke ochtend, met uitzondering van rustdag maandag, stipt om negen uur open. En wie denkt dat je er alleen terecht kan voor een ontbijtje heeft het mis: Elsie sluit de deuren vaak niet voor half tien ‘s avonds.
In de keuken maakt ze maaltijden voor haar stamgasten. Trek in een burger of hotdog? Je scoort ze voor slechts een paar dollar. En van inflatie is hier geen sprake: de prijzen zijn sinds de jaren zeventig nauwelijks gestegen. Maar ook de dorstige mens kan hier terecht. De plek serveert zelfs het koudste bier van héél Monowi. Als we het bord in de Tavern moeten geloven tenminste.
Vol gastenboek
De gasten van de bar komen voornamelijk uit de buurt. De omliggende dorpen liggen enkele tientallen kilometers verderop en weten de stamkroeg van Monowi goed te vinden. Zelf omschrijft ze in een interview met BBC deze gasten als haar familie. Haar kinderen en kleinkinderen wonen ver weg, maar haar vaste klanten zorgen ervoor dat Elsie niet eenzaam hoeft te zijn. En dat ze voldoende gezelschap heeft, blijkt wel uit het feit dat ze bijna nooit tijd heeft om zittend te eten. Soms is het zelfs zo druk dat haar gasten moeten bijspringen.
Toch komen niet alleen vaste bezoekers naar de Monowi Tavern. Ook nationaal en internationaal zijn mensen op de hoogte van de enige Amerikaanse plek met maar één inwoner. Het zorgt ervoor dat het gastenboek van het eetcafé al is ondertekend door mensen uit alle vijftig staten van de VS en zestig verschillende landen.
Rudy’s Library
Mocht je trouwens denken dat het eetcafé de enige place to be is in Monowi, dan heb je het mis. Een grote hobby van Elsies man Rudy was lezen. Voordat hij overleed, gaf hij aan nog één grote wens te hebben: zijn boeken moesten openbaar worden. Zelf kreeg hij de kans niet meer om zijn eigen bibliotheek af te werken, maar zijn kinderen en andere familieleden maakten de plek af.
Vandaag de dag vind je een hut in het kleine dorp met daarin zo’n vijfduizend boeken en magazines die Rudy gedurende zijn leven verzamelde. Wil je hier naar binnen? Dan moet je eerst naar de Tavern. Daar hangt een sleutel die je bij de bijzondere collectie brengt.
Zware lasten
Als je de enige persoon van je stad bent, zorgt dat voor de nodige verantwoordelijkheden. Toen Rudy overleed, liet hij Elsie niet alleen achter in hun huis. Ze werd verantwoordelijk voor het eetcafé en zelfs voor het hele dorp. Dat zorgt ervoor dat ze de burgemeester, secretaris, belangrijkste ondernemer én barvrouw van Monowi is.
Elk jaar moet ze een wegenplan opstellen om staatsfinanciering te krijgen en ze betaalt zelfs belasting aan zichzelf om onderhoud te laten plegen in haar geboortedorp. Ook moet ze andere vergunningen aanvragen die ervoor zorgen dat ze bijvoorbeeld drank- en tabak mag verkopen, dat het water blijft stromen en de elektriciteit haar huis, bar en drie lantaarnpalen blijft verlichten.
Maar ook het burgemeesterschap zorgt voor de nodige stress. Gaat ze de volgende verkiezingen weer winnen? Gekscherend hangt ze elk jaar een bericht op in haar bar waarin ze adverteert voor de burgemeestersverkiezingen. De enige deelnemer? Elsie natuurlijk. Tot nu toe wist ze elke verkiezing te winnen.
Haar laatste taak? Leegstaande woonkavels bijhouden. Een belangrijke functie, want elke nieuwe bewoner zou het inwonersaantal van de stad verdubbelen. En dat is cruciaal voor het voortbestaan van de plek. Elsie is op haar leeftijd nog altijd bijzonder fit, maar dat geeft geen garanties voor de toekomst. Alleen met nieuwe inwoners heeft Monowi een kans om te blijven bestaan. En tot die tijd gaat Elsie nergens heen.
Zo dunbevolkt als Monowi is, zo dichtbevolkt was Kowloon Walled City. Hier leefden meer dan dertigduizend mensen op een oppervlakte van vier voetbalvelden.
