Rocamadour: een bedevaartsoord geëtst langs de rand van een massieve rotswand

In een van de vele knikken van de rivier Alzou vind je een eeuwenoud stadje op een wel erg bijzondere plek. Rocamadour maakt het zijn bedevaartgangers niet bepaald makkelijk: het oord ligt namelijk langs een steile klif midden in het natuurpark Causses du Quercy.

Het is het jaar 1401. Je bent al zo lang onderweg dat je niet meer weet of het nu dagen of weken zijn. Je tenen komen tevoren uit de top van je versleten sandalen. De zon gluipt net voorbij de toppen van de heuvels en verblind je heel even. Bijna ben je bij het heilige Roc-Amadour. Bijna treed je in de voetsporen van de heilige Amadour. Je kan het ruiken, voelen, proeven. Bíjna.

Tja, een tijdmachine is er natuurlijk niet, dus dit scenario is misschien toch een ver-van-je-bed-show. Toch waan je je tijdens een bezoek aan Rocamadour terug in de middeleeuwse tijd. Het is namelijk één van de belangrijkste bedevaartplaatsen in Frankrijk en tevens één van de meest bezochte én mooiste plekken in het land. De naam is afgeleid van het Provençaalse roc amator, wat ‘de rots van Amadour’ betekent. Waarom Amadour? De heilige Sint-Amadour was de eerste die hier voet zette. Maar voor de echte romantici onder ons is het ook te vertalen naar ‘geliefde (amadour) rots (roc)’.

De legende van het bedevaartsoord

De middeleeuwse gebouwen kenmerken Rocamadour als geen ander. Toch leefden er in de vroege prehistorie ook al mensen in dit rotsachtige gebied. Het maakte de grootste groei door met de komst van de kluizenaar Amadour. Een bescheiden kloostergemeenschap ontstond en in de twaalfde eeuw zou het eerste wonder zich voordoen in de stad. Enkele jaren later werd het graf van Amadour gevonden en veranderde de stad in een waar pelgrimsoord. Ook bedevaartgangers op weg naar het Spaanse Santiago de Compostella namen de stad op in hun route. Moest je op het rechte pad gezet worden? Dan kon je zelfs veroordeeld worden tot een bedevaart naar Rocamadour.

Uit de as herrezen 

Enkele eeuwen na de snel verkregen roem was het uit met de pret. Monniken trokken weg en Rocamadour werd langzamerhand verlaten. In de tijd van de Revolutie werd het vervolgens grotendeels vernietigd en de stad raakte in verval. Pas in de negentiende eeuw kon er genoeg geld bij elkaar gesprokkeld worden om de stad te restaureren en herrees het als een Fenix uit de as. De groei in toerisme in de jaren negentig droeg bij aan de opleving van de stad. De pittoreske straatjes en het betoverende uitzicht maken dit een unieke plek. Het is dan ook erkend als UNESCO Werelderfgoed. Hoewel het toerisme de overhand heeft is de stad ook nu nog erg in trek onder de bedevaartgangers. Je bezoekt hier onder andere de tombe van Sint-Amadour en de Zwarte Madonna. Dit walnoothouten beeld zou de oorzaak zijn van de wonderen in Rocamadour. Dit beeld kan je dus niet overslaan.

Opbouw van de stad

Ondanks dat je ogen je misschien iets anders vertellen, is er over de structuur van de stad goed nagedacht. Het is opgedeeld in drie delen die vroeger de rangorde representeerden. De ridders woonden bovenin, de geestelijken in het midden en de arbeiders onderaan bij de rivier. Je verkent de stad via kronkelende paden en steile trappen. Om het geheel wat toegankelijker te maken is er een lift die bovenin, middenin en onderaan de stad stopt. Ook is er een treintje. Onthoud: het blijft een middeleeuwse stad, dus hou rekening met nauwe paden en ongelijke vloeren. Eenmaal in het centrum van Rocamadour vind je zeven oude kerken en kapellen waaronder de Saint-Sauveurbasiliek, de Saint-Michelkapel en de Notre-Damekapel. In die laatste staat de Zwarte Madonna.

De stad zit vol verborgen schoonheid. Hou je ogen open voor de fresco’s in de kapellen en marine-fossielen in de vele kalkstenen trappen. Vroeger stond het hier namelijk volledig onder water. Vergeet tijdens je bezoek niet de Voie sainte te bewandelen. Deze heilige weg komt uit op de dertiende eeuwse ‘Porte du Figuier’ en geeft toegang tot de hoofdstraat van Rocamadour waar je winkels en restaurants vindt. In het midden van het dorp ligt de Grand Escalier. Deze tweehonderd treden tellende trap werd door de pelgrims vrijwel naakt en op blote knieën beklommen. Inmiddels voert slechts een enkeling dit ritueel nog uit, maar gelukkig niet meer naakt. Wie weet heb je het geluk dit bijzondere tafereel te aanschouwen.

Rondomadour

In en rond de stad kan je niet alleen kerken bezoeken. De omgeving is bezaaid met prehistorische grotten vol rotstekeningen, valleien, roofvogelshows, middeleeuwse dropen zoals Carennac en Sarlat én natuurlijk: kastelen. Als je je bezoek goed plant kan je het Luchtballon Festival meemaken. Die start ieder jaar in het laatste weekeind van september vanaf de luchthaven Livernon, op zo’n dertig minuten rijden vanaf Rocamadour. De lucht rondom de vallei is dan versierd met meer dan dertig heteluchtballonnen in allerlei soorten en maten.

De beste tijd om te gaan

Hoewel het inwonersaantal van de stad sinds 1970 schommelt rond de zeshonderd, moet je niet verbaasd opkijken wanneer het er toch druk is. Het aantal mensen dat het bedevaartsoord bezoekt ligt namelijk een stuk hoger. Zo’n anderhalf miljoen reizigers, pelgrims en bedevaartgangers bezoeken jaarlijks Rocamadour. Tip: bezoek het dorp in het na- of voorseizoen, dan heb je de meeste kans op een vredig verblijf in de heilige stad. Rocamadour bereik je trouwens makkelijk met de auto. Zowel boven, als onderaan de stad kan je parkeren. Ook heeft de stad een spoorwegstation: Rocamadour - Padirac. Een duurzaam bezoek is dus ook een goede optie.

Hou je van leven op het randje? In dit Catalaanse dorp doen ze precies dat.

• Deel