Safari in Zeeland: op zoek naar de 'Zeeuwse Big 5'

Wist je dat de 'Big 5' helemaal niet gebaseerd is op grootte, maar op moeilijkheid van jagen? Een stuk vrolijker is de 'Zeeuwse Big 5'. Deze dieren danken hun plek op de lijst wel aan grootte en zijn allemaal terug te vinden in het — naar eigen zeggen — altijd zonnige Zeeland.

Bruinvis

Stap je op de boot voor een vaart over de Oosterschelde, schrik dan niet. Al lijken ze er wel op, het zijn geen dolfijnen die met je meezwemmen, maar de bruinvis. De naam van dit dier is misleidend: ze zijn namelijk geen vis én niet bruin. Met hun anderhalve meter en 55 kilo behoren ze tot de kleinste familieleden van de walvis. Het makkelijkst spot je ze in de Oosterschelde. Dat doe je hier vanaf het land of het water. Zie je er meer dan een, dan heb je geluk, want dit dier leeft voornamelijk individueel. 

Al is het geweldig dat je de dieren hier kan zien, de oorzaak daarvan is minder leuk. Dat komt namelijk doordat ze niet gemakkelijk wegkomen uit de Oosterschelde. Hoewel de bruinvis wel door de opening in de Oosterscheldekering past, maakt de waterkering te veel lawaai voor deze zeer geluidsgevoelige dieren. Dit leidt ertoe dat bruinvissen in de Oosterschelde maar zelden van en naar de Noordzee zwemmen. Sterftecijfers van deze dieren liggen in dit gebied ook een stuk hoger en dat komt omdat ze hier hoogstwaarschijnlijk een te karig, eenzijdig dieet hebben. 

Met dank aan Stichting Rugvin.

Flamingo

Nederland biedt al sinds 1983 een overwinteringsplek voor een groep van ongeveer zestig wilde flamingo’s. Deze vind je in het Grevelingenmeer, op de rand van Zeeland en Zuid-Holland. De jongste flamingo’s — te herkennen aan hun grijze kleur — blijven het hele jaar in Nederland. Zij worden pas de volgende winter weer met hun familie herenigd. 

Hoe die familie is samengesteld is overigens interessant: zowel de Chileense, Caribische én de Europese flamingo zijn vertegenwoordigd in deze groep. En sinds flamingo’s erg makkelijk kruisen, maken ze al jarenlang geheel nieuwe flamingosoorten. 

Dat de flamingo zich vrijwillig in ons koude kikkerland bevindt, klinkt misschien vreemd. Dat is het echter niet: dit dier kan zich namelijk bijzonder goed redden in extreme klimaten. Zo tref je deze diersoort zelfs in het Andesgebergte, waar het overdag 30 °C kan zijn en ’s nachts -20 °C. 

Bewaar wel altijd een gepaste afstand en laat je hond thuis (of houd hem in ieder geval kort aan de lijn). Honden bezorgen de flamingo’s namelijk veel stress. Ook drones hebben de groep in het verleden flink verstoord. Daarom is dronen hier inmiddels verboden.

Zeehond

In datzelfde meer, maar ook bij de Oosterschelde, de Westerschelde, de Voordelta, Neeltje Jans en op het strand kom je geheid groepen zeehonden tegen. In tegenstelling tot de bruinvis, kunnen zeehonden probleemloos de waterkering passeren. In het wild kunnen deze dieren wel 20 tot 30 jaar oud, twee meter lang en honderd kilo zwaar worden. 

Tegenwoordig telt Nederland weer volop zeehonden, maar eind jaren ’70 waren deze dieren bijna helemaal uitgestorven. Dit kwam door de jacht, vervuiling van leefgebied en verstoring van de rust. Als je op zeehondensafari gaat, is het dus van groot belang om goed afstand te bewaren. Vooral in de zomer, want als je de jongen stoort, kunnen ze niet genoeg melk drinken en verzwakken ze. 

Damhert en ree

• Deel