Spoorwegavontuur door de Noorse natuur: De Bergensbanen

De Bergensbanen, een treinreis dwars door het hoogste bergplateau van Scandinavië: de Hardangervidda. Een spoorlijn van Oslo naar Bergen, met onderweg 22 mogelijkheden om uit te stappen. Nu alvast een tip: uitstappen wordt aangeraden, want deze bergen wil je van dichtbij meemaken. De volledige rit duurt tussen de zes en zeven uur en vertrekt vier keer per dag vanuit Oslo. Hoewel een vlucht tussen de twee steden maar 55 minuten duurt, zou het eeuwig zonde zijn deze panoramische vergezichten vanuit de trein aan je voorbij te laten gaan. De rails baant zich een weg langs diepe fjorden, ontelbare watervallen en pittoreske Noorse bergdorpen. Geen tijd dus om te knipperen; dat doe je maar in een van de honderdtachtig tunnels op deze spoorlijn.

De spoorlijn was klaar voor gebruik in 1909 en is tot op de dag van vandaag één van Europa’s hoogstgelegen spoorlijnen. Toentertijd was dit deel van Noorwegen een van de meest onherbergzame gebieden. Een wegenloos gebied, afgesloten van de rest van het land. Het aanleggen van de Bergensbanen veranderde dit in één klap, maar het bouwen van de spoorlijn ging zeker niet zonder horten of stoten. De grootste hindernis was het onstuimige weer, maar ook de rotsachtige bergen en grote hoogteverschillen hielpen niet mee. In de woorden van de toen Noorse koning Haakon VII: “een meesterwerk van die tijd”.

Waar stap je uit?

Rijdend vanuit Oslo verlaat de trein al snel de bebouwde kom. Langzaamaan verandert het landschap drastisch. De rivieren worden steeds wijder, de uitgestrekte vlaktes groter en in de verte poppen de bergen al op. Na de eerste twee uur je nek verrekken doordat je alle kanten wel op moet kijken, rijdt de trein Flå binnen, het beginpunt van de Hallingdal-vallei. Fan van beren? Stap dan absoluut uit. Op twee kilometer van het station ligt namelijk een berenpark, waar je er zomaar eentje tegen het lijf kan lopen. Stap je niet uit? Tuur in de verte, misschien spot je alsnog een bruine beer.

Kom je een agressieve beer tegen? Lees hier wat je moet doen.

Een paar haltes verder is Geilo, dé plek voor wandelaars om uit te stappen. Hier begint namelijk een trail over de Hallingskarvet-bergen: de Prestholt. Volg via een stenen trap, gemaakt volgens Nepalese handwerktraditie, de weg naar de top en geniet van een panoramisch uitzicht over het Hallingskarvet nationale park. Een bergplateau waar imposante kliffen opdoemen uit groene vlaktes.

Te fiets verder

De trein rolt verder richting Haugastol. Laat hier de warme cabine achter als je de route op een andere manier wil meemaken. Namelijk per fiets. Vanaf daar fiets je de spoorlijn achterna over de Rallarvegen. Na het besluit om de spoorlijn aan te leggen eind negentiende eeuw, moest er wel eerst een weg komen voor de aanvoer van goederen en arbeiders. En een deel van die weg ligt er nog steeds. Geen last van hoogtevrees? Mooi, want het hoogste punt van deze fietsroute ligt op 1341 meter.

Als je wel in de trein blijft zitten is het volgende station Finse, tevens ook het hoogste station van heel Noorwegen. Een station op 1222 meter boven zeeniveau, speciaal gebouwd voor een dorp met maar een luttele driehonderd inwoners. Als je hier uitstapt is het uitzicht zelfs mooi in een regenbui. Finse is het beginpunt van de ijskap de Hardangerjøkulen. Een perfecte plek om te leren snowkiten. Wat dat is? Kiten, maar dan over de sneeuw natuurlijk. Alle vereisten hiervoor zijn aanwezig: altijd een flinke wind, sneeuwzekerheid en vooral grote platte vlaktes.

Daling van 866 meter in 22 kilometer

Het station na Finse, in het dorpje Myrdal, is de overstapplek naar een andere indrukwekkende spoorlijn. In Myrdal vertrekt namelijk ook de trein richting Flam. En Flam ligt aan de Aurlandsfjord. Een fjord gemaakt door de opeenvolging van ijstijden. De spoorlijn tussen Myrdal en Flam daalt in totaal 866 meter in maar 20 kilometer, dus hold on tight during the ride. Deze spoorlijn is het bewijsstuk dat geen enkel onherbergzaam gebied de Noren tegenhoudt. Blijkbaar kan overal een spoorlijn worden aangelegd. Vanuit Flam is Bergen ook bereikbaar, enkel dan per boot en bus. Die trip is ook het overwegen waard.

De Hardangervidda

De Bergensbanen spoort door de Hardangervidda, de grootste hoogvlakte van Noord-Europa. Een natuurgebied van ongeveer achtduizend vierkante kilometer, waar een deel daarvan - ruim drieduizend vierkante kilometer - het grootste nationale park van Noorwegen is. De hoogvlakte is een restant van een berggebied dat in de ijstijden door gletsjers is afgesleten. Dat verklaart de grote valleien tussen de bergtoppen. Bezoek hier zeker het uitkijkpunt van Trolltunga, waar de foto boven dit artikel is genomen.

Aan het einde van de rit rolt de trein langzaam Bergen binnen. Een stad met als terechte bijnaam: de hoofdstad van de fjorden. Zigzaggend door de zeven bergen en zeven fjorden die deze stad omringen, wordt er langzaam een einde gebreid aan de treinreis. Maar niet getreurd, Bergen is als het neusje van de Noorse zalm. 

Links of toch rechts?