Dodelijk meer op bodem van de Rode Zee is een begraafplaats voor vissen en garnalen
- Artikel
- 17 aug 2022
- 5 minuten leestijd
Een giftig meer op bodem van een zee? Ja, het kan echt. En niet alleen bij SpongeBob. Op een kleine twee kilometer van de Egyptische kust ligt een plas in de zee die zo giftig is dat vissen er massaal sterven. We leggen je uit hoe dit kan.
In 2020 beginnen wetenschappers van Miami University met een onderzoek in de Golf van Akaba in de Rode Zee. Wanneer ze na tien uur zoeken nog niets hebben gevonden, overwegen ze er voor die dag mee te stoppen. Maar net voordat het zo ver is, ontdekken ze een troebele poel op de bodem van de zee. De plas is bezaaid met dode dieren en blijkt extreem dodelijk. Wat doet dit zeekerkhof hier vlak voor de Egyptische kust?
Allerlaatste actie
De poel is zo’n 107 vierkante meter groot en ligt op ongeveer 1700 meter diepte. Vrij ongevaarlijk voor zwemmers dus, aangezien je met een bommetje iets minder diep komt. Toch is het voor dieren een ander verhaal. Zwemmen zij per ongeluk in het water? Dan is dat waarschijnlijk hun allerlaatste actie.
Het bad op de bodem van de zee is gevuld met pekel. Wat dat betekent? Het water is hier bijna helemaal verzadigd met zout. Het pekelmeer heeft een zoutgehalte van drie tot acht keer zo hoog als de rest van de rode zee. Door de enorme dichtheid van de vloeistof mengt het zich niet met water, waardoor je dus echt een onderwatermeer krijgt.
Dodelijke combinatie
Zwemt een vis in het pekelbad? Dan raakt het vrijwel direct in coma of sterft het ter plekke. Het hoge zoutgehalte speelt daar een rol in, maar er zijn meer dingen die het troebele water zo dodelijk maakt.
Wanneer een dier de poel des doods inzwemt, zal het proberen de omgeving als het ware ‘in te ademen’. En laat dat nou net een slecht idee zijn in het pekelbad. Er zit namelijk, in tegenstelling tot normaal water, helemaal geen zuurstof in het onderwatermeer. Het gevolg? Zeedieren krijgen hierdoor vrijwel direct een zuurstoftekort in de hersenen. Combineer dit met de shock die ze krijgen van het hoge zoutgehalte én overige chemicaliën, zoals de giftige gas waterstofsulfide, die mogelijk in de poel zitten en je dodelijke heksensoep is compleet.
Waterbegraafplaats
Niet alleen vanwege het aantal dodelijke slachtoffers kan je het pekelbad een zeekerkhof noemen. De zwemmende slachtoffers blijven namelijk door de samenstelling van de pekel enorm lang intact. Zo vonden wetenschappers al eens het zachte weefsel van een krab terug in een pekelbad. Deze krab was al acht jaar dood, maar zijn huid was nog altijd volledig intact.
Leven in een meer des doods
Ondanks dat het pekelbad op zijn minst vijandig genoemd kan worden, bruist het verrassend genoeg ook van het leven. De bekendere zeedieren overleven het niet lang in het bad, maar de dodelijke poel heeft een geheel eigen ecosysteem. Zo is het bijvoorbeeld het thuis van veel micro-organismen: wezens die te klein zijn om met het blote oog te zien. Zij gedijen waar andere dieren sterven.
Maar ook schelpdieren, zoals sommige mossels, positioneren zich aan de rand van de poel. Zij zijn minder afhankelijk van de zon en het ecosysteem van de zee en gedijen juist op de chemische energie van het horrorbad.
Of vissen en garnalen er dan wel ver van wegblijven? Niet helemaal. Sommige soorten gebruiken het dodelijke onderwatermeer zelfs in hun voordeel. Zo wachten ze rondom de poel tot een ongelukkige prooi de fout maakt om in het troebele water te zwemmen. Zodra ze dat doen, pikken jagers de dode dieren eruit en staat het avondeten op tafel. De een zijn dood is de ander zijn brood, toch?
Buitenaards leven
Hoofdonderzoeker Sam Purkis geeft aan dat het pekelbad ons veel kan leren over onze eigen planeet. Het is als het ware een tijdmachine die laat zien hoe de wereld eruit zag toen leven op aarde voor het eerst mogelijk was. En volgens hem gaat het zelfs verder. Door te onderzoeken hoe micro-organismen in zo’n extreme omstandigheden overleven, leren we ook meer over de mogelijkheid of er leven is op andere planeten. Want als wezens zelfs in dit water gedijen, waarom dan niet op Mars?
Wel bijzonder, niet uniek
Hoe bijzonder de ontdekking in de Golf van Akaba ook is, helemaal zeldzaam kan je het niet noemen. In totaal werden er al enkele tientallen pekelmeren gevonden. Vooral in de Golf van Mexico, de Rode Zee en de Middellandse Zee komt het bovengemiddeld veel voor.
Maar zo dicht bij de kust als nu werd een giftig bodembad nog nooit gevonden. Tegen degenen die een duikvakantie in Egypte overwegen, kunnen we dus maar één ding zeggen: misschien is het verstandig om de diepe zeebodem te vermijden.
Ook op land heb je dodelijke meren. Het dieprode Natronmeer verandert dode dieren zelfs in mummies.
