In deze 900 jaar oude boerderij werd de belangrijkste brief van de Faeröer geschreven
- Artikel
- 13 feb 2024
- 5 minuten leestijd
Op het eiland Streymoy staat Kirkjubøargarður, een van de oudst bewoonde boerderijen ter wereld. De boerderij is niet alleen heel oud, maar ook erg belangrijk geweest voor het land: hier is namelijk het oudste document van Faeröer geschreven. En dat document gaat over… schapen?
Binnen de driehoek van Schotland, Noorwegen en IJsland vind je de vulkanische eilandengroep Faeröer. Dit land staat bekend om de mooie bergachtige natuur en de ontelbare diverse vogelsoorten die jaarlijks weer langs de eilanden komen. “Het eiland van schapen en het paradijs van vogels”: zo zouden de Ierse monniken die als eerst naar Faeröer kwamen het land hebben omschreven. Voor vogelspotters is dat laatste zeker waar. Zo ken je vast wel de grappige papegaaiduiker! De clown van de zeevogels, zoals-ie helemaal terecht wordt genoemd. Maar de Faeröer eilanden hebben meer te bieden dan vogels en prachtige bergen, het herbergt namelijk ook veel geschiedenis en cultuur. Zoals Kirkjubøargarður.
Kirkjubøargarður
Deze boerderij vind je op het eiland Streymoy, een halfuurtje van hoofdstad Tórshavn rijden, in het dorp Kirkjubøur. Het gebouw is bijna een millennium oud, wat het een van de oudste boerderijen op de wereld maakt. Kirkjubøargarður is ook een van de oudste nog staande houten gebouwen van de wereld. Wat een bijzonder feitje is, want er zijn helemaal geen bomen op dit of een van andere zeventien eilanden. De legende gaat dat de boerderij is gebouwd met drijfhout uit Noorwegen en van wrakken die op de eilanden aanspoelde. Tegenwoordig kan hout een stuk makkelijker geïmporteerd worden naar de eilanden, maar vroeger was het een kostbaar goed.
Bij de reformatie van Faeröer in 1536 werd al het vastgoed van de katholieke kerk in beslag genomen door de Deense koning. Dit was de helft van het grondgebied en heet sindsdien ‘koningsland’. Kirkjubøargarður ligt in dat gebied. Vandaar dat de naam zich letterlijk vertaald naar ‘Koningsboerderij’. Tegenwoordig is een deel van de boerderij omgetoverd tot museum, maar nog altijd wordt het andere deel bewoond door de Patursson familie. Deze familie woont er al sinds 1550. Zij huren de boerderij nu van de Faeröerse overheid. Deze wordt van generatie tot generatie doorgegeven aan de oudste zoon van de familie. De oudste zoon krijgt als bewoner dan een hele gave titel: de boer van de koning.
Maar hoe zit het dan met de periode voor de familie Patursson intrede deed? Voor de reformatie diende de boerderij vanaf ongeveer 1100 als de woning en het seminarie van het Faeröerse bisdom. In het museum vind je de royk stova (de melkstal of rookkamer), waar men gelooft dat bisschop Erlendur in 1298 de 'schapenbrief' heeft geschreven.
De schapenbrief
Op de Faeröer Eilanden draait het leven al eeuwenlang om schapen, de naam Faeröer zou zelfs afkomstig zijn van de Oudnoorse naam voor schapen. Niet voor niets werd net voor de veertiende eeuw de schapenbrief opgesteld: het oudste document van het land. Dit document functioneerde als de eerste grondwet. Bewaard in zowel het nationaal archief in Tórshavn als de Universiteit van Lund, is de Schapenbrief een tastbaar stukje geschiedenis.ilanden. Dit document functioneerde als de eerste grondwet. Bewaard in zowel het nationaal archief in Tórshavn als de Universiteit van Lund, is de schapenbrief een tastbaar stukje geschiedenis.
Zoals de naam suggereert, draait de brief voornamelijk om schapen: het fokken, voeden, identificeren, enzovoort. Maar het gaat verder dan dat, met regels over het betreden van andermans land, schadevergoedingen, boetes, huisvredebreuk en de rechten van de armen.
Zeven eeuwen later spelen schapen nog altijd een grote rol op de eilanden. Het land telt er liefst zeventigduizend, dat zijn een stuk meer dan de vijftigduizend menselijke inwoners. Tien jaar geleden deed Durita Dahl Andreasseneen poging om de Faeröer Eilanden in kaart te brengen door 360-graden-camera’s op de ruggen van schapen te plaatsen. Dit deed ze om de eilanden die niet volledig op Google Maps stonden in kaart te brengen. Goed plan, maar helaas is het project niet gelukt. De uitdaging om de grazende schapen te vinden nadat de batterijen van de camera’s leeg raakten, bleek te groot. Wel heeft het hele leuke beelden opgeleverd!
Meer lezen over de Google Sheep View? Dat kan hier.
Reis
Wil je de eeuwenoude boerderij met eigen ogen bewonderen? Je bent meer dan welkom. De Faeröerse regering doet er namelijk alles aan om reizigers naar de eilanden te trekken. Je begint je reis in hoofdstad Tórshavn, dat je met het vliegtuig of de boot bereikt. Vanaf daar ben je maar een halfuurtje van de koningsboerderij verwijderd. Er zijn verschillende tours over de achttien eilanden, die onderling goed te bereiken zijn met de auto door de goede infrastructuur.
Een duurzamere manier om de eilanden te bereiken is de veerboot. Vanuit Denemarken vaar je dan naar Faeröer, wat als tussenstop gebruikt wordt in een reis naar IJsland. Op deze manier kan je een auto of fiets meenemen om de mooie eilanden van Faeröer zelf te verkennen. Wel een lange en kostelijke manier om te reizen, maar zeker het proberen waard!
Benieuwd naar meer oude gebouwen? Klik dan hier voor het oudste hotel van de wereld!