Het geïsoleerde Mount Roraima is een tijdmachine naar de prehistorie

Een paradijselijk eiland op het droge: dat is wellicht de beste omschrijving van Mount Roraima. Al sinds de prehistorie is deze berg geïsoleerd van de rest van de aarde. En dat heeft zijn sporen achtergelaten.

Het begon allemaal met een gigantische fruitboom. Tenminste, als je het vraagt aan de inheemse Pemon-bevolking in Venezuela, vlak bij de grens met Brazilië en Guyana. Deze boom bezat alle fruit en groente op de wereld, maar werd op een bepaald moment afgehakt. Een enorme overstroming volgde en Mount Roraima bleef over. De stomp van wat ooit de grootste boom ter wereld was. 

Sterk verhaal zal je denken. Maar wie oog in oog komt met Mount Roraima, zal ongetwijfeld versteld staan door de reusachtige, met water gevulde kliffen die uit het niets opduiken. Deze rots met een plat dak is de bungalow onder de megabergen. 

Flinke tafel

Mount Roraima is met een hoogte van 2810 meter de hoogste tafelberg ter wereld. Behoorlijk hoog dus. En groot, want met een oppervlakte van zo’n negentig vierkante kilometer strekt de rots over drie landen: Venezuela, Guyana én Brazilië. 

Het grootste deel van de magische berg bevindt zich in het Venezolaanse Nationale Park Canaima. Dit gebied wordt ook wel Gran Sabana genoemd en staat bekend om de vele tafelbergen. In totaal telt Canaima zelfs meer dan honderd tafelbergen die door de Pemon-bevolking tepuis worden genoemd.

Alledaags bewolkt

Wie naar de berg kijkt, ziet aan de onderkant een klein dichtbegroeid regenwoud, gevolgd door een kale rotswand die zo steil oogt als een willekeurige wolkenkrabber in Manhattan. En die plotse stijging van het landschap zorgt ervoor dat er bijna altijd wolken rondom Mount Roraima hangen. Regen is hier daardoor niet uitzonderlijker dan aan de Schotse westkust. 

Toch is het niet zo dat het plateau zo vruchtbaar oogt als een regenwoud. De grond is er zuur en arm aan voedingsstoffen. Tel daar overmatige regenval bij op en je weet dat het typische AH-moestuintje hier niet groeit als kool. Wat je dan wel boven op deze bijzondere tafelberg tegenkomt? Voor een groot deel bestaat het uit kale rotsen, kleine bossen en moerassen. 

Ook vind je verschillende waterplassen op het plateau. Niet zo gek als je bedenkt dat er zoveel regen valt. En dat water moet natuurlijk ergens heen. Via spleten komt het daarom in grotten terecht die het vervolgens als regenpijpen uit de rotswanden spuiten. Klinkt praktisch, maar het ziet er vooral paradijselijk uit. 

Vleesetende planten en unieke muizen

Niet alleen het landschap op Mount Roraima is uniek, maar ook het leven op de berg. Eeuwenlang was de top van de berg geïsoleerd van de rest van de wereld. Daardoor evolueerden dieren en planten zich anders op dit hooggelegen eiland. 

Zo vind je er tal van unieke bloemen en vleesetende planten die je nergens anders ter wereld tegenkomt. En die vleesetende planten leven weer van insecten die ook uniek in hun soort zijn. Maar je komt hier ook amfibieën, reptielen en zoogdieren tegen die nergens anders leven. Zo kwamen Belgische en Braziliaanse wetenschappers in 2015 de Roraima-muis tegen op de berg. Pas zeven keer in de historie werd deze muis gezien en je raadt het al: elke keer was dit bovenop Mount Roraima. Nog altijd blijft de top van het plateau mysterieus en ontdekken wetenschappers weer iets nieuws. 

Verloren wereld

Een toverachtig plateau vol zeldzame dieren en planten: het zal je niet verbazen Mount Roraima voer is voor fantasierijke schrijvers en filmmakers. Zo inspireerde de tafelberg auteur Arthur Conan Doyle ruim een eeuw geleden tot het schrijven van The Lost Wold: een verhaal waarin er een prehistorische wereld vol dinosaurussen en andere prehistorische dieren werd ontdekt. Onder andere Jurassic Park zou later weer deels op dit boek zijn gebaseerd.

Maar ook in nieuwere films komt de imposante berg regelmatig terug. Zo zijn de Paradise Falls in de Pixar-film Up ook gebaseerd op het gebied rond Mount Roraima. 

Beklim het slim

Toch is het niet zo dat de berg verboden terrein is. Maandelijks mogen tweehonderd uitverkorenen het dak van dit unieke natuurverschijnsel trotseren. En dat doe je niet zomaar. Voor het grootste deel is de wand simpelweg te steil om te beklimmen. Behalve vanuit Venezuela, daar kan je met een flinke omweg uiteindelijk de top bereiken. Daar heb je overigens geen klimervaring voor nodig, maar wel doorzettingsvermogen. Zo’n expeditie duurt al snel drie tot vijf dagen. 

Wil je dit avontuur niet missen? Beklim de berg dan in het droge seizoen, van december tot en met april. Garantie op droogte heb je trouwens ook dan niet, want rond Mount Roraima regent het bijna altijd. Vanwege het kwetsbare ecosysteem ben je altijd verplicht om met een gids te reizen. En dat is maar goed ook. De rivieren die je over moet steken kunnen namelijk erg wild zijn en door de dichte bewolking raak je in je uppie snel de weg kwijt. 

Donkerrood reisadvies

En niet alleen de weg omhoog is uitdagend. Want waar alle wegen naar Rome leiden, is Mount Roraima iets minder bereikbaar. De rots staat in drie landen, maar het ‘makkelijkst’ kom je er vanuit Venezuela. Toch moet je ook daar de nodige keren overstappen. Eenmaal in hoofdstad Caracas pak je een vliegtuig naar Ciudad Bolívar. En dan ben je er nog niet. Want ook vanuit Ciudad Bolívar moet je een vliegtuig of bus pakken naar Uairén. Bestemming bereikt? Dan moet je nog eens twee uur rijden om in Paraitepui te komen, vanwaar de tochten naar Mount Roraima starten. 

Daarbij komt dat de situatie in Venezuela allesbehalve veilig is. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken raadt reizen naar Venezuela af, met name naar het gebied waar Mount Roraima zich bevindt. In Guyana en Brazilië is dat reisadvies positiever, maar dan ben je nog langer onderweg en is de weg naar boven veel lastiger. Wellicht dus toch nog maar even wegdromen achter je laptop of telefoon… 

Zuid-Amerika barst van mysteries. Zoals deze kokende rivier in Peru, die alles doodt wat erin valt. 

• Deel